Trong buổi phỏng vấn trực tuyến gần đây với VnExpress, Phó Cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn nhấn mạnh chủ trương khuyến khích các hộ kinh doanh chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp siêu nhỏ, nhằm tạo điều kiện thuận lợi để họ tiếp cận các chính sách hỗ trợ, hoạt động minh bạch và đóng góp vào ngân sách nhà nước một cách công bằng.
Ông Sơn cho biết, các hộ kinh doanh thường khó được hưởng các ưu đãi thuế như thuế thu nhập doanh nghiệp khi áp dụng hình thức thuế khoán. Việc tính thuế dựa trên doanh thu, đặc biệt với các ngành hàng và quy mô khác nhau, có thể không phản ánh chính xác lợi nhuận thực tế, dẫn đến sự bất công.
Thực tế cho thấy, quy mô hoạt động của nhiều hộ kinh doanh đã vượt ra khỏi khuôn khổ truyền thống. Họ không chỉ buôn bán tại một địa điểm cố định mà còn mở rộng sang các sàn thương mại điện tử, mạng xã hội, thậm chí xây dựng chuỗi cửa hàng và kinh doanh xuyên biên giới.
Theo số liệu thống kê của Bộ Tài chính, đến cuối năm 2024, cả nước có khoảng 3,6 triệu hộ và cá nhân kinh doanh đang được quản lý thuế, trong đó có 2,2 triệu hộ kinh doanh ổn định. Tổng số thuế thu được từ khu vực này trong năm vừa qua đạt gần 26.000 tỷ đồng. Đáng chú ý, có hơn 4.000 hộ kinh doanh đạt doanh thu trên 10 tỷ đồng, trong đó 860 hộ đạt doanh thu từ 30 tỷ đồng trở lên, và 5 hộ đạt doanh thu trên 200 tỷ đồng mỗi năm, hoạt động trong các lĩnh vực như thủy sản, thực phẩm, dược phẩm, giáo dục và nông sản.
Doanh nghiệp siêu nhỏ, theo Nghị định 80, là các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nông lâm nghiệp có doanh thu dưới 3 tỷ đồng hoặc các công ty thương mại, dịch vụ có doanh thu dưới 10 tỷ đồng và có dưới 10 lao động.
Việt Nam hiện có trên 5,2 triệu hộ kinh doanh, tạo ra khoảng 8-9 triệu việc làm, tương đương với khu vực kinh tế tư nhân. Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị đặt mục tiêu đến năm 2030 cả nước có 2 triệu doanh nghiệp và 3 triệu doanh nghiệp vào năm 2045, tương đương với việc mỗi năm cần có thêm 30.000-40.000 doanh nghiệp.
Các chuyên gia nhận định rằng việc chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp sẽ mang lại nhiều lợi ích cho người kinh doanh, đồng thời thúc đẩy sự tăng trưởng của khu vực kinh tế tư nhân. Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) đã thông qua quy định áp dụng thuế suất ưu đãi 15-17% cho các doanh nghiệp có tổng doanh thu năm tối đa lần lượt là 3 tỷ và 50 tỷ đồng, thấp hơn so với mức thuế suất chung là 20%.
Phó Chủ tịch Hội Tư vấn và Đại lý thuế TP HCM, ông Nguyễn Ngọc Tịnh, cho biết việc chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp siêu nhỏ, không quá phức tạp về mặt kế toán và thuế. Theo Thông tư 132/2018, chế độ kế toán đối với doanh nghiệp siêu nhỏ được quy định đơn giản và linh hoạt, cho phép họ tự thiết kế các mẫu biểu hồ sơ chứng từ, miễn là đảm bảo tính minh bạch trong việc mua bán hàng hóa. Các doanh nghiệp này cũng không bắt buộc phải lập báo cáo tài chính hàng năm mà có thể khai và nộp thuế theo phương pháp trực tiếp, tương tự như hộ kinh doanh trước đây.
Mặc dù cách thức nộp thuế giữa hai mô hình không có nhiều khác biệt, với tỷ lệ nộp thuế giá trị gia tăng (VAT) giống nhau và sự khác biệt nhỏ về tỷ lệ nộp thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân, nhiều hộ kinh doanh vẫn còn e ngại chuyển đổi do tâm lý muốn duy trì sự đơn giản trong hoạt động.
Ông Mai Sơn cho biết, cơ quan thuế sẽ tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền và nghiên cứu các giải pháp hỗ trợ để giúp người dân và hộ kinh doanh hiểu rõ hơn về những lợi ích lâu dài và sự công bằng khi chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp.
Ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), cho rằng Việt Nam cần có các chính sách mạnh mẽ để thúc đẩy khu vực 5 triệu hộ và cá nhân kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp hoạt động chính thức. Ông đề xuất cơ quan quản lý cần thay đổi lớn về chính sách thuế, kế toán và tài chính theo hướng đơn giản và thân thiện hơn.
Ông Tuấn cũng đề xuất các chính sách đột phá như miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 2-3 năm cho các công ty mới thành lập hoặc chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên, nhằm khuyến khích tinh thần khởi nghiệp và tạo động lực cho sự chuyển đổi. Ông nhấn mạnh rằng việc hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ hoạt động bài bản sẽ tạo tiền đề cho sự phát triển của các doanh nghiệp vừa và lớn trong tương lai, từ đó thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng nhất của nền kinh tế.
Admin
Nguồn: VnExpress
