Sau phiên giao dịch ngày 1/7, cổ phiếu của hãng xe điện Tesla đã giảm mạnh 5,3%, chạm mức thấp nhất trong ba tuần. Theo thống kê từ Bloomberg Billionaires Index, sự sụt giảm này đã khiến tài sản của CEO Tesla, Elon Musk, “bốc hơi” 12,1 tỷ USD chỉ trong một ngày, đưa ông trở thành tỷ phú mất nhiều tiền nhất thế giới trong ngày hôm đó.
Nguyên nhân chính xuất phát từ việc ông Musk tiếp tục công khai chỉ trích dự luật cắt giảm thuế và chi tiêu của cựu Tổng thống Donald Trump, có tên gọi “dự luật to đẹp” (OBBBA). Dự luật này có điều khoản loại bỏ các khoản trợ cấp cho người mua xe điện, vốn là nguồn lợi lớn của Tesla trong nhiều năm qua. Thậm chí, ông Musk còn tuyên bố trên mạng xã hội X về ý định thành lập “đảng Nước Mỹ” nếu OBBBA được thông qua.
Đến trưa ngày 2/7, dự luật này đã được Thượng viện Mỹ thông qua với tỷ lệ phiếu sít sao. Cùng ngày, ông Trump đã đe dọa sẽ cắt hàng tỷ USD trợ cấp mà các công ty của Elon Musk đang nhận từ chính phủ liên bang, đánh dấu một bước leo thang mới trong cuộc khẩu chiến giữa hai nhân vật từng là đồng minh này.
“Musk đang mất đi các ưu đãi về xe điện. Ông ấy bực bội về nhiều thứ, song có thể mất nhiều hơn thế nữa”, ông Trump tuyên bố tại Nhà Trắng. Trên nền tảng Truth Social, cựu Tổng thống còn viết thêm: “Không còn phóng tên lửa, vệ tinh hay sản xuất ôtô điện nữa, đất nước chúng ta sẽ tiết kiệm được một khoản tiền khổng lồ”.
Trước khi rời chính trường vào cuối tháng 5, Elon Musk từng dẫn dắt Ban Hiệu suất Chính phủ (DOGE) với mục tiêu cắt giảm chi tiêu liên bang. Nay, ông Trump cho biết DOGE có thể sẽ xem xét kỹ lưỡng các khoản trợ cấp dành cho các công ty của Musk. “Bạn biết DOGE là gì không? Đó là con quái vật có thể quay lại và nuốt chửng Elon”, ông Trump nói.
Đáp lại những lời đe dọa, Elon Musk viết trên mạng xã hội X: “Tôi nói thật đó, hãy cắt hết. Ngay bây giờ”. Ông cũng cho biết hoàn toàn có thể đẩy căng thẳng với ông Trump lên cao hơn, nhưng “tạm thời sẽ kiềm chế”.
Mặc dù Musk từng tuyên bố nên xóa bỏ trợ cấp, trên thực tế, Tesla đã hưởng lợi hàng tỷ USD từ các khoản ưu đãi thuế và hỗ trợ chính sách khác trong lĩnh vực giao thông sạch và năng lượng tái tạo. Theo ước tính của J.P. Morgan, nếu mất trợ cấp xe điện, lợi nhuận của Tesla sẽ giảm thêm 1,2 tỷ USD, tương đương 17% thu nhập hoạt động năm 2024.
Chính quyền Trump hiện đang kiểm soát nhiều chương trình trợ cấp này, bao gồm khoản ưu đãi 7.500 USD dành cho người mua hoặc thuê xe điện nhằm kích cầu. Ông Trump còn đăng tải trên Truth Social rằng “nếu không có trợ cấp, có lẽ Elon phải dẹp tiệm và trở về Nam Phi”.
Ông Gary Black, Giám đốc điều hành tại The Future Fund, một nhà đầu tư lâu năm của Tesla, vừa thông báo đã bán toàn bộ cổ phiếu Tesla. Ông chia sẻ với Reuters rằng việc mất khoản ưu đãi thuế dành cho xe điện sẽ là một đòn giáng mạnh vào hãng xe. Trên X, ông Gary Black viết: “Không hiểu sao Elon Musk lại không lường trước được việc phản đối dự luật ‘tuyệt đẹp’ của ông Trump sẽ dẫn đến chuyện này”.
Đầu tháng trước, Musk và ông Trump cũng đã từng khẩu chiến về OBBBA. Khi đó, Musk chỉ trích dự luật là “sai lầm đáng tởm”. Đáp lại, ông Trump đe dọa cắt hợp đồng chính phủ với các công ty của Musk, khiến cổ phiếu Tesla mất hơn 14% trong một phiên, làm “bốc hơi” 152 tỷ USD vốn hóa công ty và 34 tỷ USD tài sản của Musk.
Mặc dù căng thẳng sau đó đã hạ nhiệt, các chuyên gia nhận định rằng việc Musk khơi mào lại cuộc tranh cãi chỉ sau một tháng có thể tạo thêm thách thức cho đế chế kinh doanh của ông, đặc biệt khi nguồn tài sản chính là Tesla đang đặt cược lớn vào dịch vụ taxi tự hành (robotaxi) đang được thử nghiệm ở Austin, Texas.
Tốc độ triển khai robotaxi phụ thuộc nhiều vào quy định từ cấp bang đến liên bang đối với xe tự hành. Bộ Giao thông Mỹ sẽ đóng vai trò then chốt trong việc quyết định liệu Tesla có được triển khai hàng loạt robotaxi hay không. “Giá trị hiện tại của Tesla phần lớn dựa trên tiến độ phát triển công nghệ tự lái. Tôi không nghĩ sẽ có thay đổi lớn nào lúc này nhưng rõ ràng đây là rủi ro”, Gene Munster, chuyên gia tại Deepwater Asset Management, nhận định.
Tesla còn thu về hàng tỷ USD từ việc bán tín chỉ phát thải cho các hãng xe không đủ điều kiện tuân thủ quy định môi trường. Nếu không có nguồn doanh thu này, công ty đã báo lỗ trong quý I. Giới phân tích dự đoán hãng xe điện Mỹ sẽ trải qua một quý kinh doanh khó khăn nữa khi công bố số liệu giao xe quý II trong tuần này.
Musk thừa nhận rằng các chiến dịch tẩy chay do người tiêu dùng bất bình với quan điểm chính trị của ông đã ảnh hưởng đến doanh số bán hàng. Tuy nhiên, ông chủ yếu đổ lỗi cho một yếu tố ít nghiêm trọng hơn và chỉ mang tính tạm thời là khách hàng đang quá háo hức chờ đợi phiên bản mới của mẫu SUV Model Y, nên đã quyết định hoãn mua xe trong vài tháng qua.
Thế nhưng, ngay cả khi phiên bản mới đã được mở bán, doanh số vẫn tiếp tục lao dốc. Số liệu công bố tuần trước cho thấy doanh số tại châu Âu trong tháng 5 đã giảm 28% so với cùng kỳ năm 2024, đánh dấu tháng giảm mạnh thứ năm liên tiếp.
Trớ trêu thay, cuộc khẩu chiến trên mạng xã hội giữa Musk và ông Trump lại đang đe dọa các hoạt động kinh doanh của Musk từ cả hai phía. Một mặt, người tiêu dùng không muốn mua xe của ông vì vẫn nhớ đến mối quan hệ thân thiết trước đây với ông Trump. Mặt khác, chính mối quan hệ rạn nứt đó lại có nguy cơ làm tổn hại đến các mảng kinh doanh khác của ông.
“Trong một thế giới kỳ lạ, ông ấy đã khiến cả hai phe đều quay lưng. Nghe có vẻ bất khả thi, nhưng ông ấy thực sự đã làm được điều đó”, Dan Ives, chuyên gia phân tích tài chính của Wedbush Securities, bình luận.
Admin
Nguồn: VnExpress
