Vài tháng trước, đơn vị chuyên trách chống máy bay không người lái (UAV) của Ukraine, do chỉ huy Oleh Voroshylovskyi dẫn dắt, đã nhận được một món vũ khí quan trọng từ Hoa Kỳ: súng máy Browning. Loại vũ khí này có khả năng bắn trúng mục tiêu từ khoảng cách trên 1,5 km, giúp nâng cao đáng kể hiệu quả tác chiến của đơn vị trong việc bảo vệ Kiev.
Súng máy Browning không chỉ cho phép đơn vị của Voroshylovskyi nhắm bắn các UAV ở tầm cao hơn, mà còn tượng trưng cho sự hỗ trợ của Mỹ đối với Ukraine trong cuộc xung đột với Nga.
Tuy nhiên, sau khi chính quyền Tổng thống Donald Trump thông báo tạm ngừng một số lô vũ khí viện trợ cho Ukraine vào ngày 1/7, với lý do kho dự trữ của Mỹ đang cạn kiệt, Voroshylovskyi cảm thấy lo lắng về sự tiếp tục hỗ trợ từ Washington. Ông nhận định rằng việc này có thể “ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả chiến đấu” của lực lượng Ukraine.
Các lô hàng bị tạm dừng này vốn đã được phê duyệt dưới thời chính quyền Tổng thống Joe Biden. Cho đến nay, Tổng thống Trump vẫn chưa phê duyệt bất kỳ gói viện trợ quân sự mới nào cho Ukraine trong nhiệm kỳ của mình, mặc dù Washington đã cam kết cung cấp vũ khí và thiết bị trị giá tới 11 tỷ USD trong năm nay.
Chính quyền Trump chưa công khai danh sách các loại vũ khí bị tạm ngừng chuyển giao, nhưng truyền thông Mỹ đưa tin rằng chúng bao gồm tên lửa cho hệ thống phòng không Patriot, đạn pháo chính xác và các tên lửa mà Ukraine sử dụng cho máy bay chiến đấu F-16. Theo các chuyên gia, động thái này cho thấy Mỹ đang muốn giảm bớt sự can dự vào cuộc xung đột.
Solomiia Bobrovska, thành viên ủy ban quốc phòng và tình báo của quốc hội Ukraine, cho rằng: “Ukraine không còn là ưu tiên, không còn là trọng tâm trong chính sách đối ngoại của Mỹ nữa. Ít nhất thì ông Trump rất thẳng thắn về điều này với người Ukraine”.
Giới chức Ukraine có vẻ bất ngờ trước thông báo từ Mỹ và đang nỗ lực liên lạc với các đối tác Mỹ để làm rõ thông tin chi tiết.
Mức độ ảnh hưởng nghiêm trọng của việc tạm ngừng viện trợ đối với Ukraine vẫn chưa rõ, vì Kiev vẫn nhận được vũ khí từ châu Âu và tự sản xuất. Tuy nhiên, thời điểm này đặc biệt khó khăn đối với Ukraine khi Nga đang tăng cường các cuộc tấn công quy mô lớn nhằm phá vỡ hệ thống phòng không của nước này.
Nga thường xuyên triển khai hàng trăm UAV tấn công Ukraine trong một đêm, sau đó phóng các tên lửa đạn đạo mà chỉ hệ thống Patriot mới có khả năng đánh chặn hiệu quả.
Thể hiện sự quan ngại, Ukraine đã triệu Phó Đại sứ Mỹ John Ginkel vào ngày 2/7 để thảo luận về “hỗ trợ quân sự và hợp tác quốc phòng” từ Washington.
Bộ Ngoại giao Ukraine cho rằng việc Washington trì hoãn hoặc chậm trễ hỗ trợ Kiev sẽ chỉ khuyến khích Nga kéo dài cuộc xung đột thay vì tìm kiếm hòa bình. Nghị sĩ Ukraine Inna Sovsun cảnh báo rằng hành động của Mỹ có thể gây ra cái chết cho hàng trăm dân thường.
Đây là lần thứ hai Mỹ tạm ngừng viện trợ quân sự cho Ukraine kể từ khi ông Trump nhậm chức. Vào tháng 3, Nhà Trắng đã tạm dừng hỗ trợ trong một thời gian ngắn sau cuộc tranh cãi giữa Tổng thống Trump và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky.
Điện Kremlin đã hoan nghênh việc Mỹ ngừng cung cấp vũ khí cho Ukraine vào ngày 2/7, cho rằng động thái này có thể giúp nhanh chóng chấm dứt giao tranh. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố: “Càng ít vũ khí được gửi đến Ukraine, chiến dịch quân sự đặc biệt sẽ càng sớm kết thúc”.
Hiện Ukraine có 8 hệ thống Patriot, trong đó 6 hệ thống đang hoạt động, chủ yếu để bảo vệ thủ đô Kiev, mục tiêu chính trong các cuộc không kích của Nga. Tuy nhiên, theo bà Bobrovska, tên lửa đang cạn kiệt và việc ngừng viện trợ sẽ khiến nỗ lực bảo vệ thành phố trở nên khó khăn hơn rất nhiều.
Bà Bobrovska nhấn mạnh: “Đó là một vấn đề rất lớn”.
Bà cho rằng Ukraine có thể dễ dàng xoay sở với các loại vũ khí khác không phải tên lửa, như đạn pháo, do nước này đang tăng cường sản xuất trong nước và nhận thêm nguồn cung từ các đối tác châu Âu. Tổng thống Zelensky cho biết tuần trước rằng ngành công nghiệp quốc phòng Ukraine hiện đáp ứng hơn 40% số vũ khí mà Kiev sử dụng trong cuộc xung đột.
Sau khi Mỹ dừng chuyển vũ khí cho Ukraine hồi tháng 3, giới phân tích ước tính Kiev chỉ có thể tiếp tục chiến đấu trong 4-6 tháng. Tuy nhiên, chính quyền Trump đã dỡ bỏ lệnh đình chỉ sau khoảng một tuần và các chuyến hàng vũ khí được nối lại.
Kiev từ lâu đã lo ngại về vấn đề viện trợ quân sự dưới thời chính quyền Trump. Do đó, Ukraine gần đây đã thay đổi hướng tiếp cận, tuyên bố họ sẵn sàng mua hoặc thuê vũ khí Mỹ thay vì nhận chúng dưới dạng viện trợ. Tổng thống Zelensky hồi tháng 4 cho biết ông sẵn sàng mua 10 hệ thống Patriot với giá khoảng 15 tỷ USD.
Tại hội nghị thượng đỉnh NATO tuần trước, Tổng thống Trump vẫn để ngỏ khả năng gửi thêm Patriot cho Ukraine, dù không rõ ông muốn nói đến cả tổ hợp hay chỉ tên lửa và liệu chúng sẽ được tặng hay bán.
Để bù đắp cho nguy cơ sụt giảm nguồn cung từ Mỹ, Ukraine gần đây đã khởi động một loạt chương trình sản xuất vũ khí chung với các đồng minh châu Âu như Anh, Đan Mạch và Na Uy. Theo sáng kiến này, vũ khí sẽ được sản xuất tại các quốc gia trên hoặc ở Ukraine. Các đồng minh cung cấp tài chính còn Ukraine đóng góp chuyên môn kỹ thuật.
Voroshylovskyi, chỉ huy đơn vị chống UAV gần Kiev, tin rằng Ukraine vẫn có thể chịu đựng được đợt tạm ngừng viện trợ mới nhất từ Mỹ, song cái giá phải trả sẽ rất đắt. Ông nói: “Chúng tôi sẽ tìm được vũ khí nhưng sẽ khó khăn hơn, sẽ có nhiều người chết hơn”.
Admin
Nguồn: VnExpress
