Theo hãng tin Far News của Iran, lực lượng an ninh và phản gián nước này đã bắt giữ khoảng 700 người bị cáo buộc là “lính đánh thuê” của Israel chỉ trong vòng 12 ngày kể từ khi Tel Aviv phát động chiến dịch “Sư tử Trỗi dậy” vào ngày 13/6. Truyền thông Iran cho biết những người này, phần lớn thuộc mạng lưới gián điệp và thám báo, đã bị bắt dựa trên thông tin tố giác và hoạt động phản gián.
Viện Tình báo và Chiến dịch Đặc biệt Israel (Mossad) xác nhận rằng các đặc vụ của họ tại Iran đã tham gia vào chiến dịch này, bao gồm việc chuẩn bị và thực hiện các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái (drone) vào các mục tiêu bên trong Iran.
Các chuyên gia quốc tế nhận định rằng Mossad đã xây dựng một mạng lưới gián điệp rộng khắp tại Iran trong nhiều thập kỷ, tuyển dụng các quan chức tham nhũng, nhà khoa học hạt nhân hoặc những người bất đồng chính kiến để cung cấp thông tin và xác định mục tiêu. Hoạt động gián điệp này được cho là đã gây ra thiệt hại đáng kể cho Iran, khi nhiều tướng lĩnh cấp cao và nhà khoa học hạt nhân hàng đầu bị lộ vị trí và thiệt mạng trong các cuộc không kích của Israel.
Trung tướng quân đội Nga Alexander Mikhailov mô tả sự phối hợp giữa Mossad và không quân Israel là “hoàn hảo”, cho thấy mức độ xâm nhập sâu rộng của cơ quan này vào xã hội Iran.
Sau những đòn tấn công bất ngờ ban đầu, Bộ Tình báo Iran (MOIS) và Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) đã được đặt trong tình trạng báo động cao. Cơ quan an ninh Iran đã kêu gọi người dân báo cáo các hoạt động khả nghi và ban hành hướng dẫn nhận diện những người bị nghi ngờ hợp tác với tình báo nước ngoài. Hệ thống giám sát công dân được sử dụng triệt để để phát hiện các dấu hiệu bất thường, từ liên lạc qua mạng mã hóa đến các hoạt động di chuyển đáng ngờ.
Lực lượng an ninh Iran cũng đã triển khai một chiến dịch quy mô lớn, phối hợp giữa tình báo, quân đội và cảnh sát để rà soát từng khu vực nhằm phát hiện điệp viên Israel. Tại các khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề từ các cuộc không kích của Israel như Kermanshah, Isfahan và Khuzestan, an ninh Iran đã tiến hành các cuộc đột kích bất ngờ vào những địa điểm bị nghi là “cơ sở ngầm” của đặc nhiệm Mossad, bao gồm các nhà máy sản xuất UAV và các căn cứ gián điệp.
Theo hãng thông tấn Tasnim, lực lượng phản gián Iran ngày 15/6 đã phát hiện một tòa nhà ba tầng ở ngoại ô Tehran, được sử dụng để sản xuất UAV và chất nổ phục vụ các hoạt động phá hoại. Iran đã tận dụng các công nghệ giám sát tiên tiến, bao gồm hệ thống camera an ninh, phần mềm phân tích dữ liệu lớn và các công cụ chặn thu, xâm nhập liên lạc mã hóa để phát hiện các đặc vụ Israel.

Bằng cách kết hợp giữa do thám điện tử và kiểm tra vật lý tại các khu vực trọng điểm, an ninh Iran đã phát hiện và thu giữ khoảng 10.000 UAV tại Tehran, được cho là do các đặc vụ Mossad triển khai để hỗ trợ các cuộc không kích của không quân Israel. Iran thậm chí còn chặn Internet trên toàn quốc trong hơn 24 giờ từ ngày 19/6 để ngăn chặn các đặc vụ Mossad bí mật liên lạc với nhau, làm gián đoạn hoạt động của họ và hạn chế khả năng liên lạc với các sĩ quan chỉ huy ở Israel.
Truyền thông Iran cho biết trong số hơn 700 người bị bắt có cả công dân Iran và một số người nước ngoài, bao gồm một công dân châu Âu và một điệp viên được cho là thuộc biên chế Mossad. Tờ New York Times dẫn các nguồn tin cho biết trong số những người bị bắt còn có những cá nhân giữ vai trò quan trọng trong chương trình hạt nhân Iran, bao gồm các nhà khoa học và kỹ thuật viên bị cáo buộc cung cấp thông tin về các cơ sở hạt nhân tại Natanz, Fordow và Isfahan cho Mossad.
Ngoài các hoạt động trên thực địa, Iran còn sử dụng truyền thông như một công cụ để khuếch đại hiệu quả của các chiến dịch truy quét gián điệp. Hàng loạt video được phát sóng trên kênh truyền hình quốc gia Iran cho thấy cảnh lực lượng an ninh bắt giữ nghi phạm và tịch thu thiết bị tình báo. Theo South Front, những video này không chỉ nhằm củng cố tinh thần người dân Iran mà còn gửi thông điệp đến Israel rằng mạng lưới gián điệp của họ đã bị “bóc gỡ”.
Iran cũng áp dụng các biện pháp trừng phạt khắc nghiệt đối với những người bị cáo buộc làm gián điệp cho Israel. Tasnim đưa tin rằng ít nhất ba người đã bị xử tử bằng hình thức treo cổ trong 12 ngày xung đột, trong đó có Ismail Fekri, người bị bắt vào tháng 12/2023 với cáo buộc liên lạc với hai sĩ quan Mossad để cung cấp thông tin bí mật về các chương trình quân sự và hạt nhân của Iran.
Ngày 16/6, sau khi thông báo triệt phá “nhà máy bí mật sản xuất bom cho UAV” ở ngoại ô Rey, phía nam Tehran, và bắt giữ ít nhất 28 người bị nghi làm gián điệp cho Israel, giới chức Iran cho biết đã xử tử Fekri bằng hình thức treo cổ. Các nguồn tin của Reuters cho biết những người bị kết tội gián điệp ở Iran thường phải đối mặt với các phiên tòa nhanh chóng, với ít cơ hội kháng cáo. Các cáo buộc thường bao gồm “thu thập thông tin bí mật”, “phá hoại cơ sở hạ tầng” và “hợp tác với kẻ thù”.
Chuyên gia Anas Alhajji từ Energy Outlook Advisors nhận định rằng việc Iran áp dụng hình phạt tử hình nhanh chóng cho thấy họ muốn gửi một thông điệp cứng rắn đến cả đối nội lẫn đối ngoại. Trong khi đó, chuyên gia Ellen Wald từ Hội đồng Đại Tây Dương cho rằng việc Iran công khai thông tin về các vụ bắt giữ và xử tử gián điệp là một chiến thuật tâm lý chiến, nhằm làm suy yếu niềm tin của Israel vào mạng lưới điệp viên của mình, đồng thời trấn an dư luận Iran.

Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng chiến dịch truy quét này của Iran khó có thể bóc gỡ hoàn toàn mạng lưới gián điệp mà Israel đã xây dựng ở nước này trong nhiều thập kỷ, một số điệp viên thậm chí còn xâm nhập sâu vào hệ thống chính trị và quân đội Iran. Ali Younesi, cựu bộ trưởng tình báo Iran, từng cảnh báo vào năm 2021 rằng cơ quan tình báo Mossad của Israel đã xâm nhập vào mọi cấu trúc của chính quyền đến mức mọi quan chức Iran hiện đều phải lo lắng cho mạng sống của mình.
Theo chuyên gia Ali Vaez từ Nhóm Khủng hoảng Quốc tế, việc Iran tuyên bố bắt giữ tới 700 người chỉ trong 12 ngày cho thấy họ đang “bắt nhầm hơn bỏ sót”, phản ánh sự hoảng loạn của Tehran trước khả năng tình báo Israel đã bám rễ sâu vào hệ thống của họ. Các cuộc truy quét quy mô lớn và việc công khai thông tin trên truyền hình cũng có thể làm gia tăng căng thẳng nội bộ Iran, khoét sâu thêm sự chia rẽ giữa các tầng lớp trong xã hội nước này.
Chuyên gia quân sự Sanjib Kr Baruah cảnh báo rằng chiến dịch truy quét của Iran cho thấy sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan an ninh nước này và khả năng tận dụng nguồn lực tình báo cộng đồng. Tuy nhiên, việc bắt giữ một lượng lớn người trong thời gian ngắn đặt ra câu hỏi về tính chính xác của các cáo buộc về hoạt động gián điệp.
Admin
Nguồn: VnExpress