Tại thị trấn Tuam, cách Dublin khoảng 220km về phía tây Ireland, các đội khai quật đã bắt đầu niêm phong khu vực xung quanh khu nhà cũ, nơi từng là một mái ấm tình thương dành cho mẹ và bé. Công tác chuẩn bị này nhằm mục đích mở đường cho việc tìm kiếm hài cốt, dự kiến khởi động vào tháng tới.
Mảnh đất này, được bao quanh bởi tường bao, từng là nơi hoạt động của một cơ sở do các nữ tu sĩ điều hành từ năm 1925 đến 1961. Sau khi bị phá dỡ vào năm 1972, khu vực này gần như bị bỏ hoang.
Nhà sử học địa phương Catherine Corless, 71 tuổi, cho biết: “Nơi đây từng là nơi an nghỉ của rất nhiều trẻ sơ sinh và trẻ em bị bỏ rơi”.
Năm 2014, bà Corless công bố những bằng chứng gây chấn động, cho thấy có tới 796 trẻ em, từ sơ sinh đến 9 tuổi, đã qua đời tại mái ấm này. Nghiên cứu của bà chỉ ra rằng một bể phốt bỏ hoang, được phát hiện vào năm 1975, có thể là nơi chôn cất của nhiều em nhỏ.
Một ủy ban điều tra của Ireland về các mái ấm tình thương đã được thành lập và trong các đợt khai quật thử nghiệm vào năm 2016 và 2017, họ đã tìm thấy hài cốt của nhiều trẻ em trong một hầm mộ tạm thời.
“Không có bất kỳ hồ sơ chôn cất nào được ghi lại, không có nghĩa trang, không bia mộ, không thánh giá, hoàn toàn không có gì”, bà Corless nghẹn ngào nói.
Theo hồ sơ được công bố vào năm 2021, ủy ban điều tra của Ireland đã phát hiện ra tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh tại mái ấm này là “vô cùng đáng lo ngại”. Cơ sở này là nơi những phụ nữ mang thai ngoài giá thú bị đưa đến. Sau khi sinh con, những người mẹ thường bị tách khỏi con mình, thường là thông qua hình thức cho con nuôi.
Các nhà điều tra phát hiện ra rằng có tới 56.000 phụ nữ chưa kết hôn và 57.000 trẻ em đã bị đưa đến 18 mái ấm tương tự trong hơn 76 năm, trước khi các cơ sở này ngừng hoạt động vào năm 1998. Báo cáo của ủy ban kết luận rằng khoảng 9.000 trẻ em đã tử vong tại các mái ấm trên khắp Ireland.
Các mái ấm này được điều hành bởi sự phối hợp giữa nhà thờ và chính quyền. Một số cơ sở được quản lý và cấp ngân sách bởi cơ quan y tế địa phương, trong khi những nơi khác do các dòng tu Công giáo quản lý, chẳng hạn như dòng Bon Secours, đơn vị quản lý cơ sở ở Tuam.
“Tất cả trẻ sơ sinh và trẻ em ở những cơ sở này đều đã được rửa tội, nhưng nhà thờ vẫn làm ngơ. Đối với họ, điều này không quan trọng, vì những đứa trẻ này sinh ra một cách bất hợp pháp, đó là lập trường của họ”, bà Corless giải thích.
Năm 2022, quốc hội Ireland đã thông qua luật cho phép khai quật cơ sở ở Tuam.
“Đây là một cuộc chiến dai dẳng. Khi tôi bắt đầu, không ai muốn lắng nghe, nhưng cuối cùng, chúng ta đã sửa chữa được sai lầm”, bà Corless nói. “Tôi chỉ muốn đưa hài cốt của những đứa trẻ ra khỏi bể phốt và chôn cất các cháu một cách tử tế theo nghi lễ Công giáo mà đáng lẽ các cháu phải được hưởng”.
Đối với Anna Corrigan, 70 tuổi, người chỉ biết về việc mẹ mình bí mật sinh hai con trai là John và William ở Tuam khi đã ngoài 50, bà gọi quá trình này là “cuộc tìm kiếm công lý theo kiểu Ireland”.
Do William không có giấy chứng tử và John không được bất kỳ bác sĩ nào xác nhận đã qua đời, nên những tài liệu ít ỏi mà bà Corrigan được xem chỉ khiến bà có thêm nhiều câu hỏi hơn là câu trả lời.
Trong phòng bếp của mình, bà Corrigan giới thiệu bản sao biên bản kiểm tra mái ấm Tuam năm 1947. Biên bản mô tả tình trạng của John là “một đứa trẻ gầy còm khốn khổ”, mặc dù khi sinh ra một năm trước đó, cậu bé rất khỏe mạnh. Cả hai có lẽ đều đã chết ở Tuam, hoặc William có thể đã bị đưa ra nước ngoài thông qua con đường con nuôi bất hợp pháp.
“Họ quanh co, che giấu, khiến mọi người khó tìm ra sự thật”, bà nói. “Có những bí mật nhỏ đen tối đã bị giữ kín”.
Chính quyền Ireland đã thành lập một nhóm khai quật, thu hồi và chôn cất hài cốt ở Tuam vào năm 2023. Họ sẽ thu thập và xét nghiệm mẫu ADN để xác định danh tính của các nạn nhân.
“Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng mình sẽ được chứng kiến cảnh này, cảnh mà chúng tôi đã phải vượt qua rất nhiều khó khăn để thúc giục họ đào lên cái mà tôi gọi là ‘cái hố’, chứ không phải là một ngôi mộ”, bà Corrigan nói. “Tôi rất vui vì công việc khai quật đã bắt đầu, nhưng ngay cả khi tìm thấy và xác minh được nhiều hài cốt, mọi chuyện vẫn chưa thể khép lại”.
Admin
Nguồn: VnExpress
