Tại hội nghị khoa học thường niên ngày 21/6, TS.BS Lưu Ngân Tâm, Trưởng Khoa Dinh dưỡng Bệnh viện Chợ Rẫy, đồng thời là Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Lâm sàng TP HCM, đã đưa ra một thực trạng đáng lo ngại: nhiều bệnh nhân có thể tự đi lại khi nhập viện, nhưng đến khi xuất viện lại phải dùng xe lăn do tình trạng suy kiệt.
Các nghiên cứu gần đây trên hàng nghìn bệnh nhân tại các bệnh viện lớn như Chợ Rẫy, Đại học Y Dược TP HCM, Thống Nhất Đồng Nai, Đa khoa Đồng Nai và Lão Khoa Trung ương cho thấy tỷ lệ suy dinh dưỡng và suy giảm khối cơ ở bệnh nhân là rất cao. Đặc biệt, ở các khoa điều trị bệnh nhân nặng, tỷ lệ này có thể vượt quá 70%. Đáng chú ý, trong khi tỷ lệ suy dinh dưỡng ở bệnh nhân mới nhập viện được ghi nhận ở mức 29%, thì con số này tăng gấp đôi khi họ xuất viện.
Bác sĩ Tâm giải thích rằng, dù bệnh lý nặng hay nhẹ đều ảnh hưởng đáng kể đến tình trạng dinh dưỡng của người bệnh, tác động đến khả năng ăn uống của họ. Người lớn tuổi mắc nhiều bệnh nền, bệnh nhân nằm hồi sức, hoặc những người có bệnh lý nội khoa nặng rất dễ bị suy kiệt do thiếu dinh dưỡng. Điều này gây ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình điều trị và phục hồi sức khỏe.
Suy dinh dưỡng ở bệnh nhân suy tim hoặc người lớn tuổi làm tăng nguy cơ tử vong lên hơn hai lần so với bình thường. Ở bệnh nhân COPD, khối cơ thấp làm tăng nguy cơ tử vong lên hơn 17 lần. Đối với bệnh nhân nằm hồi sức tích cực (ICU), suy dinh dưỡng kéo dài thời gian thở máy, tăng nguy cơ biến chứng, loét tì đè và dễ dẫn đến tử vong do suy yếu. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh mà còn tạo gánh nặng lớn cho gia đình và xã hội.
Bác sĩ Tâm chia sẻ một trường hợp cụ thể: “Có bệnh nhân lao đã điều trị khỏi bệnh, nhưng phải nằm ICU hơn 7 tháng và chưa cai được máy thở do suy kiệt quá nặng”. Bệnh nhân này được nuôi dưỡng qua ống thông bằng súp xay nhuyễn do người nhà tự nấu từ gạo, khoai và nước hầm xương, nhưng không đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng để hồi phục.
Lãnh đạo Hội Dinh dưỡng Lâm sàng TP HCM cũng chỉ ra rằng, mặc dù Bộ Y tế đã có quy định, nhưng nhiều bác sĩ tại các bệnh viện vẫn chưa quan tâm đúng mức đến việc đánh giá dinh dưỡng của người bệnh. Thậm chí, việc đánh giá đôi khi chỉ mang tính hình thức, không trực tiếp cân đo mà chỉ dựa vào lời kể của bệnh nhân. Ngoài ra, những bệnh nhân có thể trạng cao lớn hoặc béo phì dễ bị bỏ qua tình trạng suy giảm khối cơ và thiếu hụt vi chất so với những bệnh nhân gầy yếu. Điều này dẫn đến việc bệnh nhân không được cung cấp đủ dưỡng chất cần thiết để phục hồi sức khỏe và giảm nguy cơ biến chứng.
Tại Bệnh viện Chợ Rẫy và một số cơ sở y tế khác, bệnh nhân khi nhập viện sẽ được chỉ định chế độ dinh dưỡng phù hợp, đặc biệt là những người mắc các bệnh lý đặc biệt như đái tháo đường, bệnh thận, hoặc bệnh nhân ngoại khoa, hồi sức và bệnh nhân nặng. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều bệnh viện mà người bệnh phải tự lo chế độ ăn uống. Việc người nhà mua thức ăn bên ngoài, đôi khi không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, hoặc tự nấu ăn có thể dẫn đến thiếu hụt năng lượng và chất dinh dưỡng, khiến bệnh nhân càng thêm suy kiệt.
PGS.TS.BS Phạm Thị Ngọc Thảo, Phó Chủ tịch Hiệp hội Y học TP HCM, nhấn mạnh rằng dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc cứu sống người bệnh và cần được xem là một phương tiện điều trị, cần có sự tiếp cận đa chuyên khoa. Đặc biệt, đối với các ca bệnh nặng, cần có sự hội chẩn dinh dưỡng để giúp bệnh nhân phục hồi tốt nhất và nhanh nhất. Quá trình điều trị không chỉ tập trung vào giải quyết các bệnh lý nội khoa mà còn cần kết hợp dinh dưỡng và vật lý trị liệu.
Việc can thiệp dinh dưỡng cần được thực hiện đúng cách và kịp thời, cung cấp đủ năng lượng, đạm và chất béo, tùy thuộc vào tình trạng dinh dưỡng và bệnh lý của từng người. Ưu tiên việc ăn qua đường miệng với chế độ ăn phù hợp với bệnh lý, đồng thời bổ sung dinh dưỡng đường miệng. Trong những trường hợp cần thiết, cần sớm bổ sung dinh dưỡng qua ống thông hoặc đường tĩnh mạch theo chỉ định.
Bác sĩ Thảo khẳng định rằng, bệnh nhân được hỗ trợ dinh dưỡng đúng cách có tỷ lệ tử vong và tái nhập viện thấp hơn đáng kể so với nhóm bệnh nhân suy dinh dưỡng.
Admin
Nguồn: VnExpress
