Liệu pháp peptide đang thu hút sự chú ý của nam giới trung niên ở Mỹ và Anh, nhờ những lời đồn thổi về khả năng tăng cơ bắp, cải thiện năng lượng và duy trì sự minh mẫn. Dù ban đầu chỉ phổ biến trong giới vận động viên chuyên nghiệp và người tập thể hình, peptide đang trở thành xu hướng được nhiều người nổi tiếng nhắc đến.
Peptide là các chuỗi axit amin ngắn, hoạt động như chất truyền tin trong cơ thể, tham gia vào nhiều chức năng quan trọng như tiêu hóa, tăng trưởng, hệ miễn dịch và hoạt động não bộ. Các nhà khoa học đã tổng hợp peptide nhân tạo và ứng dụng chúng trong một số loại thuốc, ví dụ như insulin và hormone tăng trưởng. Tuy nhiên, nhiều sản phẩm peptide khác lại được bán tràn lan trên mạng mà chưa được chứng minh về hiệu quả và độ an toàn.
Những nhân vật nổi tiếng như triệu phú công nghệ Bryan Johnson và MC podcast Joe Rogan đã đề cập đến liệu pháp peptide, tạo ra những cuộc tranh luận sôi nổi về khả năng điều trị viêm gân và các vấn đề sức khỏe khác. Trên các diễn đàn trực tuyến như Reddit, nhiều người dùng cũng chia sẻ những đánh giá tích cực về tác dụng cải thiện tiêu hóa, tăng cường sự tỉnh táo và hỗ trợ phục hồi chấn thương của peptide.
Tuy nhiên, giới khoa học lại bày tỏ lo ngại về việc thiếu bằng chứng khoa học chứng minh những lợi ích này. Họ đặc biệt quan ngại về sự an toàn của nhiều loại peptide đang được bán trên thị trường, thường được gọi là “hóa chất nghiên cứu” hoặc “thực phẩm bổ sung”, vì chúng không được kiểm duyệt chặt chẽ, dẫn đến nguy cơ lạm dụng và gây ra các tác dụng phụ không mong muốn.
Sự mơ hồ về mặt pháp lý cho phép các công ty tiếp thị trực tiếp những hợp chất mạnh này đến người tiêu dùng mà không cần trải qua các quy trình kiểm tra an toàn nghiêm ngặt như đối với thuốc được cấp phép. Trên các diễn đàn như Reddit và các nền tảng tiếp thị trực tuyến, một số tuyên bố về peptide được lan truyền rộng rãi, thậm chí được gọi là “Botox trong chai” hoặc “Viagra cho não”.
Một ví dụ điển hình là PT-141, một hợp chất ban đầu được phát triển để điều trị rối loạn chức năng tình dục. Hiện nay, nó được quảng bá như một giải pháp thay thế cho Viagra, với khả năng tăng ham muốn tình dục mà không ảnh hưởng đến lưu lượng máu. Một số người dùng trên Reddit cho biết PT-141 có tác dụng mạnh mẽ, nhưng cũng lưu ý rằng nó hoạt động khác biệt vì tác động lên não bộ thay vì chỉ tác động lên cơ thể.
Bên cạnh đó, nhiều loại peptide bôi ngoài da không kê đơn như Argireline và SYN-Ake, có mặt trong các sản phẩm phổ thông như The Ordinary và Medik8, cũng được quảng cáo là có khả năng làm giãn cơ mặt và giảm nếp nhăn, mô phỏng tác dụng của Botox mà không cần tiêm.
Một số người còn sử dụng các peptide như BPC-157 và TB-500 trong một tổ hợp có tên gọi “Wolverine Stack”, ám chỉ khả năng phục hồi vết thương siêu nhanh giống như nhân vật truyện tranh Wolverine. Một người đang điều trị chấn thương đầu gối lâu ngày chia sẻ rằng anh đã thử nhiều biện pháp khác nhau như vật lý trị liệu, liệu pháp tế bào gốc và bổ sung dinh dưỡng nhưng không hiệu quả. Sau khi sử dụng peptide, anh đã có thể thực hiện các động tác thể thao nặng mà không còn cảm thấy đau.
Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng hầu hết những tuyên bố này chỉ mang tính chất giai thoại và chưa được kiểm chứng. Việc sử dụng peptide một cách không kiểm soát có thể gây ra những rủi ro nghiêm trọng về lâu dài, bao gồm cả những tác dụng phụ chưa được biết đến.
Giáo sư Adam Taylor, Giám đốc Trung tâm Đào tạo Giải phẫu Lâm sàng tại Đại học Lancaster, cho biết có những rủi ro đáng kể liên quan đến việc tự ý sử dụng peptide, chẳng hạn như tim đập nhanh, tổn thương tế bào và nguy cơ ảnh hưởng đến hệ thần kinh. Ông giải thích rằng peptide là một nguồn tài nguyên quý giá trong cơ thể, vốn tự sản sinh để phục hồi và tái tạo. Do đó, người dùng dễ tin rằng việc bổ sung peptide từ bên ngoài có thể giúp chống lão hóa.
Ông cũng lưu ý rằng một số peptide đã được thử nghiệm lâm sàng và chứng minh hiệu quả trong việc chăm sóc da, vì chúng giúp tăng sản sinh collagen và tái tạo mô. Tuy nhiên, các loại peptide như BPC-157 hoặc TB-500 chưa được nghiên cứu đầy đủ. Người dùng có thể gặp các tác dụng phụ nghiêm trọng nếu sử dụng không đúng cách. Ông cảnh báo rằng các vấn đề như tăng huyết áp, buồn nôn, chóng mặt, rối loạn tiêu hóa hoặc dị ứng đều có thể xảy ra.
Bên cạnh những câu chuyện về sự phục hồi kỳ diệu, người dùng trên Reddit cũng chia sẻ những trải nghiệm tiêu cực. Một số người phản ánh rằng họ bị đau đầu dữ dội và buồn nôn kéo dài sau vài ngày sử dụng BPC-157. Một người khác cho biết họ gặp các triệu chứng tức ngực và tổn thương gan. Một trường hợp nghiêm trọng hơn mô tả cảm giác tê, ngứa ran và yếu cơ, co giật ngón tay sau vài tuần sử dụng. Những người sử dụng PT-141 cũng phản ánh tình trạng mất hứng thú kéo dài sau khi dùng thuốc.
Theo Giáo sư Penny Ward, chuyên gia dược học tại Đại học King’s College London, vấn đề cốt lõi là các loại peptide này chưa được cấp phép và chưa trải qua các thử nghiệm lâm sàng. Bà cảnh báo rằng chúng có thể làm tăng nguy cơ phát triển khối u, đặc biệt nếu người dùng đang mang một khối u tiềm ẩn mà không hề hay biết.
Các chuyên gia đều thống nhất rằng việc sử dụng peptide cần được giám sát y tế chặt chẽ, thay vì tự ý đặt mua trên mạng. Giáo sư Taylor nhấn mạnh rằng người dùng cần được sàng lọc kỹ lưỡng để phát hiện các bệnh lý nền trước khi sử dụng peptide. Ông nói thêm rằng việc giữ liên hệ thường xuyên với bác sĩ là cần thiết để theo dõi các tác dụng phụ.
“Không ai nên tự ý kê đơn những loại thuốc này, đặc biệt là với hy vọng trông trẻ hơn”, ông kết luận.
Mặc dù các chuyên gia cảnh báo không nên sử dụng peptide vào thời điểm hiện tại, một số nhà nghiên cứu vẫn đang theo dõi tiềm năng của chúng. Giáo sư Taylor cho rằng có thể trong tương lai, một số loại peptide sẽ trở thành phương pháp điều trị được cấp phép và áp dụng rộng rãi. Tuy nhiên, thời điểm đó vẫn chưa đến và hiện nay các sản phẩm này vẫn chưa được chứng minh là an toàn.
Admin
Nguồn: VnExpress
