Từ năm 2026, hình thức nộp thuế khoán đối với hộ và cá nhân kinh doanh sẽ chính thức bị bãi bỏ, thay vào đó là cơ chế tự kê khai và nộp thuế dựa trên doanh thu thực tế. Đây là một phần trong Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân, đánh dấu bước chuyển đổi quan trọng trong quản lý thuế đối với khu vực kinh tế này.
Tại hội nghị về giải pháp hỗ trợ người nộp thuế diễn ra ngày 19/6, bà Nguyễn Thị Thanh Hằng, Trưởng ban Chính sách, thuế quốc tế (Cục Thuế), cho biết ngành thuế sẽ phân loại hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh theo 4 nhóm doanh thu khác nhau để quản lý hiệu quả hơn.
Cụ thể, nhóm 1 bao gồm các hộ kinh doanh có doanh thu dưới ngưỡng chịu thuế, tức là dưới 200 triệu đồng một năm (mức áp dụng từ năm 2026). Nhóm 2 là các hộ có doanh thu từ 200 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng một năm. Các hộ kinh doanh thuộc nhóm 1 và nhóm 2 được khuyến khích sử dụng hóa đơn điện tử sau khi bỏ thuế khoán. Nhóm 2 sẽ có lộ trình áp dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế hoặc hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền từ năm 2027-2028. Các hộ thuộc hai nhóm này sẽ chỉ cần ghi chép thu chi đơn giản theo mẫu (phần mềm) của Bộ Tài chính.
Nhóm 3 bao gồm các hộ kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng có doanh thu từ 1-3 tỷ đồng mỗi năm và các hộ trong lĩnh vực thương mại, dịch vụ có doanh thu từ 1-10 tỷ đồng. Nhóm 4 là các hộ kinh doanh có doanh thu trên 10 tỷ đồng. Các hộ kinh doanh thuộc nhóm 3 và nhóm 4 bắt buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế hoặc hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền khi bán lẻ. Nhóm 3 sẽ thực hiện chế độ kế toán đơn giản nhằm giảm bớt thủ tục, chi phí và thời gian tuân thủ.
Đối với nhóm có doanh thu trên 10 tỷ đồng, các hộ kinh doanh phải thực hiện đầy đủ các chế độ kế toán, bao gồm ghi sổ kế toán (doanh thu, chi phí, quỹ tiền mặt, tiền gửi ngân hàng, nghĩa vụ thuế) và lập, lưu trữ hóa đơn, chứng từ, phiếu thu, chi phát sinh trong kỳ.
Bà Hằng nhấn mạnh rằng các hộ kinh doanh sẽ tự khai doanh thu, và cơ quan thuế sẽ thực hiện hậu kiểm dựa trên dữ liệu. Các trường hợp vi phạm sẽ bị xử phạt và ấn định thuế.
Để hỗ trợ quá trình chuyển đổi này, ngành thuế cũng sẽ kiến nghị sửa đổi các quy định pháp luật liên quan. Dự kiến, ngưỡng doanh thu không chịu thuế giá trị gia tăng và thu nhập cá nhân có thể được điều chỉnh tăng lên mức phù hợp hơn, khoảng 400 triệu đồng một năm.
Ngoài ra, tỷ lệ phần trăm thuế thu nhập cá nhân cho hộ, cá nhân kinh doanh có thể được điều chỉnh theo hướng phân biệt theo quy mô doanh thu. Ngành thuế cũng đề xuất thay đổi cách gọi từ “hộ kinh doanh” thành “cá nhân kinh doanh” và sử dụng số định danh cá nhân của người đại diện làm mã số thuế để tạo sự liên thông và đồng bộ.
Theo số liệu của Cục Thống kê (Bộ Tài chính) tính đến cuối năm 2024, cả nước có 3,6 triệu hộ kinh doanh đang được quản lý thuế, đóng góp 25.953 tỷ đồng vào ngân sách nhà nước. Trong số này, gần hai triệu hộ nộp thuế khoán, với mức trung bình khoảng 700.000 đồng mỗi tháng.
Mặc dù thuế khoán đã từng là một giải pháp phù hợp với điều kiện quản lý và khả năng tuân thủ của hộ kinh doanh, nhưng hình thức này cũng bộc lộ những hạn chế và chưa tạo động lực để các hộ kinh doanh phát triển quy mô. Trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng phát triển, việc quản lý thuế đòi hỏi sự minh bạch, công bằng và hiện đại hóa cao hơn.
Phó cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn cho biết, trong quá trình xóa bỏ thuế khoán và chuyển đổi sang cơ chế kê khai thuế, cơ quan quản lý sẽ tập trung vào đổi mới toàn diện công tác quản lý thuế, hỗ trợ hộ, cá nhân kinh doanh và doanh nghiệp siêu nhỏ tiếp cận chính sách, từ đó khuyến khích chuyển đổi mô hình hoạt động phù hợp.
Cơ quan quản lý thuế cũng sẽ hợp tác với các đơn vị công nghệ để cung cấp các giải pháp phần mềm kế toán và hóa đơn điện tử phù hợp, tối ưu, chi phí hợp lý, dễ sử dụng và thuận tiện triển khai cho hộ kinh doanh.
Ông Sơn nhấn mạnh: “Việc cá thể hóa các giải pháp theo từng phân khúc, ngành nghề, quy mô hoạt động của người nộp thuế sẽ góp phần nâng cao hiệu quả tuân thủ, giảm gánh nặng hành chính và tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình chuyển đổi số cho khu vực kinh tế cá thể.”
Admin
Nguồn: VnExpress
