Mỹ và Qatar đánh chặn tên lửa Iran: Vũ khí nào hiệu quả?

Theo Thiếu tướng Shayeq Al Hajri, Phó tham mưu trưởng Tác chiến Liên quân Qatar, Iran đã phóng tổng cộng 7 tên lửa về phía căn cứ Al Udeid của Mỹ, nằm ở ngoại ô Doha, vào tối 23/6. Tuy nhiên, toàn bộ số tên lửa này đã bị đánh chặn trên Vịnh Ba Tư trước khi xâm nhập không phận Qatar.

Tiếp đó, căn cứ Al Udeid tiếp tục trở thành mục tiêu của 12 tên lửa khác. Ông Hajri cho biết, 11 trong số này đã bị bắn hạ ngay trên lãnh thổ Qatar, trong khi quả còn lại rơi trúng căn cứ Al Udeid. May mắn là vụ tấn công không gây ra bất kỳ thương vong nào.

Vũ khí giúp Mỹ, Qatar đánh chặn hầu hết tên lửa Iran
Qatar: Tên lửa Iran bị đánh chặn trên không (Video 23/6). Ảnh: Internet

Về phía Mỹ, Tổng thống Donald Trump cho biết Iran đã phóng 14 tên lửa, ít hơn con số 19 mà phía Qatar đưa ra. Ông khẳng định 13 tên lửa đã bị đánh chặn thành công, còn một quả “được cho qua” vì giới chức không đánh giá nó là mối đe dọa. Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng không có công dân Mỹ hay Qatar nào thiệt mạng hoặc bị thương trong vụ tấn công, và thiệt hại vật chất là không đáng kể. Ông cũng nhận định đây là một động thái phản ứng “rất yếu ớt” từ Iran, đồng thời khẳng định Washington đã dự đoán trước tình hình và đối phó hiệu quả.

Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran tuyên bố số lượng tên lửa mà nước này phóng vào căn cứ Al Udeid tương ứng với số bom mà Mỹ đã sử dụng để tấn công các căn cứ hạt nhân của Iran trước đó, tức là 14 quả. Trong khi đó, truyền thông Mỹ dẫn lời một quan chức quốc phòng giấu tên cho biết Iran đã sử dụng tên lửa đạn đạo tầm trung và tầm ngắn trong cuộc tập kích này.

Bộ tư lệnh Trung tâm (CENTCOM), đơn vị chịu trách nhiệm về hoạt động của quân đội Mỹ tại Trung Đông, cho biết các hệ thống phòng không Patriot của Mỹ và Qatar đã đánh chặn thành công loạt tên lửa Iran.

Một đoạn video do đài Al Mayadeen công bố cho thấy tên lửa Patriot đánh chặn và phá hủy một tên lửa đạn đạo của Iran, cùng với nhiều vụ nổ khác trên bầu trời Qatar. Hình ảnh trên mạng xã hội X cũng cho thấy mảnh vỡ của một tên lửa phòng không Patriot PAC-3 MSE rơi xuống đất sau khi hoàn thành nhiệm vụ đánh chặn.

Theo các quan chức Iran giấu tên được truyền thông Mỹ trích dẫn, Tehran đã thông báo trước cho Doha về cuộc tấn công để giảm thiểu thương vong. Mục đích của Iran là thực hiện một đòn đáp trả mang tính biểu tượng đối với cuộc không kích của Mỹ vào cơ sở hạt nhân, nhằm đảm bảo cả hai bên có thể dễ dàng hạ nhiệt căng thẳng.

Patriot là hệ thống phòng không do Mỹ phát triển và đưa vào sử dụng từ năm 1981. Phiên bản PAC-2 sử dụng tên lửa đánh chặn với đầu đạn nổ mảnh, trong khi phiên bản PAC-3 được trang bị công nghệ va chạm – tiêu diệt tiên tiến hơn. Radar của hệ thống Patriot có tầm hoạt động khoảng 150 km.

Mảnh vỡ từ đạn tên lửa Patriot
Tên lửa Iran: Mảnh vỡ Patriot PAC-3 MSE sau tập kích 23/6. Ảnh: Internet

Qatar đã ký thỏa thuận trị giá 9 tỷ USD vào năm 2012 để mua 11 tổ hợp Patriot từ Mỹ, bao gồm 44 bệ phóng, 246 tên lửa đánh chặn GEM-T và 768 tên lửa PAC-3. Các hệ thống này đã được triển khai đầy đủ từ năm 2018.

Hiện tại, Qatar đang sở hữu biến thể nâng cấp PAC-3 MSE, được trang bị động cơ hai xung đẩy, hệ thống dẫn đường cải tiến, cánh lái và phần mềm nâng cấp, giúp tăng tầm bắn, trần bay và độ cơ động.

Hệ thống phòng không Patriot của Mỹ khai hỏa tại bang Alabama năm 2024. Ảnh: US Army
Hệ thống Patriot của Mỹ khai hỏa tại Alabama năm 2024 (Ảnh US Army). Ảnh: Internet

Ông Chris Mang, phó chủ tịch bộ phận sản xuất tên lửa của Lockheed Martin, cho biết PAC-3 MSE là một tên lửa phòng không cực kỳ linh hoạt, có khả năng đối phó với tên lửa siêu vượt âm, tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình trong nhiều điều kiện tác chiến phức tạp. Ông cũng nhấn mạnh rằng PAC-3 MSE có độ chính xác rất cao và có thể hạ mục tiêu chỉ với một lần phóng, trong khi các hệ thống cũ hơn thường cần hai lần bắn.

Để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng trên toàn cầu, Lockheed Martin đã tăng sản lượng PAC-3 MSE lên khoảng 600 quả mỗi năm, gấp đôi so với vài năm trước. Công ty đang thảo luận với lục quân Mỹ về khả năng tiếp tục tăng sản lượng, mặc dù mức độ tăng cụ thể vẫn chưa được xác định do tính phức tạp của vũ khí này.

Hệ thống Patriot đã chứng minh hiệu quả thực chiến tại Ukraine, giúp Kiev đối phó với nhiều loại vũ khí của Nga, bao gồm tên lửa siêu vượt âm Kinzhal và tên lửa đạn đạo Iskander-M. Tuy nhiên, giới chức Ukraine thừa nhận rằng việc đánh chặn đang trở nên khó khăn hơn do Nga liên tục nâng cấp vũ khí và điều chỉnh chiến thuật, bao gồm cả việc sử dụng mồi bẫy để gây nhiễu và đánh lừa radar.

Ngoài Patriot, quân đội Qatar còn được trang bị hệ thống phòng không NASAMS 3, pháo phòng không Gepard và một số loại tên lửa vác vai như Stinger, FN-6 và Mistral, theo báo cáo của Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS).

Trong chuyến thăm căn cứ Al Udeid tháng trước, Tổng thống Trump thông báo Qatar đã ký thỏa thuận trị giá 42 tỷ USD để mua các khí tài của Mỹ, trong đó có Hệ thống Phòng thủ tầm cao giai đoạn cuối (THAAD). THAAD được đánh giá là một trong những hệ thống phòng không tốt nhất thế giới, có khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo tầm ngắn đến tầm xa ở giai đoạn cuối, khi chúng đang lao xuống mục tiêu. Một hệ thống THAAD hoàn chỉnh bao gồm đài điều khiển, radar AN/TPY-2, các thiết bị kỹ thuật và 6 bệ phóng với tổng cộng 48 tên lửa sẵn sàng khai hỏa.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *