Bệnh Parkinson đã gây ra nhiều khó khăn trong cuộc sống của một người đàn ông ngoài 30 tuổi, với các triệu chứng run tay ngày càng trở nên nghiêm trọng. Sau 15 năm, tình trạng bệnh tiến triển nặng, ông phải dùng thuốc mỗi hai giờ để kiểm soát, kèm theo nhiều tác dụng phụ, khiến mọi sinh hoạt cá nhân gần như hoàn toàn phụ thuộc vào người thân. Tuy nhiên, sau ca phẫu thuật đặt điện cực kích thích não sâu, các triệu chứng của ông đã được cải thiện đáng kể, giúp ông dần trở lại cuộc sống thường nhật.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương đã tiên phong áp dụng phương pháp điều trị Parkinson bằng cách đặt điện cực não sâu từ năm 2012, và trường hợp của người đàn ông trên chỉ là một trong số hơn 100 ca bệnh đã được điều trị thành công tại đây. Độ tuổi của các bệnh nhân được phẫu thuật dao động từ 41 đến 78 tuổi. Đa số bệnh nhân tìm đến bệnh viện khi bệnh đã ở giai đoạn tiến triển, với các triệu chứng như chậm vận động, cứng đờ tăng nặng, và phải sử dụng nhiều loại thuốc với liều lượng lớn, hoặc gặp phải các tác dụng phụ không mong muốn.
Một bệnh nhân 41 tuổi từ Hà Nội cũng đã phải dùng đến ba loại thuốc để kiểm soát bệnh, nhưng hiệu quả giảm dần. Tương tự, một bệnh nhân 57 tuổi ở TP.HCM, mắc Parkinson từ 21 năm trước, gặp các triệu chứng chậm vận động và cứng đờ ngày càng tăng, có dấu hiệu kháng thuốc và thỉnh thoảng bị ảo giác dù đang dùng bốn loại thuốc.
Theo TS.BS Phạm Anh Tuấn, Trưởng Khoa Ngoại Thần kinh, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, bệnh nhân Parkinson thường giảm đáp ứng với thuốc theo thời gian. Việc tăng liều hoặc sử dụng nhiều loại thuốc có thể dẫn đến tác dụng phụ và biến chứng vận động gây tàn phế. Trong những trường hợp này, phẫu thuật kích thích não sâu là một lựa chọn điều trị hiệu quả.
Phương pháp này sử dụng các điện cực cấy vào các cấu trúc sâu trong não để phát ra các xung điện kích thích theo lập trình, giúp điều chỉnh hoạt động của tế bào thần kinh. Kỹ thuật này được đánh giá cao nhờ tính an toàn, không gây tổn thương hay hủy hoại tế bào, có khả năng điều chỉnh linh hoạt, có thể đảo ngược và mang lại hiệu quả rõ rệt. Hiện nay, nó được ứng dụng để điều trị bệnh Parkinson và nhiều rối loạn vận động khác.
Cụ thể, hai vi điện cực được đưa vào các nhân não ở sâu và kết nối với một máy kích thích để điều chỉnh các triệu chứng của bệnh. Bác sĩ Tuấn giải thích: “Giống như máy tạo nhịp tim, khi kích thích, dòng điện sẽ theo dây dẫn vào điện cực, tác động vào nhân não. Tuổi thọ của thiết bị này khoảng 10 năm”.
Parkinson là một rối loạn vận động do thoái hóa thần kinh mạn tính, đặc trưng bởi các triệu chứng chậm vận động, đơ cứng, run khi nghỉ và mất ổn định tư thế. Bệnh thường gặp ở người cao tuổi, ảnh hưởng đến khoảng 1% dân số trên 65 tuổi. Một nghiên cứu tại Việt Nam ước tính có hơn 65.000 người mắc bệnh này.
Các triệu chứng ban đầu thường kín đáo và không điển hình, như vô cảm, mệt mỏi, và ít linh hoạt, dễ bị nhầm lẫn với trầm cảm. Ở 80% trường hợp, run, đặc biệt là run tay, là dấu hiệu đầu tiên khiến bệnh nhân và người thân chú ý. Các triệu chứng khác bao gồm khởi động chậm, khó khăn, thân cúi ra trước khi bước, khó vượt qua bậc cửa, dễ ngã, khó nói, lắp các từ cuối, chữ viết không đều và nhỏ, viết chậm, và hạ huyết áp tư thế đứng.
Bác sĩ Tuấn khuyến cáo bệnh nhân Parkinson nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tránh các chất kích thích như cà phê và thuốc lá, tập thể dục thường xuyên, tuân thủ điều trị, theo dõi và tái khám định kỳ, cũng như dự phòng té ngã ở những bệnh nhân có triệu chứng nặng.
Hiện nay, một số bệnh viện tại Việt Nam như Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, Đại học Y Dược TP.HCM, và Bệnh viện Việt Đức có thể thực hiện phẫu thuật đặt điện cực kích thích não sâu để điều trị Parkinson. Chi phí phẫu thuật trung bình khoảng 850 triệu đồng một ca, và bảo hiểm y tế chưa thanh toán cho phần thiết bị cấy ghép.
Admin
Nguồn: VnExpress
