Tuyên bố gần đây của Chủ tịch Toyota, ông Akio Toyoda, đã làm sống lại cuộc tranh luận về tác động môi trường của xe điện (EV). Ông Toyoda cho rằng xe điện gây ô nhiễm gấp ba lần so với xe xăng, với lý do 9 triệu xe điện thải ra lượng carbon tương đương 27 triệu xe hybrid ở Nhật Bản, do quốc gia này phụ thuộc nhiều vào nhiên liệu hóa thạch để sản xuất điện.
Quan điểm này của người cháu nội nhà sáng lập Toyota đã vấp phải nhiều chỉ trích, khi các chuyên gia cho rằng ông bỏ qua xu hướng sử dụng các nguồn năng lượng sạch hơn để sản xuất điện.
Theo số liệu năm 2024 từ Low Carbon Power, hơn một nửa lượng điện ở Trung Quốc đến từ nhiên liệu hóa thạch, trong đó than đá chiếm hơn 58%. Tuy nhiên, Trung Quốc đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ có hơn 50% điện năng từ các nguồn không phải hóa thạch, giảm gần 8% so với hiện tại.
Một nghiên cứu năm 2022 của Đại học Thanh Hoa (Trung Quốc) cho thấy, ngay cả khi tính đến việc sạc điện từ lưới điện chủ yếu dùng than, xe điện vẫn thải ra ít hơn 20-30% lượng CO2 trong suốt vòng đời so với xe xăng.
Dữ liệu từ Trung tâm Nghiên cứu và Công nghệ Ôtô Trung Quốc (CATARC) cũng ủng hộ nhận định này. Thử nghiệm thực tế năm 2021 cho thấy một chiếc xe điện nhỏ gọn thải ra khoảng 118 gram CO2/km trong suốt vòng đời, so với 163 gram của một chiếc xe xăng tương đương.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng, mặc dù quá trình sản xuất xe điện tạo ra lượng khí thải cao hơn (khoảng 11-14 tấn CO2 so với 6-9 tấn của xe hybrid hoặc xe động cơ đốt trong), nhưng xe điện sẽ “hòa vốn” carbon sau khoảng 31.000-45.000 km. Điều này có nghĩa là, xét về tổng thể vòng đời, xe điện thải ra ít khí thải hơn đáng kể.
Hơn nữa, quy trình sản xuất pin đang ngày càng thân thiện với môi trường hơn. Các nhà sản xuất pin lớn như CATL và BYD đang mở rộng việc sử dụng các loại pin không chứa coban và niken, như LFP hoặc LMFP, giúp giảm lượng khí thải liên quan đến sản xuất pin ở Trung Quốc. CATARC ước tính rằng lượng khí thải carbon từ sản xuất pin đã giảm gần 15% trong giai đoạn 2020-2024.
Trong bối cảnh quá trình chuyển đổi từ xe động cơ đốt trong sang xe điện hóa, xe hybrid vẫn đóng vai trò là “cầu nối” thực tế, đặc biệt ở những khu vực thiếu cơ sở hạ tầng trạm sạc công cộng. Tuy nhiên, dữ liệu và nghiên cứu từ nhiều nơi cho thấy xe điện có tiềm năng giảm phát thải lâu dài, đặc biệt khi các quốc gia tập trung vào việc khử carbon lưới điện và sử dụng các nguồn năng lượng sạch, hướng tới mục tiêu “net zero” trong tương lai.
Đáng chú ý, dù có những hoài nghi từ ông Toyoda, Toyota vẫn đang đầu tư mạnh vào phát triển xe điện tại Trung Quốc. Theo chiến lược “China R&D 2.0”, hãng hợp tác với Huawei, Xiaomi và Momenta để phát triển buồng lái thông minh và hệ thống hỗ trợ lái xe. Các liên doanh như GAC Toyota và FAW Toyota đang xây dựng các nền tảng xe điện và plug-in hybrid, trong khi BYD cung cấp các thành phần chính. Các mẫu xe như bZ5, bZ3X và bZ7 sắp ra mắt thể hiện chiến lược bản địa hóa này, giúp giảm đáng kể thời gian phát triển so với trước đây.
Admin
Nguồn: VnExpress
