Tại hội thảo “Thúc đẩy kết nối Long Thành – TP HCM”, các chuyên gia đã đề xuất một tầm nhìn mới cho sự phát triển của Long Thành, không chỉ là một đô thị vệ tinh đơn thuần mà là một đối tác chiến lược của TP HCM, hình thành mô hình “thành phố song sinh” tương tự như Phố Đông – Thượng Hải hay Thâm Quyến – Hong Kong.
TS. KTS Hoàng Hữu Phê từ Viện Kiến trúc quốc gia nhấn mạnh rằng, mô hình thành phố song sinh dựa trên nguyên tắc tăng trưởng cân bằng, nơi cả hai đô thị hỗ trợ và củng cố lẫn nhau để giải quyết các thách thức chung. Ông cho rằng, sự hình thành cặp đô thị này sẽ giúp TP HCM giảm áp lực về không gian, hạ tầng và dân cư, đồng thời tạo điều kiện để Long Thành trở thành một cực phát triển mới, một đối tác chiến lược thực thụ.
Tiến sĩ Phạm Văn Đại, giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, cũng đồng tình với quan điểm này. Ông ví Long Thành như Phố Đông, nếu lấy sông Đồng Nai làm trục phát triển vùng, tương tự như cách Thượng Hải đã phát triển Phố Đông đối trọng với Phố Tây, tạo nên sự cân bằng và bổ trợ lẫn nhau.
Với dân số trên 10 triệu người, TP HCM đang dần cạn kiệt dư địa phát triển trong nội đô. Do đó, việc có một đô thị đủ lớn mạnh, cơ chế phù hợp và liên kết chặt chẽ để chia sẻ không gian tăng trưởng là vô cùng cần thiết. Long Thành, với lợi thế sân bay quốc tế lớn nhất cả nước, cùng Nhơn Trạch liền kề TP Thủ Đức, đang nổi lên như một điểm đến hấp dẫn cho làn sóng giãn dân và giãn chức năng từ TP HCM. Khu vực này sở hữu quỹ đất dồi dào, kết nối thuận lợi với cảng biển Cái Mép – Thị Vải, các tuyến cao tốc và vành đai.
Ông Trương Minh Huy Vũ, Viện trưởng Nghiên cứu Phát triển TP HCM, nhấn mạnh rằng Long Thành không chỉ có cửa ngõ hàng không quy mô lớn mà còn hội tụ đủ các điều kiện để trở thành trung tâm hậu cần, công nghiệp và thương mại quốc tế. Vùng này có quỹ đất phát triển lớn, gần cảng Cái Mép – Thị Vải, kết nối với các tuyến cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, TP HCM – Long Thành – Dầu Giây, đặc biệt là các tuyến vành đai 3 và 4 đang được đẩy mạnh triển khai.
Ông Vũ cho rằng, nếu đề án khu thương mại tự do quy mô 8.300 ha được thực hiện đúng hướng, Long Thành sẽ trở thành vùng thử nghiệm thể chế linh hoạt, thu hút đầu tư chiến lược vào các lĩnh vực công nghệ cao, logistics và dịch vụ quốc tế. Đây là những chức năng mà TP HCM đang muốn chuyển ra vùng ven nhưng lại thiếu quỹ đất và cơ chế đặc thù. Sự liên kết chiến lược giữa TP HCM và Long Thành không chỉ định hình cấu trúc phát triển đa trung tâm mà còn tăng cường sức cạnh tranh của cả vùng, phù hợp với xu hướng hình thành siêu vùng đô thị (megaregion) đang diễn ra ở nhiều quốc gia châu Á.
Phó giám đốc Sở Xây dựng Đồng Nai, ông Huỳnh Tấn Lộc, cho biết tỉnh xác định hạ tầng giao thông và chuyển đổi số là hai trụ cột phát triển chính của Long Thành. Nhiều dự án trọng điểm đang được triển khai như cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, Dầu Giây – Phan Thiết, Bến Lức – Long Thành và các tuyến vành đai 3, 4, kết nối trực tiếp Long Thành với TP HCM và vùng kinh tế phía Nam. Đồng Nai cũng định hướng phát triển giao thông công cộng hiện đại theo mô hình TOD, kết nối metro và đường sắt từ Long Thành đến TP HCM – Biên Hòa – Thủ Đức, đồng thời xây dựng hệ thống logistics đa phương thức phục vụ sân bay Long Thành. Tỉnh đang quy hoạch thành phố sân bay Long Thành với vùng lõi là khu thương mại tự do rộng hơn 8.000 ha.
Ông Lộc khẳng định: “Chúng tôi muốn Long Thành không chỉ là một sân bay hiện đại mà còn là một đô thị sân bay thế hệ mới, hình thành một cặp đô thị song sinh với TP HCM, cùng chia sẻ động lực phát triển toàn vùng”.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng chỉ ra rằng để mô hình đô thị song sinh trở thành hiện thực, Long Thành cần vượt qua nhiều thách thức. Đầu tiên là đầu tư hạ tầng liên kết, đặc biệt là tuyến metro và đường sắt đô thị nối từ TP Thủ Đức đến sân bay Long Thành, tạo sự kết nối liền mạch cho hành khách, lao động và hàng hóa. Cần thúc đẩy tiến độ các tuyến cao tốc, vành đai, cầu Cát Lái và hạ tầng xã hội tại Long Thành – Nhơn Trạch, tránh tình trạng phát triển mất cân đối. Quan trọng không kém là thiết lập cơ chế điều phối vùng đủ mạnh, có sự tham gia của Chính phủ, TP HCM và Đồng Nai, để đảm bảo quy hoạch liên thông, tránh mâu thuẫn về lợi ích địa phương và chồng chéo chức năng đô thị.
Các chuyên gia cũng kiến nghị mở rộng phạm vi áp dụng cơ chế đặc thù Nghị quyết 98 của TP HCM ra khu vực Đồng Nai, đặc biệt là các dự án liên kết vùng và sử dụng nguồn lực hỗn hợp. Việc thiết kế chính sách vùng thay vì địa phương hóa từng dự án sẽ giúp mô hình twin city phát huy đúng tiềm năng.
Nếu được tổ chức và đầu tư đúng hướng, Long Thành – TP HCM có thể trở thành cặp đô thị song sinh đầu tiên của cả nước, hình thành một đại đô thị kết nối sân bay, cảng biển và trung tâm tài chính, góp phần đưa vùng Đông Nam Bộ trở thành cực tăng trưởng chiến lược mới của Việt Nam, mở ra một chương mới cho sự phát triển kinh tế của khu vực.
Admin
Nguồn: VnExpress
