Mở đầu phiên chất vấn tại Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã nêu rõ ba nhóm vấn đề trọng tâm: nâng cao chất lượng giáo dục đại học gắn với đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, thực hiện quy định về dạy thêm học thêm, và đảm bảo môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, phòng chống bạo lực học đường và an toàn vệ sinh thực phẩm. Chủ tịch Quốc hội cũng cho biết sẵn sàng mời các Phó Thủ tướng tham gia trả lời nếu cần thiết.
Trước khi đi vào phần trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn đã nhấn mạnh vai trò then chốt của giáo dục, đào tạo trong sự phát triển của đất nước, được khẳng định từ những chính sách đầu tiên của Chính phủ Hồ Chí Minh. Ông cũng cho biết Bộ Chính trị đang định hướng xây dựng nghị quyết chấn hưng giáo dục đào tạo và chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa giáo dục đào tạo, tạo đột phá cho ngành. Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng thừa nhận những thách thức lớn mà ngành đang đối mặt, đòi hỏi sự đổi mới mạnh mẽ và sự chung tay của toàn xã hội.
Theo Chủ tịch Quốc hội, đã có 83 đại biểu đăng ký chất vấn Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn.
**Vấn đề tư vấn tâm lý học đường**
Đại biểu Đặng Thị Bảo Trinh đã nêu lên thực trạng đáng báo động về việc học sinh chịu ảnh hưởng tiêu cực từ hoàn cảnh gia đình dẫn đến bỏ học, lệch lạc hành vi, thậm chí vi phạm pháp luật. Bà cũng chỉ ra sự thiếu hụt trong hệ thống giáo dục về cơ chế phát hiện sớm và hỗ trợ kịp thời, đặc biệt là đội ngũ cán bộ tâm lý ở các cấp học.
Trước tình hình này, bà Trinh đặt câu hỏi về trách nhiệm của Bộ trưởng trong việc xây dựng và bố trí cán bộ tâm lý học đường chuyên trách giai đoạn 2025-2030, cũng như lộ trình đảm bảo tất cả các cấp học đều có nhân lực chuyên môn để phối hợp với gia đình, nhà trường phòng ngừa và can thiệp sớm cho học sinh.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn thừa nhận sự cần thiết của chuyên gia tâm lý trong trường học hiện đại và cho biết ngành giáo dục đã xác định mục tiêu mỗi trường học có ít nhất một vị trí này từ cuối năm 2024. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh đây là một quá trình cần thời gian để chuẩn bị đội ngũ giáo viên và tuyển dụng, không thể thực hiện ngay lập tức.
Hiện tại, mới chỉ có 5% trường phổ thông có nhân viên tư vấn tâm lý, một con số “rất nhỏ so với nhu cầu”. Các trường còn lại đang dựa vào tổ tư vấn tâm lý do giáo viên kiêm nhiệm. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức tập huấn cho giáo viên kiêm nhiệm và tích cực đào tạo nguồn nhân lực, với quy mô đào tạo tâm lý học lâm sàng và học đường hiện tại là hơn 9.000 người, nhưng vẫn còn ít so với nhu cầu thực tế.
Bộ trưởng cũng nhấn mạnh rằng một nhân viên tư vấn tâm lý duy nhất khó có thể đảm đương hết công việc, cần sự chung tay của phụ huynh và các tổ chức chính trị xã hội.
**Vấn đề chi ngân sách cho giáo dục đại học**
Đại biểu Nguyễn Trường Giang (Đăk Nông) đặt câu hỏi về việc chi ngân sách cho giáo dục đại học giảm sút trong 10 năm qua, từ 0,43% GDP xuống còn 0,11% GDP, trong khi bình quân khu vực và thế giới là 18-23%. Ông đề nghị Bộ trưởng cho biết nguyên nhân và giải pháp.
Bộ trưởng Kim Sơn giải thích rằng việc giảm chi ngân sách là do chủ trương đẩy mạnh tự chủ đại học. Khi các trường được duyệt phương án tự chủ, kinh phí hỗ trợ chi thường xuyên từ ngân sách sẽ bị cắt giảm. Điều này gây khó khăn cho các trường, đặc biệt trong việc phát triển chất lượng giáo dục, đội ngũ giảng viên và cơ sở vật chất. Bộ Giáo dục và Đào tạo đang phối hợp với Bộ Tài chính để nghiên cứu điều chỉnh vấn đề này, đảm bảo vẫn có sự hỗ trợ chủ đạo từ Nhà nước.
**Vấn đề dạy thêm, học thêm**
Liên quan đến vấn đề dạy thêm, học thêm, báo cáo của Bộ Giáo dục và Đào tạo gửi đại biểu Quốc hội thừa nhận đây là vấn đề phức tạp, tác động xã hội lớn, cần giải pháp tổng thể và lộ trình phù hợp. Tuy nhiên, từ năm 2020, khi hoạt động này không còn thuộc danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện, việc quản lý trở nên khó khăn, chế tài xử lý chưa rõ ràng.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã nhiều lần kiến nghị đưa dạy thêm, học thêm trở lại danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện để minh bạch hóa hoạt động, đảm bảo quyền lợi người học, thu nhập chính đáng của giáo viên và quản lý thuế, nhưng đến nay đề xuất này vẫn chưa được chấp thuận.
Cuối năm 2024, Bộ đã ban hành thông tư cấm giáo viên dạy thêm có thu tiền cho học sinh lớp mình ngoài nhà trường, nhấn mạnh mục tiêu quản lý chặt chẽ, không phải cấm tuyệt đối, và không được ảnh hưởng đến chương trình chính khóa.
Admin
Nguồn: VnExpress
