Thời gian gần đây, tình trạng uy hiếp an toàn bay do vật thể lạ xâm nhập không phận đang có xu hướng gia tăng, gây ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động hàng không.
Điển hình, từ ngày 13 đến 15/6, sân bay Thọ Xuân (Thanh Hóa) liên tục ghi nhận sự xuất hiện của tàu bay không người lái (drone) trong khu vực bay vào buổi chiều tối. Sự việc này đã buộc nhiều chuyến bay phải chuyển hướng hạ cánh, thậm chí sân bay phải tạm ngưng khai thác để đảm bảo an toàn. Gần đây nhất, vào tối 15/6, hai chuyến bay của hãng Vietjet Air từ TP HCM đi Thanh Hóa đã phải chuyển hướng hạ cánh xuống Nội Bài (Hà Nội) và Vinh (Nghệ An) do sự cố này.
Trước đó, tại sân bay Nội Bài, ngày 10/6, phi công chuyến bay AXM512 từ Kuala Lumpur đến Hà Nội đã phát hiện ba chiếc diều bay gần đường băng khi máy bay chuẩn bị hạ cánh. Lực lượng công an đã nhanh chóng vào cuộc và phát hiện bốn em nhỏ đang chơi thả diều tại thôn Bắc Giã, xã Phù Lỗ, huyện Sóc Sơn. Ba chiếc diều đã bị thu giữ, các em nhỏ và người giám hộ đã được nhắc nhở và lập biên bản.
Theo thống kê từ sân bay quốc tế Nội Bài, từ đầu năm đến nay đã có 8 vụ chiếu tia laser, 10 vụ thả diều, bóng bay, đèn trời uy hiếp an toàn bay. Đáng chú ý, số vụ vi phạm do thả diều đã tăng khoảng 11% so với cả năm 2024. Riêng 6 tháng đầu năm 2025 đã có ba vụ drone, flycam xâm nhập khu bay, trong khi năm 2024 chỉ ghi nhận bốn vụ.
Bà Đoàn Thị Lan Hương, Phó trưởng phòng An toàn và Kiểm soát chất lượng (Cảng hàng không quốc tế Nội Bài), cho biết các vật thể ngoại lai như UAV, diều, bóng bay có thể xâm nhập vào vùng hoạt động của máy bay thương mại, đặc biệt là khu vực cất hạ cánh và hành lang bay ở độ cao dưới 100m. Bà Hương nhấn mạnh, giai đoạn cất và hạ cánh là quan trọng nhất của máy bay, và các vật thể lạ có thể bị hút vào, gây hư hỏng động cơ, kính buồng lái hoặc cánh máy bay, dẫn đến mất khả năng điều khiển.
Ông Phan Kiều Hưng, Giám đốc Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng, cũng chia sẻ quan điểm về sự nguy hiểm của thiết bị bay không người lái, diều, đèn trời nếu va chạm với máy bay trong quá trình cất hạ cánh. Ông Hưng cho biết, trong giai đoạn tiếp cận hạ cánh, tốc độ máy bay chậm và lực nâng thấp, nên nếu vật thể bị hút vào động cơ, nguy cơ tai nạn là rất cao. Cảng Đà Nẵng đã từng ghi nhận 5 vụ vật thể bay không người lái hoạt động gần khu vực sân bay trong năm 2024.
Mặc dù đã có các quy định về vùng cấm bay và hạn chế bay được thể hiện rõ trên các thiết bị bay theo Nghị định 36/2008 và Quyết định 18/2020 của Chính phủ, việc xử lý các vi phạm vẫn gặp nhiều khó khăn.
Đại úy Trần Văn Quyết, Ban Phòng không, Bộ Chỉ huy quân sự TP Hải Phòng, cho rằng một số cá nhân, tổ chức còn hạn chế về nhận thức và ý thức trách nhiệm, tự ý bay flycam tại khu vực hạn chế mà không được cấp phép. Bên cạnh đó, thủ tục xin cấp phép qua Cục Tác chiến còn phức tạp và mất thời gian, gây khó khăn cho người dân và doanh nghiệp có nhu cầu hợp pháp.
Việc phát hiện và xử lý các vật thể bay cũng không hề dễ dàng. Các vật thể này thường bay ở độ cao lớn, gây khó khăn cho việc phát hiện bằng mắt thường. Lực lượng chức năng thường tiếp nhận thông tin từ phi công, nhưng dữ liệu về vị trí và độ cao thường không chính xác, gây khó khăn cho việc xác minh. Hơn nữa, trong quá trình xác minh, người vi phạm có thể đã rời khỏi hiện trường. Tại Nội Bài, công an địa phương mới chỉ phát hiện một số vụ thả diều, chưa xử lý được các vụ sử dụng thiết bị bay không người lái quanh khu bay.
Một khó khăn khác được ông Phan Kiều Hưng chỉ ra là việc lực lượng an ninh hàng không không có công cụ áp chế khi phát hiện flycam xâm nhập khu vực sân bay. Việc chờ đợi quân đội hoặc công an có thẩm quyền đến hiện trường thường mất thời gian, gây ảnh hưởng đến hoạt động bay.
Để giải quyết tình trạng này, Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng đã nhiều lần gửi văn bản đề nghị chính quyền địa phương và Công an TP Đà Nẵng, tỉnh Quảng Nam hỗ trợ tuyên truyền cho người dân về quy định pháp luật liên quan đến an ninh, an toàn hàng không. Cảng cũng đã ký kết văn bản hiệp đồng với các đơn vị quân sự để phối hợp giám sát, xử lý hoạt động của thiết bị bay không người lái trong và quanh khu vực sân bay.
Về giải pháp lâu dài, Đại úy Trần Văn Quyết cho biết lực lượng quân sự TP Hải Phòng đã triển khai nhiều biện pháp, bao gồm phối hợp chặt chẽ với công an, hàng không, kiểm soát không lưu và chính quyền địa phương. Các điểm quan sát, trinh sát trực 24/24h để kịp thời phát hiện và chế áp các thiết bị bay vi phạm.
Ông Phan Kiều Hưng cho rằng cần nâng cao nhận thức cộng đồng để người dân hiểu rõ hậu quả và không vi phạm. Cảng hàng không Đà Nẵng đã xây dựng video tuyên truyền và đề nghị chính quyền địa phương hỗ trợ phổ biến rộng rãi.
Ngoài ra, cơ quan chức năng cần kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng laser, nguồn sáng mạnh và vật thể bay; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm để răn đe; kiểm soát việc nhập, bán laser công suất lớn, đặc biệt là hàng không rõ nguồn gốc; cấm hoặc hạn chế bán cho mục đích không chuyên dùng. Công an cũng cần tăng cường tuần tra tại các điểm thường xuyên xảy ra vi phạm để phát hiện và xử lý kịp thời.
Ông Hưng cũng đề nghị các cơ quan chức năng tham vấn cơ quan quản lý nhà nước về hàng không trong quá trình cấp phép cho các hoạt động thi công, biểu diễn thể thao, nghệ thuật có sử dụng thiết bị không người lái, nguồn sáng công suất cao để đảm bảo an toàn bay.
Đại diện sân bay quốc tế Nội Bài đề xuất các bộ phận chuyên môn quản lý, cấp phép, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ đối với các hoạt động sử dụng đèn chiếu laser/ánh sáng cường độ cao, thả vật thể bay trong phạm vi ảnh hưởng đến hoạt động bay. Lực lượng sân bay cũng cần tăng cường tuần tra, kiểm soát chặt chẽ, đặc biệt trong giờ cao điểm xuất hiện diều để ngăn chặn các hành vi vi phạm.
Admin
Nguồn: VnExpress
