Kể từ khi xung đột leo thang vào ngày 13/6, Iran đã phóng xấp xỉ 450 tên lửa đạn đạo vào Israel, theo tướng Effie Defrin, phát ngôn viên Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), cho biết hôm 19/6.
Theo một quan chức tình báo cấp cao Israel giấu tên, hệ thống phòng không của nước này chỉ đánh chặn được 65% số tên lửa Iran vào ngày 19/6, giảm so với tỷ lệ 90% của ngày hôm trước. Vị quan chức này, người từng giữ vị trí hàng đầu trong ngành tình báo và vẫn được chính phủ cập nhật thông tin hàng ngày, nhấn mạnh rằng Iran vẫn sở hữu những tên lửa rất tiên tiến và đang triển khai chúng.
Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Mỹ ước tính Iran có khoảng 3.000 tên lửa đạn đạo trong kho vũ khí của mình. Đáng chú ý, khoảng hai phần ba số này có tầm bắn trên 1.600 km, đủ khả năng vươn tới mọi mục tiêu trên lãnh thổ Israel. Các tên lửa tầm xa nhất như Khorramshar, Ghadr và Sejjil có thể tấn công mục tiêu ở khoảng cách lên đến 2.000 km.
Bên cạnh tên lửa đạn đạo, Iran còn trang bị tên lửa hành trình Soumar với tầm bắn 2.500 km và phiên bản nâng cấp Hoveyzeh, có tầm bắn 1.350 km và độ chính xác cao hơn. Tuy nhiên, các chuyên gia đánh giá rằng tên lửa hành trình dễ bị đánh chặn hơn so với tên lửa đạn đạo.
Lực lượng tên lửa Iran đã chịu thiệt hại đáng kể trong một tuần bị không kích dữ dội từ Israel. Theo tờ Times of Israel, IDF thông báo rằng khoảng 200 bệ phóng tên lửa, tương đương hơn một nửa số tổ hợp trong biên chế quân đội Iran, đã bị phá hủy, làm giảm khả năng tấn công của lực lượng này.
Giới chuyên gia nhận định các cuộc tấn công đáp trả vào Israel trong tuần qua đã khiến Iran tiêu tốn khoảng 30-50% số tên lửa có khả năng gây nguy hiểm cho đối phương. Mặc dù vậy, quan chức tình báo Israel nhận định Iran vẫn còn đủ tên lửa để duy trì các cuộc tấn công trả đũa trong thời gian dài.
Quan chức này nhấn mạnh Iran đang thể hiện sự kiên nhẫn chiến lược, đồng thời cảnh báo không nên đánh giá thấp khả năng đáp trả của Tehran và sự ổn định của chính phủ Iran.
Đáp lại mối đe dọa tên lửa, Israel đã liên tục xây dựng và nâng cấp năng lực phòng không của mình kể từ khi hứng chịu các tên lửa đạn đạo chiến thuật Scud từ Iraq trong Chiến tranh Vùng Vịnh năm 1991.
Israel được bảo vệ bởi một mạng lưới phòng không đa tầng, có khả năng đối phó với nhiều mối đe dọa khác nhau, từ rocket, máy bay không người lái (UAV) tự sát đến tên lửa đạn đạo và hành trình. Lá chắn tầm xa nhất của Israel là hệ thống Arrow-2/3, được phát triển từ giữa những năm 1990 để đối phó với mối đe dọa từ Iran. Hệ thống này tiêu tốn hàng tỷ USD và được coi là một trong những lá chắn tên lửa hiện đại nhất thế giới.
Tổ hợp Arrow-3, do Tập đoàn Công nghiệp Hàng không Vũ trụ Israel (IAI) và Boeing của Mỹ hợp tác phát triển, được chế tạo từ năm 2017 và lần đầu tham chiến vào cuối năm 2023. Hệ thống này có tầm bắn 2.400 km và có khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo ở độ cao 100 km, trước khi chúng bắt đầu lao xuống mục tiêu và trở nên khó đánh chặn hơn.
Phiên bản Arrow-2 cũ hơn được tối ưu hóa cho nhiệm vụ đánh chặn tên lửa đạn đạo ở giai đoạn cuối, khi mục tiêu đã trở lại khí quyển. Mỗi quả đạn có tầm bắn khoảng 90 km và độ cao tối đa 52 km, sử dụng đầu nổ phá mảnh để tăng tỷ lệ đánh trúng mục tiêu.
Dov Raviv, người được mệnh danh là “cha đẻ của lá chắn Arrow”, từng tuyên bố rằng hệ thống Arrow có tỷ lệ đánh chặn lên tới 99,9% và đáp ứng yêu cầu chỉ để lọt một trong 1.000 quả đạn bay tới. Ông cũng cho biết mỗi khẩu đội có khả năng bắn hạ cùng lúc hơn 5 tên lửa đạn đạo được phóng trong vòng 30 giây, một năng lực mà hiện chỉ Mỹ và Nga sở hữu.
Bên dưới Arrow là tổ hợp David’s Sling, do hãng Rafael của Israel và Raytheon của Mỹ hợp tác sản xuất, có khả năng bắn hạ tên lửa từ khoảng cách tối đa 300 km. Hệ thống này được phát triển để thay thế các hệ thống Patriot mà Tel Aviv đánh giá là kém hiệu quả.
Lớp trong cùng là hệ thống phòng không Vòm Sắt, chuyên đánh chặn các mục tiêu tốc độ chậm, bay thấp và có quỹ đạo dễ đoán như rocket, đạn cối và UAV tầm thấp. Israel đã nâng cấp radar và tên lửa Tamir trong nhiều năm qua, giúp Vòm Sắt có khả năng đối phó với tên lửa đạn đạo ở mức độ hạn chế. Tuy nhiên, đây không phải là khí tài chuyên đánh chặn tên lửa đạn đạo và chỉ được sử dụng như một phương án cuối cùng khi các hệ thống tầm trung và tầm xa đã bị xuyên thủng.
Mỹ cũng triển khai ít nhất một tàu chiến trang bị lá chắn tên lửa Aegis và hai Tổ hợp phòng thủ tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) để hỗ trợ Israel. Tàu khu trục Aegis thường trang bị tên lửa SM-2, SM-3 và SM-6 với tầm bắn tối đa 1.200 km và chi phí 2-36 triệu USD mỗi quả, trong khi THAAD có khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo ở khoảng cách 200 km.
Một quan chức quân đội Israel cho biết vào ngày 14/6 rằng lưới phòng không đa tầng của nước này có tỷ lệ đánh chặn thành công từ 80-90%, đồng thời nhấn mạnh rằng “không có hệ thống nào hoàn hảo 100%”.
Một số chuyên gia cho rằng Iran đã sử dụng một lượng lớn tên lửa đạn đạo đời cũ trong các trận đánh đầu tiên của cuộc xung đột để làm quá tải hệ thống phòng không và tiêu hao tên lửa đắt tiền của đối phương, sau đó chuyển sang sử dụng các loại vũ khí hiện đại hơn và có khả năng xuyên thủng hệ thống phòng thủ tốt hơn.
Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) tuyên bố vào ngày 16/6 rằng họ đã sử dụng một chiến thuật mới khiến đạn phòng không của Israel tự đánh chặn lẫn nhau, mở đường cho tên lửa của họ tấn công mục tiêu.
Bốn tên lửa đạn đạo của Iran đã rơi xuống khu vực Glilot ở phía bắc Tel Aviv vào sáng ngày 17/6, nơi đặt trụ sở chính của Viện Tình báo và Chiến dịch đặc biệt (Mossad), cũng như một số căn cứ tình báo quan trọng của Israel.
Một trong số các tên lửa này đã đánh trúng trung tâm hậu cần của Cục Tình báo Quân đội Israel. Một số nguồn tin cho rằng địa điểm bị tấn công có thể là cơ sở của đơn vị tình báo và chiến tranh mạng mang tên “8200”, có vai trò tương đương với Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA) và là đơn vị quân sự riêng lẻ lớn nhất của Israel.
Trong đợt tấn công ngày 19/6, truyền thông Israel ước tính Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) đã sử dụng khoảng 30 tên lửa, trong đó nhiều tên lửa đã vượt qua lưới phòng không đa tầng và gây ra thiệt hại nghiêm trọng trên lãnh thổ Israel.
Các chuyên gia cũng cảnh báo rằng một cuộc chiến tiêu hao kéo dài với Iran ở cường độ hiện tại là không khả thi đối với Israel. Theo tờ Marker, một tờ báo tài chính hàng đầu của Israel, hoạt động đánh chặn tên lửa khiến nước này tiêu tốn 285 triệu USD mỗi đêm, trong khi nguồn cung vũ khí không đáp ứng được tốc độ tiêu thụ.
Tom Karako, một chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), cho biết ngành công nghiệp quốc phòng Israel sẽ phải mất nhiều năm để sản xuất đủ số lượng tên lửa đánh chặn dự trữ cần thiết cho nhu cầu hiện nay.
Tờ Washington Post đưa tin vào ngày 18/6, dẫn nguồn thạo tin với các đánh giá tình báo của Washington và Tel Aviv, rằng quân đội Israel chỉ còn đủ tên lửa để duy trì hoạt động phòng không trong 10-12 ngày tới nếu không có sự hỗ trợ từ Mỹ và nếu Iran duy trì cường độ tấn công hiện tại.
Nguồn tin này cho biết thêm rằng vào cuối tuần này, Israel có thể chỉ đánh chặn được ít tên lửa Iran hơn do họ phải tiết kiệm đạn phòng không và sẽ phải lựa chọn mục tiêu nào cần đánh chặn. Hệ thống phòng không của Israel đã bị áp đảo.
Admin
Nguồn: VnExpress
