Tình trạng cận thị ở trẻ em Việt Nam đang có xu hướng gia tăng và ngày càng trẻ hóa, với độ cận ngày càng nặng hơn. BS.CK2 Ung Thị Hoài Yên, Trưởng Khoa Kiểm soát cận thị, Bệnh viện chuyên khoa Mắt Cao Thắng, cho biết nhiều trẻ chỉ 8-10 tuổi đã mắc cận thị 2 diop. Nếu không được kiểm soát tốt, độ cận có thể tăng ít nhất 1 diop mỗi năm, dẫn đến cận thị trên 10 diop khi trẻ 18 tuổi.
Bác sĩ Yên cảnh báo rằng trẻ bị cận thị từ 6 diop trở lên, đặc biệt là trên 10 diop, có nguy cơ cao gặp các biến chứng nguy hiểm như thoái hóa võng mạc chu biên, thoái hóa hoàng điểm, tân mạch võng mạc, glocom và đục thủy tinh thể. Trong những trường hợp này, việc điều trị bằng kính gọng hoặc kính áp tròng có thể không mang lại hiệu quả tối ưu. Đặc biệt, độ cận thường tăng rất nhanh trong giai đoạn dậy thì.
Một khảo sát gần đây tại TP.HCM, khi bệnh viện khám cho hơn 120 học sinh tiểu học, cho thấy chỉ có 44 em có thị lực bình thường, số còn lại đều mắc các tật khúc xạ. Đáng chú ý, hơn 30 em đã bị cận thị từ trung bình đến nặng, với độ cận từ 4 diop trở lên.
Dữ liệu từ chương trình chuyển đổi số khám sức khỏe học sinh do Sở Y tế TP.HCM thực hiện trên khoảng 495.000 học sinh vào tháng 3 vừa qua cũng cho thấy tỷ lệ tật khúc xạ đáng báo động. Hơn 58% học sinh mắc tật khúc xạ, trong đó gần 25% được phát hiện lần đầu khi khám sức khỏe. Tỷ lệ này ở nhóm mầm non là hơn 24%, tăng lên gần 48% ở cấp tiểu học và gần 72% ở cấp trung học cơ sở, với gần 29% trường hợp phát hiện mới.
Bác sĩ Yên nhận định rằng số lượng trẻ em được phát hiện cận thị ở độ tuổi nhỏ đã tăng lên sau đại dịch Covid-19, đặc biệt là sau giai đoạn học trực tuyến kéo dài.
Các nguyên nhân gây cận thị thường không rõ ràng, nhưng các yếu tố chính bao gồm thời gian hoạt động mắt quá nhiều, tiếp xúc quá nhiều với thiết bị điện tử, ánh sáng không đủ, ít hoạt động ngoài trời, tư thế ngồi sai và đọc sách ở khoảng cách quá gần. Yếu tố di truyền cũng có thể đóng vai trò trong một số trường hợp cận thị sớm.
Trẻ bị cận thị cần được thăm khám bởi các chuyên gia và tuân thủ các chương trình kiểm soát cận thị theo chỉ định của bác sĩ để hạn chế tối đa việc tăng độ. Hiện nay, có nhiều phương pháp hiệu quả để kiểm soát cận thị, bao gồm kính áp tròng định hình giác mạc ban đêm, tròng kính thiết kế đặc biệt cho từng tình trạng mắt, chương trình huấn luyện thị giác và một số loại thuốc.
TS.BS Trần Đình Minh Huy nhấn mạnh rằng mỗi độ cận đều mang theo nhiều nguy cơ về thị giác trong tương lai của trẻ. Do đó, phụ huynh cần cố gắng tránh các yếu tố nguy cơ gây cận thị cho trẻ. Nếu trẻ đã mắc tật khúc xạ, cần điều trị để làm chậm sự tiến triển của bệnh, ít nhất là đến khi trẻ 16-18 tuổi, thời điểm được coi là độ cận thị ổn định.
Từ 18 tuổi trở lên, bệnh nhân có thể cân nhắc phẫu thuật để điều chỉnh tật khúc xạ. Tuy nhiên, phương pháp này không phù hợp với tất cả mọi người và có chống chỉ định trong một số trường hợp như giác mạc quá mỏng, độ cận quá cao hoặc có các bệnh lý khác.
Nếu độ cận tăng nhanh trước 18 tuổi, khả năng mắt không ổn định sau tuổi 18 là rất cao, điều này có thể làm giảm khả năng phẫu thuật hoặc phải chờ đợi lâu hơn. Độ cận quá cao cũng có thể hạn chế việc áp dụng các phương pháp phẫu thuật khúc xạ hiện đại như Smile Pro và Smile Pro AI 4.0 do giới hạn về độ dày giác mạc. Trong trường hợp độ cận cao, phương pháp Phakic ICL có thể được sử dụng để điều chỉnh khúc xạ.
Bác sĩ khuyến cáo phụ huynh nên nhắc nhở trẻ hạn chế sử dụng các thiết bị điện tử, ngồi học đúng tư thế, giữ khoảng cách phù hợp giữa mắt và sách vở, và tránh cúi nhìn quá gần. Đảm bảo đủ ánh sáng khi học tập và không đọc sách trong bóng tối. Tăng cường các hoạt động ngoài trời để giúp trẻ có tầm nhìn xa và mắt điều tiết thoải mái hơn. Điều chỉnh chế độ ăn uống, bổ sung các dưỡng chất tốt cho mắt như vitamin A, E, C và kẽm.
Ngoài ra, nên luân phiên giữa các hoạt động nhìn xa và nhìn gần, tránh nhìn gần liên tục trong thời gian dài. Áp dụng phương pháp 20-20-20: cứ mỗi 20 phút làm việc gần (sử dụng điện thoại, máy tính, may vá, đọc sách…), cần nhìn ra xa 20 feet (6 mét) trong 20 giây. Nếu không thể nhìn ra xa, hãy nhắm mắt trong 20 giây để mắt được nghỉ ngơi.
Admin
Nguồn: VnExpress
