Những nốt sần đỏ nổi lên như u cục hành hạ anh Quân với những cơn đau khớp dai dẳng và tình trạng nhiễm trùng tái đi tái lại ở cả tay và chân. Quá trình thăm khám ban đầu không tìm ra căn nguyên, các loại kháng sinh và thuốc giảm viêm cũng không mang lại hiệu quả.
Bước ngoặt đến khi TS.BS Nguyễn Phúc Tân, chuyên gia từ khoa Miễn dịch Lâm sàng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, chỉ định thực hiện xét nghiệm máu tổng quát. Kết quả chẩn đoán xác định anh Quân mắc bệnh hồng ban nút, một dạng viêm mô mỡ dưới da, xuất phát từ việc hệ miễn dịch tấn công nhầm vào chính mô mỡ của cơ thể.
Bác sĩ Tân giải thích, thông thường, tế bào miễn dịch có vai trò bảo vệ cơ thể trước các tác nhân gây bệnh như virus và vi khuẩn. Tuy nhiên, trong trường hợp của anh Quân, hệ miễn dịch bị rối loạn, khiến các tế bào nhận diện sai lầm mô mỡ là “kẻ thù”. Điều này dẫn đến việc chúng liên tục tấn công, gây viêm, sưng đau và hình thành các nốt sần đặc trưng trên da. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể chuyển sang giai đoạn mạn tính, gây tổn thương hệ cơ bắp, đau nhức và suy nhược cơ thể.
Tương tự như vậy, chị Hồng, 34 tuổi, đã phải sống chung với tình trạng nổi mề đay, sẩn phù và ngứa ngáy dữ dội trong suốt hơn một năm. Sau nhiều lần thăm khám tại các cơ sở y tế khác nhau, chị được chẩn đoán mắc viêm da tiếp xúc hoặc dị ứng không rõ nguyên nhân. Tuy nhiên, kết quả xét nghiệm chuyên sâu tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đã chỉ ra rằng chị Hồng mắc mề đay mạn tính tự phát, liên quan đến sự rối loạn chức năng của tế bào mast, một loại tế bào miễn dịch.
Các tế bào mast nằm ngay dưới da và niêm mạc. Khi hoạt động sai lệch, màng tế bào trở nên quá nhạy cảm hoặc bị kích hoạt liên tục bởi kháng thể tự sinh thông qua thụ thể FcεRI. Điều này dẫn đến việc tế bào mast giải phóng histamin, leukotriene và cytokine ngay cả khi không có tác nhân kích thích, gây giãn mạch máu và tăng tính thấm, tạo ra các mảng phù nề, đỏ và ngứa đặc trưng của mề đay. Tình trạng này lặp đi lặp lại khiến mề đay tái phát kéo dài và khó lường.
PGS.TS.BS Hoàng Thị Lâm, Trưởng khoa Miễn dịch Lâm sàng, nhấn mạnh vai trò bảo vệ của hệ miễn dịch. Tuy nhiên, khi hệ miễn dịch mất cân bằng (suy yếu hoặc hoạt động mất kiểm soát), nó có thể rối loạn và phản ứng quá mức với các yếu tố vô hại như phấn hoa, thức ăn hoặc thuốc, gây ra dị ứng, suy giảm miễn dịch và tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng. Nghiêm trọng hơn, hệ miễn dịch có thể tấn công chính cơ thể, dẫn đến các bệnh tự miễn.
Theo PGS.TS.BS Hoàng Thị Lâm, số lượng bệnh nhân mắc các bệnh liên quan đến rối loạn hệ miễn dịch ngày càng gia tăng. Các bệnh lý thường gặp bao gồm lupus ban đỏ hệ thống, vảy nến, viêm khớp dạng thấp, viêm da cơ địa, mề đay mạn tính, xơ cứng bì, rụng tóc từng mảng và viêm mạch IgA. Mặc dù phổ biến, những bệnh này có thể kéo dài, tái phát nhiều lần và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống nếu không được điều trị đúng cách.
Thời gian điều trị rối loạn miễn dịch phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng, cơ quan bị ảnh hưởng và khả năng đáp ứng thuốc của từng bệnh nhân. Một số trường hợp có thể ổn định sau vài tháng hoặc vài năm, nhưng đối với bệnh nhân mạn tính, việc theo dõi và điều trị lâu dài là cần thiết để kiểm soát bệnh và ngăn ngừa biến chứng.
Nhờ phác đồ điều trị bằng thuốc sinh học kháng IgE, tình trạng của chị Hồng đã cải thiện đáng kể chỉ sau hai lần tiêm. Sau sáu tháng, các triệu chứng mề đay và sẩn ngứa không còn tái phát, ngay cả khi chị đã ngừng sử dụng thuốc.
Trong khi đó, anh Quân được chỉ định dùng thuốc ức chế và điều hòa miễn dịch để giảm phản ứng viêm và ngăn chặn hệ miễn dịch tấn công nhầm vào mô lành. Sau ba tháng điều trị đúng hướng, anh đã có thể đi lại bình thường và quay trở lại công việc.
Bác sĩ Tân lưu ý rằng các triệu chứng ban đầu của rối loạn miễn dịch thường mơ hồ, chẳng hạn như nổi ban, mệt mỏi, sốt nhẹ, đau khớp, phát ban hoặc ngứa kéo dài. Điều này dễ dẫn đến nhầm lẫn với các bệnh khác, khiến người bệnh chỉ tập trung điều trị triệu chứng mà bỏ qua nguyên nhân gốc rễ từ hệ miễn dịch. Các bệnh này thường tiến triển theo từng đợt, nặng dần và diễn biến phức tạp, khó kiểm soát, kéo dài dai dẳng và gây nhiễm trùng tái phát. Về lâu dài, chức năng sinh lý của các cơ quan trong cơ thể có thể bị ảnh hưởng, dẫn đến tổn thương mạn tính, suy giảm hoạt động sống, thậm chí tàn phế, trầm cảm và tử vong.
Do đó, khi xuất hiện các triệu chứng bất thường như ngứa da, nổi mề đay, dị ứng kéo dài, mệt mỏi, đau nhức cơ thể, hoặc bệnh thường xuyên tái phát và khó điều trị, người bệnh nên đến khám tại các chuyên khoa Miễn dịch Lâm sàng để tìm ra nguyên nhân và được tư vấn điều trị phù hợp.
*Tên nhân vật đã được thay đổi.
Admin
Nguồn: VnExpress
