Trước khi vướng vào bê bối dàn xếp tỷ số gây chấn động, Thiên Nhất luôn được biết đến như một tượng đài, tự xưng là kỳ thủ số một thế giới. Trong suốt một thập kỷ, hệ số Elo của anh luôn giữ vị trí cao nhất Trung Quốc. Với biệt danh “Ngoại Tinh Nhân”, anh cũng là người nhiều lần vô địch quốc gia nhất trong thế kỷ 21. Tuy nhiên, sự nghiệp lẫy lừng của anh đã sụp đổ sau khi bị phanh phui 22 vụ mua độ và 2 vụ bán độ.
Vụ việc này đã làm dấy lên những nghi ngờ về thực lực thật sự của Thiên Nhất, liệu anh có thực sự vượt trội so với các đối thủ và xứng đáng với vị trí số một cờ tướng Trung Quốc nói riêng và thế giới nói chung hay không.
Elo là tiêu chí hàng đầu để xác định thứ hạng kỳ thủ. Trong suốt 10 năm qua, Thiên Nhất và Duy Đồng đã tạo nên cuộc đua song mã, bỏ xa các đối thủ còn lại. Thế nhưng, cơ quan điều tra đã phát hiện cả hai kỳ thủ này đều hối lộ đối thủ, không chỉ để giành chiến thắng trong các giải đấu mà còn để tích lũy điểm Elo. Duy Đồng muốn vượt mặt Thiên Nhất, trong khi Thiên Nhất không muốn mất vị trí dẫn đầu vào tay đàn em.
Dù có thời điểm Duy Đồng vượt lên, anh vẫn còn một khoảng cách đáng kể so với Thiên Nhất. Theo bảng xếp hạng Elo cuối cùng trước khi bê bối nổ ra, Thiên Nhất có hệ số 2.802, Duy Đồng 2.754, còn người đứng thứ ba là Thân Bằng chỉ đạt 2.632.
Với 22 trận thắng nhờ mua độ, Thiên Nhất có thể đã được hưởng lợi hơn 100 Elo. Tuy nhiên, ngay cả khi không có những trận thắng bất chính này, hệ số của anh có lẽ vẫn không thấp hơn Duy Đồng là bao. Cần lưu ý rằng Duy Đồng cũng đã bị cấm thi đấu vĩnh viễn vì hành vi mua bán độ, sau khi gây nghi ngờ với chuỗi 22 trận thắng liên tiếp tại Giáp Cấp Liên Tái 2021.
Không chỉ Thiên Nhất và Duy Đồng, phần lớn các kỳ thủ hàng đầu Trung Quốc đều dính líu đến việc hối lộ và nhận hối lộ trong hơn một thập kỷ qua. Số lượng ván cờ bị dàn xếp có thể lên tới hàng chục. Điều này đặt ra câu hỏi về tính chính xác của Elo như một thước đo đánh giá trình độ kỳ thủ.
Một tiêu chí khác để đánh giá là tỷ lệ giành điểm và tỷ lệ thắng trong sự nghiệp. Trong cờ tướng, kỳ thủ thắng được hai điểm, hòa một điểm và thua không được điểm nào. Do đó, một kỳ thủ thắng hai và hòa một trong ba ván sẽ có tỷ lệ giành điểm là 83%.
Trong 1.876 ván đấu chuyên nghiệp, Thiên Nhất có tỷ lệ giành điểm là 71%, với 967 trận thắng, 738 trận hòa và 171 trận thua. Tỷ lệ thắng của anh cũng đạt 52%. Cả hai thông số này đều cao hơn Duy Đồng và vượt trội so với các kỳ thủ khác trong Top 10 Trung Quốc.
Bảng thống kê cho thấy rõ sự khác biệt về trình độ giữa các kỳ thủ trong Top 10, với Thiên Nhất dẫn đầu, tiếp theo là Duy Đồng, Hứa Ngân Xuyên, Tưởng Xuyên và Triệu Hâm Hâm. Các kỳ vương như Tạ Tĩnh, Lữ Khâm hay Tôn Dũng Chinh đều có tỷ lệ giành điểm trong sự nghiệp dưới 60%.
Ngay cả khi 22 ván thắng nhờ hối lộ của Thiên Nhất chỉ được tính là hòa, tỷ lệ giành điểm của anh vẫn không thay đổi, ở mức 71%. Với số lượng lớn ván đấu trong sự nghiệp (1.876 ván), việc thay đổi kết quả của vài chục ván không ảnh hưởng đáng kể đến tỷ lệ chung. Điều này cho thấy, trung bình mỗi ván đấu, Thiên Nhất giành được 71% số điểm, trong khi đối thủ của anh chỉ đạt 29%.
Trong sự nghiệp, Thiên Nhất đã đối đầu với 378 đối thủ. Trong số những người đã gặp anh từ hai đến bốn ván trở lên, không ai có tỷ lệ giành điểm cao hơn Thiên Nhất trong các cuộc đối đầu trực tiếp. Chỉ có hai kỳ thủ có thành tích đối đầu ngang ngửa anh là Trần Hoằng Thịnh (2 thắng, 3 hòa, 2 thua) và Hứa Ngân Xuyên (7 thắng, 20 hòa, 7 thua).
Thiên Nhất chiếm ưu thế trong các cuộc đối đầu với Tưởng Xuyên (tỷ lệ giành điểm 51%), Duy Đồng (52%), Mạnh Thần (57%), Triệu Hâm Hâm (58%), Lữ Khâm (62%) và Hồng Trí (65%). Từ Siêu, một kỳ vương khác, thậm chí còn thua tới 17 ván, hòa 10 ván và chỉ thắng 1 ván trước Thiên Nhất.
Không có kỳ thủ nào khác ngoài Thiên Nhất đạt tỷ lệ giành điểm từ 50% trở lên trước tất cả các đối thủ. Hứa Ngân Xuyên có thành tích đối đầu ngang ngửa với Thiên Nhất, nhưng chỉ giành được 43% số điểm trước Mạnh Thần, 44% trước Lý Thiểu Canh và 49% trước Triệu Hâm Hâm. Duy Đồng cũng chỉ giành được 48% số điểm trước cả Thiên Nhất và Hứa Ngân Xuyên.
Từ Elo, thành tích chung trong sự nghiệp cho đến kết quả đối đầu với các kỳ thủ mạnh, Thiên Nhất đều vượt trội so với phần còn lại. Nếu không có hành vi mua độ, có lẽ anh đã mất vị trí số một vào tay Duy Đồng vào một thời điểm nào đó, nhưng có lẽ sẽ không mất nhiều thời gian để giành lại. Hơn nữa, chính Duy Đồng cũng đã mua bán độ để giành chiến thắng và tích lũy Elo.
Xét về số danh hiệu cá nhân quốc gia trong thế kỷ 21, Thiên Nhất cũng dẫn đầu với bốn danh hiệu. Ngay cả khi không tính chức vô địch đầu tiên năm 2012 (với sự giúp sức từ Tôn Dật Dương), kỳ thủ sinh năm 1989 vẫn là người dẫn đầu. Anh cũng 7 lần giành giải “Xạ Thủ Vương” ở Giáp Cấp Liên Tái, một thành tích vô tiền khoáng hậu. Ngay cả khi loại bỏ hai lần anh mua độ để giành giải này, cũng không ai có thể sánh được với anh.
Tuy nhiên, sự cám dỗ của danh hiệu, lòng kiêu hãnh về vị trí số một và những hành vi thao túng nền cờ tướng đã chấm dứt sự nghiệp của một kỳ tài như Thiên Nhất, để lại một bài học đắt giá về sự liêm chính và đạo đức trong thể thao.
Admin
Nguồn: VnExpress
