Chiều ngày 26/6, Quốc hội đã thông qua Luật Lực lượng tham gia gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc, với sự nhất trí tuyệt đối của 445 đại biểu có mặt. Luật này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao năng lực và mở rộng phạm vi tham gia của Việt Nam vào các hoạt động gìn giữ hòa bình quốc tế.
Luật quy định rõ thành phần lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình, bao gồm lực lượng vũ trang (sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng, hạ sĩ quan, binh sĩ thuộc Bộ Quốc phòng; sĩ quan, hạ sĩ quan, công nhân công an, chiến sĩ thuộc Bộ Công an) và lực lượng dân sự. Lực lượng dân sự bao gồm cán bộ, công chức, viên chức được trang bị các phương tiện, kỹ thuật nghiệp vụ cần thiết để thực hiện nhiệm vụ.
Chính phủ nhấn mạnh việc bổ sung lực lượng dân sự sẽ giúp huy động nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là các chuyên gia trong hoạch định chính sách, quản trị và các lĩnh vực chuyên môn khác tại các cơ quan của Liên Hợp Quốc. Kinh nghiệm từ nhiều quốc gia như Mỹ, Đức, Nhật Bản, Trung Quốc và Anh cho thấy việc cử các viên chức chính phủ vào các vị trí quan trọng trong các phái bộ gìn giữ hòa bình, như chánh văn phòng, chuyên gia nhân quyền, pháp lý, an ninh hay y tế, mang lại hiệu quả cao.
Việc tuyển chọn lực lượng tham gia sẽ được thực hiện từ các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và các bộ, ngành, UBND cấp tỉnh. Các cơ quan này có trách nhiệm xây dựng các tiêu chuẩn và điều kiện tuyển chọn phù hợp với yêu cầu cụ thể của từng vị trí theo tiêu chí của Liên Hợp Quốc. Ưu tiên hàng đầu là xây dựng một lực lượng chuyên nghiệp và hiện đại, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.
Luật cũng quy định rõ về nguồn tài chính đảm bảo cho hoạt động triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình, bao gồm ngân sách nhà nước và các nguồn kinh phí hợp pháp khác. Các chi phí bồi thường thiệt hại do lỗi của lực lượng Việt Nam gây ra cũng sẽ được chi trả từ nguồn này. Khoản hoàn trả từ Liên Hợp Quốc sẽ được nộp vào ngân sách và ưu tiên sử dụng cho việc xây dựng lực lượng gìn giữ hòa bình.
Trong thời gian làm nhiệm vụ ở nước ngoài, các thành viên lực lượng tham gia sẽ được hưởng đầy đủ lương, phụ cấp và các chính sách ưu đãi. Chế độ đãi ngộ cũng được áp dụng cho quá trình huấn luyện, đào tạo, bồi dưỡng và sau khi hoàn thành nhiệm vụ. Trường hợp cá nhân bị ốm đau, tai nạn, hy sinh hoặc từ trần khi làm nhiệm vụ, chế độ chính sách sẽ được thực hiện theo quy định của pháp luật Việt Nam và Liên Hợp Quốc.
Luật cũng chú trọng đến việc đa dạng hóa hợp tác quốc tế trong lĩnh vực gìn giữ hòa bình, tuân thủ pháp luật Việt Nam, các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, tôn trọng các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, bảo đảm độc lập, chủ quyền và quyền chủ quyền quốc gia, đồng thời bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc.
Các nội dung hợp tác quốc tế bao gồm đào tạo, huấn luyện, bồi dưỡng, tập huấn, trao đổi chuyên môn, diễn tập, chia sẻ kinh nghiệm, viện trợ đầu tư, xây dựng cơ sở hạ tầng, trang thiết bị, phương tiện và các nguồn lực khác. Việc luật hóa nội dung hợp tác quốc tế được xem là một bước đi cần thiết để cụ thể hóa đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước, tạo cơ sở pháp lý rõ ràng cho các hoạt động đối ngoại trong lĩnh vực này, mở rộng các kênh hợp tác song phương và đa phương, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp nhận viện trợ và hỗ trợ kỹ thuật.
Hình thức hợp tác bao gồm song phương và đa phương, hội nghị, hội thảo, tập huấn, giao lưu, trao đổi chuyên môn, diễn tập trong và ngoài nước, trao đổi đoàn, ký kết điều ước quốc tế và thỏa thuận quốc tế.
Để chuyên nghiệp hóa lực lượng, Luật yêu cầu tất cả thành viên phải tham gia huấn luyện, bồi dưỡng kiến thức về gìn giữ hòa bình, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ, huấn luyện tiền triển khai theo chương trình của Liên Hợp Quốc, đào tạo ngoại ngữ, bình đẳng giới và các kỹ năng khác, cũng như tham gia các khóa tập huấn gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc trong và ngoài nước. Các bộ, ban, ngành và UBND cấp tỉnh sẽ quy định chương trình và thời gian đào tạo, huấn luyện, bồi dưỡng lực lượng thuộc phạm vi quản lý, đáp ứng yêu cầu của Liên Hợp Quốc.
Luật này sẽ tạo cơ sở pháp lý để các cơ quan có thẩm quyền chủ động tuyển chọn, huấn luyện, đào tạo và chuẩn bị nguồn cán bộ chất lượng cao, sẵn sàng đảm nhận các vị trí cấp cao trong tương lai, khẳng định vai trò chủ động, có tiếng nói và có ảnh hưởng của Việt Nam trong lĩnh vực gìn giữ hòa bình, một trụ cột quan trọng của hòa bình và an ninh toàn cầu.
Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026, mở ra một chương mới trong sự tham gia của Việt Nam vào các hoạt động gìn giữ hòa bình quốc tế, thể hiện cam kết mạnh mẽ của Việt Nam đối với hòa bình và an ninh toàn cầu.
Admin
Nguồn: VnExpress
