Tại hội thảo góp ý cho Dự thảo sửa đổi Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến lấy xác, một đề xuất đáng chú ý đã được đưa ra: cho phép người từ 16 tuổi trở lên được hiến tạng. Sự kiện do Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người tổ chức ngày 27/6 tại Hà Nội. Hiện tại, luật pháp Việt Nam chưa cho phép nhóm tuổi này hiến tạng, ngay cả khi họ có nguyện vọng tự nguyện và được gia đình đồng ý.
Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn nhấn mạnh rằng Luật hiện hành, được Quốc hội thông qua từ năm 2006, đã đặt nền móng pháp lý ban đầu cho lĩnh vực y học nhân văn này. Nhờ đó, Việt Nam đã thực hiện thành công hơn 9.500 ca ghép tạng và xây dựng được mạng lưới 27 cơ sở y tế có đủ năng lực kỹ thuật. Các bác sĩ Việt Nam đã từng bước làm chủ các kỹ thuật ghép phức tạp như ghép đồng thời tim-gan, khí quản, phổi.
Tuy nhiên, sau gần hai thập kỷ, Luật hiện hành đã bộc lộ những hạn chế, không còn phù hợp với sự phát triển của ngành. Thực tiễn đặt ra nhiều vấn đề chưa được điều chỉnh đầy đủ, ví dụ như thiếu cơ chế tài chính đồng bộ cho toàn bộ quy trình hiến – lấy – vận chuyển – bảo quản – ghép tạng. Chẳng hạn, việc chẩn đoán chết não, một điều kiện tiên quyết để xác định khả năng hiến tạng, vẫn còn phức tạp, mất nhiều thời gian và thiếu các quy chuẩn dễ áp dụng.
Trong bối cảnh tỷ lệ hiến tạng sau chết ở Việt Nam thuộc nhóm thấp nhất thế giới, các chuyên gia đã đề xuất nhiều thay đổi nhằm thúc đẩy hoạt động hiến tạng. Nguyên nhân của tình trạng này được cho là do những rào cản về văn hóa, tín ngưỡng, nhận thức xã hội còn hạn chế, cùng với việc truyền thông chưa đủ sâu rộng và sự thiếu quan tâm từ các bệnh viện trong việc kêu gọi hiến tạng.
Một đề xuất quan trọng khác là bổ sung quy định: nếu một người đã đăng ký hiến tạng trước khi qua đời, thì sau khi được xác định chết não hoặc chết tim, cơ sở y tế có thể tiến hành lấy mô, tạng mà không cần phải có thêm sự đồng ý của gia đình.
Ông Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế), cho biết còn nhiều nội dung cần được sửa đổi, bao gồm đơn giản hóa các điều kiện lấy mô tạng, giảm tiêu chuẩn thời gian trong chẩn đoán chết não, thay đổi thứ tự ưu tiên ghép tạng, và xây dựng cơ chế tài chính, chính sách phù hợp.

Về cơ chế tài chính, cần có sự gắn kết với chính sách bảo hiểm y tế, ngân sách nhà nước và các nguồn hợp pháp khác để chi trả chi phí cho các hoạt động liên quan đến hiến ghép tạng, nhằm đảm bảo sự công bằng, minh bạch và phát triển bền vững cho lĩnh vực này.
Hội thảo cũng thảo luận về cơ chế bảo vệ người hiến và thân nhân của họ, đảm bảo tôn trọng ý chí tự nguyện, bảo mật thông tin cá nhân, và ngăn chặn mọi hình thức thương mại hóa. Đồng thời, cần kịp thời tôn vinh, động viên và lan tỏa tinh thần hiến tặng nhân văn trong cộng đồng.
Admin
Nguồn: VnExpress