Cuộc khủng hoảng gạo đang diễn ra tại Nhật Bản đã làm dấy lên một cuộc tranh luận gay gắt về việc nên ưu tiên sử dụng gạo nội địa hay nhập khẩu, một vấn đề không chỉ liên quan đến hương vị mà còn liên quan đến lợi ích của người tiêu dùng và nông dân.
Gạo có một vị trí đặc biệt trong văn hóa và đời sống của người Nhật Bản, bắt nguồn từ hàng nghìn năm lịch sử trồng lúa. Ông Hideyuki Suzuki, chủ tịch Hiệp hội Thẩm định Hương vị gạo Nhật Bản, nhấn mạnh tầm quan trọng của gạo: “Cơm gạo từng là trung tâm của mọi thứ, từ gia đình, làng mạc, cuối cùng là quốc gia. Đó là lý do nó quan trọng đến vậy, ngay cả ở thời điểm bây giờ”.
Tuy nhiên, chính sách kiểm soát sản lượng gạo trong nước đã dẫn đến tình trạng nguồn cung không đáp ứng đủ nhu cầu, đẩy giá gạo lên cao. Giá gạo đã tăng gấp đôi, từ 2.000 yen (14 USD) cho 5 kg lên hơn 4.000 yen (gần 28 USD).
Trước tình hình này, chính phủ Nhật Bản đã phải xem xét phương án nhập khẩu gạo từ các nước. Tuần trước, một chuỗi siêu thị lớn đã bắt đầu bán gạo Calrose hạt ngắn từ California (Mỹ) với giá thấp hơn gạo Nhật khoảng 10%. Bên cạnh đó, Bộ Nông nghiệp Nhật Bản cũng đã chấp thuận nhập khẩu gạo Hàn Quốc lần đầu tiên sau 25 năm và lên kế hoạch tăng lượng gạo nhập khẩu từ Việt Nam gấp 4 lần so với năm ngoái. Đài Loan cũng đã tăng mạnh lượng gạo xuất khẩu sang Nhật Bản.
Quyết định này đã gây ra nhiều tranh cãi. Một mặt, nhiều người tiêu dùng hoan nghênh việc nhập khẩu gạo để giảm giá và tăng nguồn cung. Mặt khác, nhiều người Nhật vẫn ủng hộ gạo nội địa và lo ngại rằng việc nhập khẩu có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất lúa gạo trong nước. Bà Memori Higuchi, một người dân Yokohama, chia sẻ: “Người Nhật chúng tôi từ lâu đề cao sản xuất tại chỗ, phục vụ tiêu dùng tại chỗ. Phải có cách giúp nông dân Nhật Bản có lãi và người tiêu dùng yên tâm mua gạo nội địa”.
Trên mạng xã hội, cuộc tranh luận trở nên sôi nổi sau khi một đoạn phim hoạt hình lan truyền, ca ngợi sự vượt trội của gạo Nhật Bản.
Theo bình luận viên Justin McCurry của Guardian, người Nhật có thể chấp nhận nhập khẩu nhiều loại thực phẩm, nhưng gạo luôn được xem là một “ngoại lệ”.
Trong bối cảnh đó, các chuyên gia đã tiến hành nếm thử và so sánh gạo Nhật với gạo nhập khẩu. Ông Hideyuki Suzuki nhận xét một số loại gạo nước ngoài “không tệ chút nào, rất hợp để nấu cà ri, cơm pilaf hay risotto”.
Tuy nhiên, sự phản đối gạo nhập khẩu không chỉ xuất phát từ vấn đề hương vị, mà còn liên quan đến lợi ích của người nông dân. Nhiều nông dân đã lên tiếng phản đối chính sách nhập khẩu gạo của chính phủ.
Một quan chức của Liên đoàn Hợp tác xã Nông nghiệp Nhật Bản bày tỏ lo ngại: “Chúng tôi lo ngại khách hàng sẽ quay lưng với gạo trong nước, chọn gạo nhập khẩu trong tương lai”.
Trong khi vụ lúa mới ở Nhật Bản còn nhiều tháng nữa mới thu hoạch, các chuyên gia dự đoán gạo nhập khẩu sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc lấp đầy khoảng trống nguồn cung.
Ông Suzuki cho rằng người Nhật hiện nay đã cởi mở hơn với gạo nhập khẩu so với những năm 1990, khi Nhật Bản phải nhập khẩu gạo do mất mùa.
Chuyên gia ẩm thực Kunihiko Osafune cho biết gạo California phù hợp với các món cơm có hương vị đậm đà như gyudon và cà ri, nhưng khó dùng trong các món như onigiri hay sushi, vốn đòi hỏi hương vị tinh tế của gạo Nhật.
Ông Osafune cảnh báo: “Rất có thể trong tương lai, chúng ta sẽ không còn được ăn gạo Nhật nữa”.
Các chuyên gia khuyến cáo chính phủ Nhật Bản cần có cách quản lý nông nghiệp linh hoạt hơn để thích ứng với tình trạng suy giảm dân số và thay đổi chế độ ăn uống, nếu không, gạo nhập khẩu sẽ ngày càng trở nên phổ biến.
Admin
Nguồn: VnExpress
