Trước tình hình nhiều bệnh viện tiếp nhận các ca trẻ em bị chó, mèo nhà tấn công, cắn hoặc cào, bác sĩ Huỳnh Trần An Khương, Quản lý Y khoa của Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC, đã đưa ra khuyến cáo về việc phòng ngừa và xử lý các tình huống này.
Gần đây, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM đã tiếp nhận hai trường hợp bé trai 29 tháng tuổi và 12 tuổi bị chó tấn công trong lúc chơi đùa. Bé nhỏ tuổi hơn bị chó cắn vào cổ, tay và đùi, gây ra vết thương rộng 3x5cm ở cổ, rất gần mạch máu quan trọng. Tương tự, Bệnh viện Nhi đồng Cần Thơ cũng ghi nhận một bé trai 24 tháng tuổi ở Hậu Giang bị chó nhà cắn, gây ra vết thương nghiêm trọng ở đầu, làm lộ sọ não và gây xây xát nghiêm trọng ở mặt.
Bác sĩ Khương giải thích rằng các loài động vật có vú như chó, mèo, dơi, cáo thường là ổ chứa virus dại trong tự nhiên. Virus này tồn tại trong tuyến nước bọt của chúng và có thể xâm nhập vào cơ thể người thông qua vết cắn, cào hoặc liếm lên vết thương hở.
Trẻ em thường có xu hướng ôm, vuốt ve, chơi đùa hoặc trêu chọc chó mèo, điều này có thể khiến chúng cảm thấy khó chịu và tấn công để tự vệ. Đặc biệt, trẻ dưới 5 tuổi có vóc dáng nhỏ bé so với chó, khiến các em dễ bị tổn thương ở vùng đầu, mặt, cổ, ngón tay và ngón chân khi bị tấn công. Hơn nữa, trẻ nhỏ thường không biết cách tương tác đúng cách với vật nuôi, có thể vô tình xâm phạm không gian riêng của chúng hoặc gây khó chịu bằng cách giẫm lên, giật lông, tai, đuôi, dẫn đến việc bị tấn công.
Trẻ lớn hơn thường chơi ở ngoài trời, nơi các em dễ tiếp xúc với chó mèo và có nguy cơ bị cắn hoặc cào. Mùa hè là thời điểm bệnh dại có nguy cơ gia tăng do thời tiết nóng bức khiến chó mèo dễ bị kích động và trở nên hung dữ hơn. Tình trạng thả rông vật nuôi mà không tiêm phòng cũng làm tăng nguy cơ lây nhiễm bệnh dại. Ngay cả khi chó mèo đã được tiêm phòng, chúng vẫn có khả năng mang và lây truyền virus dại.
Virus dại sau khi xâm nhập vào cơ thể sẽ nhân lên tại chỗ và di chuyển vào hệ thần kinh, sau đó lan đến tủy sống và não bộ với tốc độ khoảng 12-24 mm mỗi ngày. Khi virus đến não, nó gây ra viêm não tủy, phá hủy tế bào thần kinh, tủy sống và lan đến các cơ quan nội tạng, làm cho việc điều trị trở nên vô vọng và dẫn đến tử vong.
Thời gian ủ bệnh dại phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ nghiêm trọng của vết cắn, vị trí vết cắn (gần nơi có nhiều dây thần kinh), khoảng cách từ vết cắn đến não và số lượng virus xâm nhập. Vết cắn càng nặng và càng gần hệ thần kinh trung ương thì thời gian ủ bệnh càng ngắn.
Để phòng ngừa bệnh dại, bác sĩ Khương khuyến cáo các gia đình nên giám sát chặt chẽ khi trẻ chơi đùa với vật nuôi, nhắc nhở trẻ không trêu chọc hoặc lại gần chó mèo khi chúng đang ăn hoặc mới sinh. Vật nuôi nên được rọ mõm, tiêm phòng đầy đủ và nuôi nhốt ở khu vực riêng, tách biệt với sân chơi của trẻ em.
Trong trường hợp trẻ bị chó mèo cắn hoặc cào, gia đình cần xử lý vết thương đúng cách bằng cách rửa sạch vết thương dưới vòi nước chảy trong 15 phút, sau đó sát khuẩn bằng cồn 45-70 độ hoặc cồn i-ốt để giảm thiểu lượng virus dại tại vết cắn. Sau đó, trẻ cần được đưa đến cơ sở y tế để tiêm ngừa dại càng sớm càng tốt. Tuyệt đối không sử dụng thuốc nam, tự chữa hoặc nhờ thầy lang chữa bệnh dại.
Vaccine dại có tác dụng kích thích hệ miễn dịch, tạo ra kháng thể để nhận diện và tiêu diệt virus, bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của virus dại. Hiện nay, Việt Nam có hai loại vaccine dại là Verorab (Pháp) và Abhayrab (Ấn Độ), có thể tiêm bắp hoặc tiêm trong da. Đối với người bị động vật cắn hoặc cào mà chưa từng tiêm vaccine, cần tiêm 5 mũi vào các ngày 0-3-7-14-28 (tiêm bắp) hoặc 8 mũi vào các ngày 0-3-7-28 (tiêm trong da).
Đối với những người chưa bị cắn hoặc cào nhưng có nguy cơ cao phơi nhiễm bệnh dại (ví dụ như người thường xuyên tiếp xúc với động vật), có thể tiêm dự phòng với phác đồ ba mũi vào ngày 0, 7, 21 hoặc 28. Trong trường hợp trẻ đã tiêm đủ phác đồ dự phòng, chỉ cần tiêm thêm hai mũi vaccine và không cần tiêm huyết thanh, ngay cả khi có vết thương nặng.
Admin
Nguồn: VnExpress
