Ung thư tuyến giáp, một bệnh lý phát sinh từ sự phát triển bất thường của tế bào tuyến giáp, có thể được kiểm soát hiệu quả nếu phát hiện sớm. Tuyến giáp, một cơ quan nhỏ hình bướm nằm ở phía trước cổ, đóng vai trò then chốt trong việc điều hòa quá trình trao đổi chất của cơ thể.
Theo PGS.TS. Phạm Cẩm Phương, Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai, ung thư tuyến giáp thường tiến triển chậm và không gây ra các triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Đa số bệnh nhân phát hiện bệnh một cách tình cờ thông qua siêu âm vùng cổ hoặc khi tự sờ thấy các khối u bất thường. Bệnh được phân loại thành bốn thể chính, trong đó ung thư tuyến giáp thể nhú chiếm tỷ lệ cao nhất, khoảng 80-90%, với đặc điểm tiến triển chậm và khả năng đáp ứng điều trị tốt. Các thể khác như thể nang, thể tủy và thể không biệt hóa ít gặp hơn nhưng thường có tiên lượng xấu hơn.
Các yếu tố nguy cơ của bệnh bao gồm tiền sử gia đình có người mắc ung thư hoặc các bệnh lý liên quan đến tuyến giáp, tiếp xúc với phóng xạ (đặc biệt ở độ tuổi trẻ), rối loạn hormone hoặc bướu giáp đa nhân. Đáng chú ý, nữ giới có nguy cơ mắc bệnh cao gấp ba lần so với nam giới. PGS.TS. Phạm Cẩm Phương nhấn mạnh rằng, trong khoảng 70% trường hợp, nguyên nhân gây bệnh không được xác định rõ ràng. Do đó, việc tầm soát định kỳ được xem là phương pháp hiệu quả nhất để phát hiện sớm ung thư tuyến giáp.
Ở giai đoạn sớm, ung thư tuyến giáp thường không có triệu chứng rõ rệt. Tuy nhiên, khi khối u phát triển lớn hơn, bệnh nhân có thể nhận thấy các dấu hiệu như sự xuất hiện của các khối cứng, di động ở vùng cổ, khàn tiếng, khó nuốt hoặc cảm giác vướng ở cổ, và sự xuất hiện của hạch bất thường ở vùng cổ. Nhiều người thường chủ quan bỏ qua các hạch ở cổ, cho rằng chúng không nghiêm trọng, nhưng đây có thể là dấu hiệu của sự di căn. Do đó, khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán kịp thời.
Ung thư tuyến giáp có tiên lượng điều trị tốt nếu được phát hiện và can thiệp sớm. Phác đồ điều trị được lựa chọn dựa trên loại mô bệnh học, giai đoạn bệnh và các đặc điểm cá nhân của từng bệnh nhân. Các phương pháp điều trị chính hiện nay bao gồm phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp và các hạch di căn, điều trị bằng I-131 (phóng xạ) để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại sau phẫu thuật (hiệu quả ngay cả khi bệnh đã di căn xa), liệu pháp hormone để bù đắp гормон tuyến giáp và ngăn ngừa tái phát, và sử dụng thuốc nhắm trúng đích hoặc liệu pháp miễn dịch trong các trường hợp kháng điều trị I-131.
Với ung thư tuyến giáp thể nhú kích thước nhỏ, tỷ lệ sống sót sau 10 năm có thể lên đến hơn 95%. Ngay cả khi bệnh đã di căn, việc điều trị bằng I-131 vẫn mang lại hiệu quả đáng kể. PGS.TS. Phạm Cẩm Phương nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ điều trị và tái khám đúng lịch hẹn của bác sĩ.
Mặc dù không thể phòng ngừa hoàn toàn, mỗi người có thể chủ động giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp bằng cách tránh tiếp xúc với phóng xạ không cần thiết, bổ sung đủ i-ốt thông qua chế độ ăn uống (bao gồm hải sản, rong biển, tảo biển và các sản phẩm từ trứng, sữa), tránh lạm dụng muối i-ốt, duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tập luyện thể dục thể thao đều đặn, và kiểm soát cân nặng để tránh thừa cân, béo phì.
Đặc biệt, việc khám sức khỏe định kỳ là rất quan trọng, nhất là đối với những người có các yếu tố nguy cơ như tiền sử gia đình có người mắc ung thư tuyến giáp hoặc phụ nữ có tiền sử bệnh lý tuyến giáp. Việc chủ động bảo vệ sức khỏe và tầm soát định kỳ sẽ giúp phát hiện sớm và điều trị kịp thời ung thư tuyến giáp, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống.
Admin
Nguồn: VnExpress
