Philippines: Cuộc sống bị lãng quên của những “người chuột”

Bức ảnh gây chấn động được nhiếp ảnh gia William Roberts chia sẻ hôm 26/5 đã phơi bày một thực tế khắc nghiệt tại Philippines: một nhóm người vô gia cư đang trú ngụ trong những đường cống ngầm dưới lòng thành phố Makati sầm uất. Cộng đồng này, được gọi bằng biệt danh “người chuột”, đã thu hút sự chú ý của dư luận, đồng thời đặt ra nhiều câu hỏi về vấn đề nhà ở và an sinh xã hội.

Một người đàn ông chui ra khỏi cống ngầm tại khu vực Trung tâm Y tế Makati, Philippines, cuối tháng 5/2025. Ảnh: William Roberts
Makati 2025: Người đàn ông chui từ cống ngầm (Ảnh: William Roberts). Ảnh: Internet

Lo ngại về việc chính quyền địa phương có thể cảm thấy xấu hổ và đối xử với những người sống trong cống như tội phạm, William Roberts đã quay trở lại khu vực gần Trung tâm Y tế Makati, nơi anh chụp bức ảnh đầu tiên. Anh hy vọng có thể tìm hiểu sâu hơn về cuộc sống của họ và chia sẻ câu chuyện của họ với thế giới.

Một nhóm đàn ông chui ra khỏi cống ngầm tại khu vực Trung tâm Y tế Makati, Philippines, để tìm kiếm thức ăn, cuối tháng 5/2025. Ảnh: William Roberts
Makati 2025: Nhóm người tìm thức ăn dưới cống ngầm (Ảnh: William Roberts). Ảnh: Internet

Sau 30 phút chờ đợi, một người đàn ông tên Jerwin đã chui ra từ miệng cống. Anh cho biết đã sống ở đây ba năm. Jerwin tiết lộ rằng, sau khi bức ảnh lan truyền, cảnh sát tăng cường tuần tra khiến anh và những người khác phải trốn sâu hơn vào trong cống để tránh bị xua đuổi. “Chúng tôi chỉ có một chỗ trú ẩn là ở trong đó,” Jerwin nói. “Đó cũng là nơi chúng tôi cất giữ những thứ ít ỏi và giữ cho nhau an toàn.”

Một phụ nữ người chuột bò ra từ lỗ cống ở Makati, Philippines, hôm 26/5. Ảnh: William Roberts
Makati, Philippines: “Người chuột” bò ra từ cống (Ảnh: William Roberts). Ảnh: Internet

Một người đàn ông khác tên Rommel chia sẻ anh đã sống trong cống gần một thập kỷ sau khi khu nhà ổ chuột của mình bị giải tỏa. Jerwin và Rommel cho biết có khoảng 15 người cùng cảnh ngộ đang sống trong đoạn cống này, họ gọi nơi đây là “Vườn Bách thảo”. Người phụ nữ trong bức ảnh gây bão tên là BB, cũng là một thành viên của nhóm. Cả nhóm kiếm sống bằng các công việc lặt vặt như bốc vác, dọn rác, phụ giúp các quán ăn di động.

Những người bán hàng gần đó xác nhận cộng đồng này thường làm thuê một số việc vặt. Cả nhóm 15 người chỉ ăn một bữa chung mỗi ngày vào lúc 5h chiều. Vào thời điểm bị chụp ảnh, BB đang trên đường trở về để kịp bữa ăn này.

Theo ông Arvin Dimalanta từ Trung tâm Nghiên cứu Phát triển và Hội nhập của Đại học Philippines (UP CIDS), sự tồn tại của những “người chuột” cho thấy sự bấp bênh của lao động trong nền kinh tế phi chính thức. Ông cho rằng, nhiều “khu định cư” tự phát như “Vườn Bách thảo” ra đời do thị trường nhà ở vượt xa tầm với của tầng lớp lao động nghèo.

Năm 2023, giá thấp nhất cho một căn nhà ở xã hội tại Philippines dao động từ 850.000 đến 1,6 triệu peso (khoảng 370 – 700 triệu đồng), một mức giá mà hầu hết các gia đình nghèo không thể chi trả. Điều này đẩy họ ra đường hoặc buộc họ phải sống tạm bợ trong các khu vực có điều kiện sống tồi tệ.

Ông Dimalanta giải thích thêm: “Một trong những yêu cầu để được hưởng phúc lợi nhà ở xã hội là bạn phải đang sở hữu một bất động sản trong khu định cư không chính thức. Điều này khiến những người sống lang thang hoặc thuê trọ trở nên ‘vô hình’ trong mắt chính quyền và không đủ điều kiện nhận hỗ trợ.”

Thống kê cho thấy có hơn 3 triệu người vô gia cư trên khắp vùng đô thị Manila, một siêu đô thị gồm 16 thành phố với dân số khoảng 14 triệu người. Họ sống trong các khu nhà ổ chuột, trên xe đẩy tự chế, lề đường, nghĩa trang và thậm chí cả trong các cống thoát nước.

Tổ chức phi lợi nhuận The Borgen Project tại Mỹ chỉ ra rằng nghèo đói cùng cực, bạo lực, buôn người và thiên tai là những yếu tố chính dẫn đến tình trạng vô gia cư ở Philippines. Tổ chức này cũng nhấn mạnh rằng phụ nữ và trẻ em vô gia cư đặc biệt dễ trở thành nạn nhân của bạo hành, lạm dụng và bóc lột.

Nhiếp ảnh gia William Roberts hy vọng rằng những chia sẻ cá nhân sẽ giúp làm sáng tỏ hơn về cuộc sống của cộng đồng “Vườn Bách thảo”. Anh tin rằng những bức ảnh của mình là một lời nhắc nhở rằng đường phố Makati ẩn chứa nhiều câu chuyện hơn chúng ta thấy, và đằng sau những tòa nhà cao tầng là những con người đang sống giữa những kẽ hở – theo đúng cả nghĩa bóng lẫn nghĩa đen.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *