Kết quả khảo sát mới đây của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho thấy nhiều công nhân lao động đang phải đối mặt với áp lực tài chính lớn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và các quyết định cá nhân. Khảo sát được thực hiện trên 3.000 người lao động tại 10 tỉnh thành trong tháng 3 và 4 năm 2025.
Theo khảo sát, chỉ có 55% số người lao động cho biết tiền lương và thu nhập của họ vừa đủ trang trải các chi tiêu cơ bản của gia đình. Đáng lo ngại hơn, có tới 26% phải sống tằn tiện, còn 8% không đủ sống và phải làm thêm để kiếm thêm thu nhập. Tình trạng thu nhập không đủ đáp ứng nhu cầu chi tiêu khiến nhiều người phải “thắt lưng buộc bụng”, thậm chí vay mượn để đối phó với các chi phí phát sinh bất ngờ.
Đối với những người còn độc thân, gần 73% cho rằng mức lương hiện tại là rào cản lớn nhất khiến họ chưa thể lập gia đình. Họ cảm thấy không đủ khả năng tài chính để đảm bảo một cuộc sống ổn định khi có gia đình, đặc biệt trong bối cảnh chi phí sinh hoạt và nuôi con ngày càng tăng cao. Mức lương thấp cũng ảnh hưởng đến khả năng mua nhà, tiết kiệm cho tương lai và đáp ứng các nhu cầu cơ bản của một gia đình mới.
Đối với những người đã có gia đình, 73% cho biết tiền lương và thu nhập ảnh hưởng đến quyết định sinh thêm con, thậm chí trì hoãn việc sinh con. Hơn 53% cho hay tiền lương của họ chỉ đủ chi trả một phần chi phí giáo dục cho con cái, trong đó 7% thẳng thắn thừa nhận không đủ khả năng chi trả cho việc học hành của con. Công đoàn đánh giá đây là một vấn đề đáng báo động, có thể dẫn đến việc con cái của người lao động không được tiếp cận với nền giáo dục chất lượng, từ đó ảnh hưởng đến sự phát triển và cơ hội nghề nghiệp trong tương lai.
Không chỉ vậy, 44% người lao động cho biết thu nhập của họ chỉ đủ để chi trả cho các dịch vụ khám chữa bệnh cơ bản, 38% chỉ đủ tiền mua một số loại thuốc thiết yếu, và 5,6% không đủ khả năng mua thuốc hoặc khám chữa bệnh khi cần thiết. Điều này cho thấy phần lớn người lao động không có đủ nguồn lực tài chính để chủ động chăm sóc sức khỏe một cách toàn diện, đặc biệt khi đối mặt với các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hoặc cần điều trị lâu dài.
Mặc dù kết quả khảo sát cho thấy 93% người lao động trong các doanh nghiệp đã được tăng lương tối thiểu 6% theo quy định, nhưng một số doanh nghiệp chỉ điều chỉnh lương cho những người có mức lương thấp để đóng bảo hiểm xã hội, dẫn đến việc lương thực tế của người lao động không tăng đáng kể. Công đoàn nhận định đây là một sự thiếu nghiêm túc trong việc thực thi pháp luật, có thể xuất phát từ việc doanh nghiệp thiếu năng lực tài chính hoặc cố tình tìm cách lách luật.
Trước tình hình này, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã đề xuất hai phương án tăng lương tối thiểu vùng cho năm 2026, với mức tăng thấp nhất là 8,3% và cao nhất là 9,2%. Cơ quan này nhấn mạnh sự cần thiết phải xây dựng một chính sách tiền lương hợp lý, đảm bảo người lao động có đủ thu nhập để trang trải cuộc sống và có khả năng tích lũy. Việc tăng lương không chỉ giúp cải thiện đời sống người lao động mà còn là động lực để tăng năng suất lao động, thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp và tạo sự gắn bó giữa người lao động và doanh nghiệp.
Theo số liệu của Cục Thống kê, thu nhập bình quân của người lao động trong quý I năm 2025 đạt 8,3 triệu đồng mỗi tháng. Thu nhập bình quân của người lao động ở khu vực thành thị cao hơn gần 1,4 lần so với khu vực nông thôn, lần lượt là 10,1 triệu đồng và 7,2 triệu đồng. Khoản thu nhập này bao gồm tiền công, tiền lương, lợi nhuận lao động, tiền làm thêm giờ, tiền thưởng, phụ cấp và các khoản phúc lợi khác trong tháng trước thời điểm điều tra.
Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) tại Việt Nam cũng đã thống kê rằng trong giai đoạn 2015-2022, Chính phủ đã điều chỉnh lương tối thiểu theo hướng tăng lên, từ 119 USD vào tháng 12 năm 2015 lên 168 USD vào tháng 12 năm 2022. Tuy nhiên, do lạm phát gia tăng, giá trị thực tế của tiền lương tối thiểu không tăng nhiều. Trong giai đoạn 2015-2019, lương tối thiểu danh nghĩa tăng 42,7%, nhưng lạm phát đã làm giảm mức tăng thực tế xuống chỉ còn 20,1%. Tương tự, trong giai đoạn 2020-2022, lương tối thiểu được điều chỉnh tăng trên 6%, nhưng mức tăng thực tế chỉ đạt 0,7%.
ILO cho rằng việc điều chỉnh lương tối thiểu cần dựa trên các số liệu chính xác về lạm phát, tăng trưởng kinh tế, tình hình việc làm, khả năng chi trả của doanh nghiệp và năng suất lao động. Đồng thời, mức điều chỉnh cần phải theo kịp lạm phát để đảm bảo giá trị thực tế của tiền lương cho người lao động, cũng như đáp ứng nhu cầu của họ và gia đình.
Admin
Nguồn: VnExpress
