Hệ bạch huyết đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật, nhưng đôi khi, các tế bào trong hệ này có thể phát triển bất thường, dẫn đến một loại ung thư máu nguy hiểm gọi là u lympho. Theo bác sĩ Kiều Thị Vân Oanh từ Trung tâm Huyết học và Truyền máu, Bệnh viện Bạch Mai, u lympho thường khởi phát âm thầm, với những dấu hiệu dễ bị bỏ qua, gây khó khăn cho việc phát hiện sớm.
U lympho không phải là một bệnh đơn lẻ mà là một nhóm các bệnh ung thư của hệ bạch huyết, được chia thành hai nhóm chính. Nhóm thứ nhất là u lympho Hodgkin, đặc trưng bởi sự xuất hiện của tế bào Reed-Sternberg. Bệnh này thường tiến triển chậm và có đáp ứng tốt với điều trị nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm. Nhóm thứ hai là u lympho không Hodgkin (NHL), bao gồm hơn 60 phân nhóm khác nhau. Sự đa dạng này dẫn đến các biểu hiện lâm sàng rất khác nhau, từ tiến triển chậm đến nhanh và dữ dội. Bác sĩ Oanh nhấn mạnh rằng việc phân loại chính xác thể u lympho là yếu tố then chốt, quyết định việc lựa chọn phác đồ điều trị phù hợp và hiệu quả cho từng bệnh nhân.
Các triệu chứng sớm của u lympho thường không đặc hiệu và dễ bị bỏ qua. Một trong những biểu hiện thường gặp nhất là nổi hạch không đau, chắc, không di động ở các vị trí như cổ, nách hoặc bẹn. Các hạch này thường to dần theo thời gian. Ngoài ra, có ba dấu hiệu cảnh báo quan trọng được gọi là “triệu chứng B”, bao gồm sốt kéo dài không rõ nguyên nhân, đổ mồ hôi ban đêm nhiều (ướt quần áo và ga giường) và sụt cân nhanh không rõ lý do (mất trên 10% trọng lượng cơ thể trong vòng 6 tháng).
Bên cạnh đó, người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi kéo dài, ngứa da toàn thân, ho hoặc khó thở (nếu hạch chèn ép đường thở), đau bụng hoặc đầy bụng (khi hạch to trong ổ bụng hoặc lá lách lớn). Bác sĩ Oanh khuyến cáo không nên chủ quan bỏ qua bất kỳ hạch hay khối bất thường nào, đặc biệt khi chúng tồn tại lâu và đi kèm với các biểu hiện toàn thân. Nhiều bệnh nhân đến bệnh viện khi bệnh đã ở giai đoạn muộn, với hạch lan rộng, kích thước lớn và xâm lấn các cơ quan khác. Nguyên nhân chủ yếu là do hạch không gây đau đớn hoặc khó chịu, dẫn đến sự chủ quan và chậm trễ trong việc thăm khám.
Hiện nay, các phương pháp điều trị u lympho đã có nhiều tiến bộ vượt bậc, đặc biệt là điều trị nhắm trúng đích và cá thể hóa. Hóa trị kết hợp với kháng thể đơn dòng vẫn là phương pháp nền tảng, nhưng các loại thuốc mới và phác đồ kết hợp giúp tăng hiệu quả điều trị và giảm tác dụng phụ. Các liệu pháp nhắm trúng đích hoạt động như “viên đạn thông minh”, chỉ tấn công các tế bào bệnh mà không gây hại cho tế bào lành. Liệu pháp miễn dịch mới cũng đang mở ra nhiều hy vọng, bằng cách kích hoạt hệ miễn dịch của người bệnh để nhận diện và tiêu diệt các tế bào ác tính. Các phương pháp như ức chế điểm kiểm soát miễn dịch hoặc CAR-T đang mang lại cơ hội sống cho những ca bệnh phức tạp và kháng trị. Ghép tế bào gốc cũng vẫn là một lựa chọn quan trọng cho bệnh nhân có nguy cơ cao hoặc tái phát bệnh.
Bác sĩ Oanh nhấn mạnh: “Điều trị u lympho hiện đã bước sang một kỷ nguyên mới. Mỗi bệnh nhân cần một phác đồ điều trị riêng biệt, dựa trên loại u lympho, giai đoạn bệnh, đặc điểm sinh học và thể trạng cá nhân.” Tuy nhiên, việc phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm vẫn là yếu tố then chốt quyết định hiệu quả điều trị. Do đó, khi xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào, người bệnh nên đi khám và điều trị kịp thời để có cơ hội điều trị tốt nhất.
Admin
Nguồn: VnExpress
