Tại Trung tâm Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai, một cuộc chiến giành giật sự sống vừa diễn ra đầy cam go. Một phụ nữ 30 tuổi được đưa vào cấp cứu trong tình trạng nguy kịch do băng huyết sau sinh, huyết áp tụt sâu và tim đã ngừng đập. Bên ngoài phòng cấp cứu, người thân tuyệt vọng, tiếng khóc nghẹn ngào vang lên.
Ngày 15/6, bác sĩ Nguyễn Minh Hiếu, trưởng kíp trực, nhanh chóng đưa ra những chỉ đạo khẩn cấp: “Đặt nội khí quản, cấp cứu ngừng tuần hoàn, lĩnh máu tối cấp, mời hội chẩn sản”. Với kinh nghiệm dày dặn, anh nhận định đây là một biến chứng sản khoa vô cùng nguy hiểm, đe dọa tính mạng bệnh nhân từng giây.
Toàn bộ ê-kíp dồn sức, chạy đua với thời gian. Một bác sĩ tiến hành ép tim, những người còn lại khẩn trương đặt nội khí quản, truyền dịch, truyền máu và sử dụng thuốc vận mạch. Nửa giờ trôi qua, tim vẫn không có dấu hiệu đập trở lại. Áo blouse của các bác sĩ ướt đẫm mồ hôi, tay đỏ ửng, nhưng không ai bỏ cuộc.
“Tiếp tục ép tim, bóp bóng”, bác sĩ Hiếu tự nhủ, hy vọng vẫn còn le lói.
Đến phút thứ 112, sau những nỗ lực không ngừng nghỉ, một dấu hiệu nhỏ xuất hiện trên màn hình: nhịp tim. Cả ê-kíp nín thở theo dõi. Một bác sĩ bắt mạch, ban đầu nhíu mày rồi gật đầu: “Tim đập lại rồi!”.
Niềm vui vỡ òa trong phòng cấp cứu. Người phụ nữ dần hồi phục, không có tổn thương não hay biến chứng nghiêm trọng. Đứa con bé bỏng được người thân chăm sóc, chờ đợi ngày mẹ trở về. Bác sĩ Hiếu kiệt sức, ngồi xuống ghế, hai tay run rẩy.
“Khoảnh khắc ấy không chỉ là chiến thắng của y học mà còn là chiến thắng của tình người”, anh tâm sự khi trời đã rạng sáng. Trong bộ đồng phục thấm đẫm mồ hôi, gương mặt hốc hác với đôi mắt thâm quầng vì thiếu ngủ, anh và các đồng nghiệp lại tiếp tục công việc cứu chữa những bệnh nhân khác.
Trung tâm Cấp cứu A9 là nơi tiếp nhận những ca bệnh nặng nhất từ khắp miền Bắc. Với đội ngũ hơn 170 nhân viên y tế, trong đó chỉ có khoảng 30 bác sĩ, họ phải đối mặt với 350-400 ca cấp cứu mỗi ngày, một nửa trong số đó là các ca nguy kịch. Theo thống kê của Bộ Y tế, số lượng bệnh nhân cấp cứu tại Việt Nam tăng nhanh hàng năm, khiến các bác sĩ tuyến cuối phải làm việc 12-16 giờ mỗi ngày, vượt quá ngưỡng khuyến cáo của các tổ chức y tế quốc tế.
Áp lực công việc khủng khiếp sau cánh cửa phòng cấp cứu đang đẩy nhiều nhân viên y tế đến bờ vực kiệt quệ. Hội chứng kiệt sức nghề nghiệp, một tình trạng căng thẳng mãn tính dẫn đến suy sụp cả về thể chất lẫn tinh thần, đang trở thành mối đe dọa thầm lặng đối với đội ngũ y bác sĩ. Một phân tích tổng hợp từ 182 nghiên cứu quốc tế cho thấy tỷ lệ bác sĩ hồi sức cấp cứu mắc hội chứng này dao động từ 25% đến 60%.
Tại Việt Nam, một nghiên cứu năm 2018 trên 787 y tá công lập cho thấy hơn 61,9% chịu căng thẳng kéo dài, gần 40% rơi vào trạng thái lo âu mạn tính và 19% có dấu hiệu trầm cảm. Trong đại dịch Covid-19, tình trạng kiệt sức của nhân viên y tế càng trở nên trầm trọng, góp phần vào làn sóng nhân viên y tế xin nghỉ việc ngày càng gia tăng. Riêng TP HCM, năm 2022 ghi nhận hơn 1.500 nhân viên y tế nghỉ việc, gấp ba lần so với mức trung bình của các năm trước.
Trong môi trường đầy áp lực này, “mỗi giây trôi qua như một trận chiến sinh tử”, bác sĩ Hiếu chia sẻ. Nhiều bệnh nhân nhập viện trong tình trạng ngưng tim, ngưng thở, người nhà hoảng loạn, thời gian sống chỉ còn tính bằng phút. “Chúng tôi không cho phép mình xao nhãng, không được phép mất tập trung. Một chút chậm trễ có thể cướp đi mạng sống của một con người”.
Thông thường, thời gian ép tim tối đa là 30 phút. Tuy nhiên, bác sĩ sẽ dựa vào kinh nghiệm và các chỉ số máy móc để đánh giá khả năng sống sót của bệnh nhân trước khi quyết định tiếp tục hay dừng lại. “Trong trường hợp này, bệnh nhân còn rất trẻ, một số chỉ số sinh tồn cho thấy vẫn còn hy vọng, đó là lý do chúng tôi kiên trì ép tim đến hai giờ”, bác sĩ Hiếu giải thích.
Trong một đêm trực, kíp cấp cứu có thể tiếp nhận hơn 100 ca bệnh, nhiều trường hợp nguy kịch, đòi hỏi bác sĩ phải giữ bình tĩnh tối đa để đưa ra quyết định nhanh chóng và chính xác. “Bình tĩnh không phải vì vô cảm, mà là một kỹ năng được rèn luyện qua thời gian”, bác sĩ chia sẻ.
Ngoài áp lực chuyên môn, đội ngũ y tế còn phải đối mặt với những lời nói nóng giận, thậm chí là xúc phạm hoặc hành vi bạo lực từ bệnh nhân và người nhà, nhưng vẫn phải giữ bình tĩnh để xử lý tình huống. Đối với những ca bệnh phức tạp, như bệnh nhân có nhiều bệnh nền, họ không thể tự quyết định mà phải hội chẩn với đồng nghiệp trong khoa, với lãnh đạo hoặc toàn bệnh viện.
Sau nhiều năm làm việc tại trung tâm cấp cứu, chứng kiến cảnh bệnh nhân qua đời ngay trên tay dù đã cố gắng hết sức, bác sĩ Hiếu không tránh khỏi cảm giác hụt hẫng. Tuy nhiên, các nhân viên y tế phải nhanh chóng trấn an bản thân, đứng dậy và thông báo với người nhà bệnh nhân: “Chúng tôi đã làm hết sức”. Sau mỗi ca bệnh như vậy, ê-kíp luôn dành thời gian xem xét lại quy trình để rút kinh nghiệm.
“Công việc của chúng tôi không phải là thay đổi số mệnh, mà là chiến đấu đến giây phút cuối cùng”, bác sĩ chia sẻ. Đổi lại, khoảnh khắc nhìn thấy người bệnh tim đập trở lại, mở mắt, gọi tên người thân – đó chính là phần thưởng vô giá.
“Giữa lằn ranh sinh tử, tôi học được cách trân trọng từng nhịp tim, từng hơi thở”, anh Hiếu tâm sự.
Kết thúc ca trực, áo blouse ướt đẫm mồ hôi, lưng đau không thể đứng thẳng, nhiều người gục ngay trong phòng nghỉ. Chỉ một thời gian ngắn sau, tiếng còi báo động lại vang lên, kéo họ trở về vòng quay sinh tử quen thuộc – bình tĩnh, tỉnh táo, tiếp tục chiến đấu vì sự sống của những người chưa từng quen biết.
Admin
Nguồn: VnExpress
