Nghị định 159/2025, có hiệu lực từ ngày 1/7, hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội tự nguyện, mang đến những thay đổi đáng chú ý về chính sách và quyền lợi cho người tham gia.
Một trong những điểm đáng chú ý của nghị định là quy định về tuổi hưởng lương hưu đối với những người bắt đầu tham gia BHXH tự nguyện trước ngày 1/1/2021. Theo đó, nếu có từ đủ 20 năm đóng trở lên, người lao động có thể được hưởng lương hưu khi đủ 60 tuổi đối với nam và 55 tuổi đối với nữ, thấp hơn so với quy định chung hiện hành.
Đối với mức lương hưu hàng tháng, nghị định quy định mức hưởng tối thiểu là 45% bình quân thu nhập làm căn cứ đóng BHXH. Đối với lao động nữ, mức này tương ứng với 15 năm tham gia, sau đó mỗi năm được tính thêm 2% cho đến khi đạt mức tối đa 75%. Tương tự, lao động nam cũng được hưởng 45% bình quân thu nhập tương ứng với 20 năm tham gia, và mỗi năm sau đó được cộng thêm 2% cho đến mức tối đa 75%.
Thời điểm hưởng lương hưu sẽ được tính từ ngày đầu tiên của tháng liền kề sau tháng người lao động đủ điều kiện.
Nghị định cũng tạo điều kiện cho những người đã đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ 15 năm tham gia BHXH tự nguyện. Họ có thể đóng một lần cho thời gian còn thiếu để được hưởng lương hưu, nhưng không quá 5 năm. Mức đóng một lần này sẽ được tính dựa trên tổng mức đóng của những tháng còn thiếu, áp dụng lãi gộp bằng lãi suất đầu tư Quỹ Bảo hiểm xã hội bình quân tháng của năm trước liền kề do Bảo hiểm xã hội Việt Nam công bố.
Ngoài ra, nghị định cũng quy định về trợ cấp hàng tháng cho những người đóng BHXH tự nguyện đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ năm đóng và dưới tuổi nhận trợ cấp hưu trí xã hội. Để được hưởng trợ cấp, người lao động không được hưởng BHXH một lần, không bảo lưu thời gian đóng và phải có đề nghị hưởng. Mức trợ cấp được tính dựa trên mức hưu trí xã hội, dự kiến là 500.000 đồng mỗi tháng, và có thể được điều chỉnh khi Chính phủ tăng lương hưu.
Một điểm đáng chú ý khác là việc Nhà nước tăng mức hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện cho người dân, áp dụng theo mức chuẩn nghèo nông thôn. Cụ thể, mức hỗ trợ là 50% đối với người thuộc hộ nghèo, sinh sống tại xã đảo, đặc khu; 40% đối với người thuộc hộ cận nghèo; 30% đối với người dân tộc thiểu số và 20% đối với các nhóm khác. Thời gian nhà nước hỗ trợ không quá 10 năm.
Theo dự kiến, giai đoạn 2025-2030, Nhà nước sẽ trích gần 19.800 tỷ đồng để hỗ trợ cho khoảng 5,8 triệu người tham gia BHXH tự nguyện.
Nghị định cũng quy định rõ về việc hoàn trả tiền Nhà nước đã hỗ trợ đối với những người tham gia BHXH tự nguyện rút một lần, trừ những trường hợp được hưởng lương hưu.
Cuối cùng, nghị định cho phép người tham gia BHXH tự nguyện có thể tăng hoặc giảm mức thu nhập làm căn cứ đóng bằng cách nộp tờ khai điều chỉnh thông tin cho cơ quan Bảo hiểm xã hội. Người dân có thể chọn đóng hàng tháng, 3 tháng, 6 tháng hoặc 12 tháng một lần.
Những thay đổi này được kỳ vọng sẽ khuyến khích người dân tham gia BHXH tự nguyện, góp phần đảm bảo an sinh xã hội cho người lao động khi về già.
Admin
Nguồn: VnExpress
