Từ những năm 1920, sự bất mãn với chính sách cai trị của thực dân Pháp đã thúc đẩy sự ra đời của nhiều tờ báo tiến bộ, cả tiếng Việt và tiếng Pháp. Các tờ báo này trở thành diễn đàn thể hiện lòng yêu nước và phê phán chính quyền thực dân. Trong số đó, tòa soạn báo Tiếng Dân (1927-1943) tại số 123 Đông Ba, Huế, là một ví dụ tiêu biểu.
Báo Tiếng Dân, do cụ Huỳnh Thúc Kháng sáng lập và làm chủ bút, đã ra số đầu tiên vào ngày 10/8/1927. Tờ báo đã dũng cảm đứng lên bênh vực quyền lợi của người lao động và đấu tranh đòi các quyền dân chủ. Trong ảnh tư liệu, cụ Huỳnh Thúc Kháng ngồi ở hàng đầu, vị trí trung tâm, tay cầm quạt.
Một ấn phẩm đặc biệt mang tên “100 năm báo chí cách mạng Việt Nam (1925-2025)” vừa được Nhà xuất bản Thông tấn giới thiệu vào ngày 10/6. Cuốn sách ảnh này tập hợp hơn 1.000 tư liệu ảnh quý giá, được thu thập từ kho lưu trữ của Thông tấn xã Việt Nam, các cơ quan báo chí trung ương và địa phương, cũng như từ các nhà báo và phóng viên ảnh. Ấn phẩm này khái quát một cách sinh động chặng đường phát triển đầy gian khó nhưng cũng rất vinh quang của báo chí cách mạng Việt Nam, gắn liền với từng giai đoạn lịch sử của đất nước.
Bên cạnh đó, báo Cứu Quốc, cơ quan của Tổng bộ Việt Minh, cũng đóng vai trò quan trọng trong lịch sử báo chí cách mạng. Số đầu tiên của báo ra mắt vào ngày 25/1/1942. Chủ nhiệm báo Cứu Quốc Xuân Thủy, với chiếc khăn quàng quen thuộc, thường xuyên cùng các phóng viên, biên tập viên kiểm tra kỹ lưỡng nội dung trước khi báo được phát hành. “Tuyển tập Xuân Thủy” đã ghi lại một cách trân trọng: “Cứu quốc là tờ báo hằng ngày duy nhất của Đảng và nhân dân ta trong thời kỳ này. Chỉ riêng việc ra báo đều đặn suốt gần 3.000 ngày trong điều kiện chiến tranh vô cùng ác liệt, gian khổ, thiếu thốn có thể nói đó là kỳ tích của nhân dân ta”.
Một tờ báo cách mạng khác, báo Sự Thật, tiền thân của báo Nhân Dân, cũng có những đóng góp to lớn. Báo Sự Thật, cơ quan của Hội Nghiên cứu chủ nghĩa Mác ở Đông Dương, phát hành số đầu tiên vào ngày 5/12/1945, do Tổng bí thư Trường Chinh làm chủ nhiệm. Tổng bí thư Trường Chinh cùng các nhà báo đã chụp ảnh lưu niệm tại trụ sở báo ở Việt Bắc. Sau khi ra số cuối cùng vào ngày 2/12/1950, sứ mệnh của báo Sự Thật được tiếp nối bởi báo Nhân Dân vào năm 1951.
Tổng bí thư Trường Chinh, nhà báo Thép Mới và nhà văn Hà Xuân Trường đã cùng nhau duyệt bản thảo cho số báo Nhân Dân đầu tiên. Trong suốt giai đoạn từ 1951 đến 1969, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có 1.200 bài viết được đăng trên báo Nhân Dân.
Trong thời kỳ kháng chiến, các phóng viên đã không quản ngại gian khổ, hiểm nguy để đưa tin về những sự kiện quan trọng. Võ Thế Ái, phóng viên Việt Nam Thông tấn xã (VNTTX), đã trực tiếp đưa tin về cuộc khởi nghĩa Trà Bồng, Quảng Ngãi (28/8/1959) từ chiến khu. Các phóng viên Thông tấn xã Giải phóng (TTXGP) cũng thường xuyên nghe báo cáo chuyên đề thực tế tại căn cứ. TTXGP ra đời vào tháng 10/1960, với lực lượng nòng cốt là các phóng viên của VNTTX từ miền Bắc vào tác nghiệp tại chiến trường miền Trung và Nam.
Căn nhà lợp lá trung quân, một loại lá rừng đặc trưng của miền Nam, là nơi ở và làm việc của các phóng viên TTXGP tại căn cứ Trung ương cục miền Nam (1960). Lá trung quân có đặc tính không bén lửa, khó cháy và khi khô có màu nâu, hòa lẫn với màu đất rừng, giúp ngụy trang tốt.
Trong lĩnh vực phát thanh, kỹ thuật viên Trần Hữu Hạnh đã chuẩn bị thiết bị lên sóng phát thanh ở V12 – Đài Tiếp âm của Đài phát thanh Giải phóng tại Hà Nội (1962). Các nhà văn cũng tích cực tham gia làm báo Văn nghệ giải phóng ở Tây Ninh trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.
Đài Truyền hình Việt Nam cũng có những sáng tạo đáng tự hào. Camera Ngựa trời, được đặt tên theo hình ảnh vũ khí tự tạo của quân và dân miền Nam, là một ví dụ. Loại camera này đã được sử dụng trong chương trình phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam lúc 19h ngày 7/9/1970 từ studio ở 58 Quán Sứ.
Ngay cả trong lĩnh vực thể thao, báo chí Việt Nam cũng nhanh chóng cập nhật thông tin. Hình ảnh sản xuất Tin nhanh World Cup Mexico 1986 cho thấy sự nỗ lực của các nhà báo trong việc mang đến cho khán giả những thông tin mới nhất về sự kiện thể thao quốc tế này.
Admin
Nguồn: VnExpress
