Trong dự thảo Luật Giáo dục Đại học sửa đổi, một điểm mới đáng chú ý vừa được Bộ Giáo dục và Đào tạo giới thiệu tại buổi tọa đàm lấy ý kiến các trường khu vực phía Nam ngày 1/7 là đề xuất bỏ hội đồng trường ở các trường đại học thành viên thuộc đại học quốc gia và đại học vùng.
Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn lý giải rằng, sau khi tổng kết tình hình thực hiện Luật Giáo dục Đại học hiện hành, mô hình hội đồng trường hai cấp tại các đại học quốc gia, vùng đã bộc lộ nhiều vướng mắc, bất cập. Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Quốc hội cũng đã đề nghị Bộ xem xét, sửa đổi luật để giải quyết tình trạng tồn tại song song của hội đồng trường đại học thành viên và hội đồng đại học quốc gia.
Trước đó, trong một phiên thảo luận về vấn đề này vào ngày 15/5, đại diện ban soạn thảo luật cho biết đang cân nhắc ba phương án, bao gồm giữ nguyên hoặc giảm vai trò của một trong hai hội đồng trường. Theo Thứ trưởng Sơn, sau quá trình phân tích và cân nhắc, ban soạn thảo đã đề xuất loại bỏ hội đồng trường ở các trường đại học thành viên vì cho rằng việc giữ nguyên mô hình hiện tại không giải quyết được những bất cập đang tồn tại.
Ông Sơn cũng cho biết thêm rằng đề xuất này xuất phát từ ý kiến của các đại học quốc gia và đại học vùng, tuy nhiên, ông không đi sâu vào chi tiết về những vướng mắc và bất cập cụ thể.
Tại buổi tọa đàm, PGS.TS Lê Tấn Lộc, Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Kinh tế – Luật, Đại học Quốc gia TP HCM, bày tỏ sự không đồng tình với đề xuất này. Ông Lộc nhấn mạnh rằng hội đồng trường là một trong những trụ cột quan trọng để thực hiện quyền tự chủ của các trường đại học. Theo ông, đây là tổ chức quản trị cao nhất, có vai trò quyết định các vấn đề chiến lược của trường. Một hội đồng trường hoạt động quyết liệt và linh hoạt sẽ tạo điều kiện cho sự thành công và phát triển của trường đại học.
PGS.TS Lộc cho rằng các trường thành viên của đại học quốc gia, đại học vùng đều là những pháp nhân độc lập, đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực, có quy mô lớn và thực chất không khác gì một cơ sở giáo dục đại học thông thường. Do đó, việc không tổ chức hội đồng trường ở các đơn vị này sẽ hạn chế quyền tự chủ của trường.
Ông cũng lưu ý rằng mô hình đại học quốc gia, vùng có tính đặc thù, đòi hỏi một cơ chế vận hành riêng. Trong đó, đại học quốc gia, vùng đóng vai trò điều phối, định hướng và hỗ trợ chung, còn các trường đại học thành viên chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện cụ thể.
Ông Lộc lấy ví dụ về việc Hội đồng Đại học của Đại học Quốc gia TP HCM quyết định chiến lược nghiên cứu khoa học và đào tạo tập trung vào các nhóm ngành, lĩnh vực trong từng giai đoạn, cũng như xây dựng chính sách thu hút nhân tài chung cho toàn hệ thống. Trong khi đó, hội đồng trường của các trường thành viên sẽ căn cứ vào tình hình thực tế của đơn vị để quyết định các chính sách tuyển sinh, đào tạo, nhân sự và tài chính cụ thể.
PGS.TS Lộc nhận xét rằng quá trình hoạt động và phối hợp giữa hai hội đồng trường ở Đại học Quốc gia TP HCM diễn ra rất ổn định, phát huy được tính tự chủ của các đơn vị thành viên. Ông cho rằng vấn đề nằm ở cách tổ chức và phân quyền, có thể một số đại học khác gặp lúng túng trong quá trình thực hiện, dẫn đến những bất cập. Ông lo ngại rằng việc loại bỏ hội đồng trường sẽ làm mất đi sự tự chủ và linh hoạt của các trường đại học thành viên, gây ra tình trạng chậm trễ và trì trệ cho toàn hệ thống.
PGS.TS Trần Thiên Phúc, Phó hiệu trưởng trường Đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia TP HCM, cũng bày tỏ sự lo ngại tương tự. Ông cho rằng nếu bỏ mô hình hội đồng trường hai cấp, hội đồng đại học quốc gia sẽ khó đưa ra các quyết sách kịp thời cho các đơn vị thành viên. Ông Phúc dẫn chứng việc Đại học Quốc gia TP HCM có 8 trường đại học thành viên, mỗi trường có quy mô lên đến hàng chục nghìn sinh viên, tương đương với các trường đại học đa ngành khác. Trong khi đó, hội đồng trường thành viên có từ 15 đến 20 người, còn hội đồng đại học quốc gia chỉ có 21 người.
Ông Phúc đặt câu hỏi liệu với số lượng thành viên như vậy và lịch họp định kỳ 3 tháng một lần, hội đồng đại học quốc gia có thể đảm bảo giải quyết được các vấn đề và chính sách cho từng trường hay không. Vì vậy, ông Phúc cho rằng nên giữ lại hội đồng trường của các đơn vị thành viên, bởi vì các trường có quyền tự chủ thì cần có một tổ chức và cơ chế giám sát, đó chính là hội đồng trường.
Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Kinh tế – Luật nhấn mạnh rằng, trước khi đưa ra các đề xuất thay đổi, cần có một quá trình tổng kết và đánh giá khách quan về mô hình hiện tại để làm cơ sở cho các quyết định, tránh những quyết định mang tính chủ quan.
Hội đồng trường là tổ chức quản trị của cơ sở giáo dục đại học, có chức năng quyết định hướng phát triển, cơ cấu tổ chức nhân sự, phân bổ và sử dụng nguồn lực, giám sát việc thực hiện chiến lược và trách nhiệm giải trình của cơ sở đó.
Luật Giáo dục Đại học sửa đổi năm 2018 quy định các cơ sở giáo dục đại học phải tổ chức hội đồng trường. Hội đồng trường công lập có ít nhất 15 thành viên trở lên, nhiệm kỳ 5 năm và họp định kỳ ít nhất 3 tháng một lần.
Theo thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo, 167 trên tổng số 171 cơ sở giáo dục đại học công lập (trừ các trường thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an) đã thành lập và kiện toàn hội đồng trường.
Hiện nay, cả nước có hai đại học quốc gia (Hà Nội và TP HCM) và ba đại học vùng (Huế, Đà Nẵng và Thái Nguyên). Mỗi đại học có từ 6 đến 8 trường đại học thành viên. Theo quy hoạch mạng lưới giáo dục đại học đến năm 2030, số lượng này sẽ tăng lên thành 4 đại học quốc gia và 5 đại học vùng.
Admin
Nguồn: VnExpress
