Ngày 3/7, Hạ viện Mỹ đã thông qua dự luật chi tiêu công và giảm thuế, thường được gọi là “đạo luật to đẹp” (OBBBA), với 218 phiếu thuận và 214 phiếu chống. Tổng thống Donald Trump đã ký ban hành luật này vào ngày 4/7, trùng với dịp kỷ niệm Quốc khánh Mỹ.
Tổng thống Trump đã ca ngợi OBBBA như một thành tựu lập pháp quan trọng, khẳng định nó sẽ trở thành di sản nổi bật trong nhiệm kỳ thứ hai của ông. Dự luật này bao gồm một loạt các điều chỉnh ngân sách, thực hiện các cam kết mà ông đã đưa ra trong chiến dịch tranh cử, bao gồm giảm thuế, cắt giảm trợ cấp, giảm ưu đãi cho năng lượng sạch, đồng thời tăng ngân sách cho quốc phòng và an ninh biên giới.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên, Tổng thống Trump đã ký Đạo luật Cắt giảm Thuế và Việc làm (TCJA), giảm thuế cho các tập đoàn và hầu hết các nhóm thu nhập cá nhân. Mặc dù ông Trump ca ngợi đạo luật này vì đã thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nhiều chuyên gia cho rằng nó chủ yếu mang lại lợi ích cho những người giàu có ở Mỹ.
Các điều khoản chính của TCJA dự kiến hết hạn vào tháng 12 năm nay. Tuy nhiên, với việc thông qua OBBBA, các quy định giảm thuế này sẽ trở thành vĩnh viễn. Dự luật cũng sẽ tăng mức khấu trừ thuế tiêu chuẩn thêm 1.000 USD cho mỗi cá nhân và 2.000 USD cho các cặp vợ chồng cho đến năm 2028.
OBBBA cũng bổ sung các khoản khấu trừ thuế mới cho tiền tip, tiền làm thêm giờ và các khoản vay mua ô tô. Ngoài ra, người lớn tuổi có thu nhập không quá 75.000 USD mỗi năm sẽ được khấu trừ thuế lên tới 6.000 USD, thể hiện cam kết của Tổng thống Trump đối với các vấn đề an sinh xã hội. Tín dụng thuế trẻ em cũng sẽ tăng từ 2.000 USD lên 2.200 USD.
Mức trần đối với các khoản khấu trừ thuế cấp bang và địa phương (SALT) sẽ tăng gấp 4 lần lên 40.000 USD trong vòng 5 năm. Dự luật cũng quy định nhiều khoản cắt giảm thuế liên quan đến doanh nghiệp, bao gồm khấu trừ 100% chi phí thiết bị và nghiên cứu. Những người ủng hộ tin rằng quy định này sẽ giúp thúc đẩy nền kinh tế Mỹ bằng cách tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp hoạt động. Dự kiến, dự luật sẽ dành khoảng 4,5 nghìn tỷ USD ngân sách cho việc cắt giảm thuế.
Để bù đắp thâm hụt ngân sách do các khoản cắt giảm thuế, OBBBA đã thêm vào các quy định cắt giảm và yêu cầu bổ sung đối với chương trình Medicaid, một chương trình chăm sóc sức khỏe quan trọng mà hàng triệu người Mỹ có thu nhập thấp đang dựa vào. Theo dữ liệu của Quốc hội Mỹ, mỗi năm nước này chi khoảng 900 tỷ USD cho chương trình Medicaid, cả cấp bang và liên bang.
Thay đổi đáng chú ý nhất là yêu cầu về việc làm đối với những người trưởng thành không có con cái và không bị khuyết tật. Để đủ điều kiện tham gia Medicaid, luật quy định họ sẽ phải làm việc ít nhất 80 giờ mỗi tháng kể từ tháng 12/2026. Người Mỹ sẽ phải gia hạn đăng ký Medicaid sau mỗi 6 tháng, thay vì một năm như hiện nay, và phải cung cấp thêm thông tin xác minh về thu nhập và nơi cư trú để được xét duyệt.
Yêu cầu về việc làm này được coi là quy định nghiêm ngặt nhất từ trước đến nay, có thể làm tăng số lượng người Mỹ mất bảo hiểm vì không đáp ứng đủ các yêu cầu mới. Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ ước tính luật này sẽ khiến 11,8 triệu người Mỹ mất bảo hiểm y tế theo chương trình Medicaid trong thập kỷ tới. Dự luật cũng bao gồm giảm ngân sách liên bang cho những bang sử dụng cơ sở hạ tầng Medicaid, từ 6% xuống 3,5% vào năm 2032, đồng thời cấm Medicaid chi trả cho các dịch vụ chuyển giới.
Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP), hay tem phiếu thực phẩm, vốn được hơn 40 triệu người Mỹ thu nhập thấp sử dụng, cũng đối mặt với những quy định mới chặt chẽ hơn. OBBBA yêu cầu các bang phải đóng góp nhiều hơn cho chương trình tem phiếu thực phẩm này, thay vì để chính phủ liên bang tài trợ toàn bộ như hiện tại.
Chính phủ sẽ tiếp tục tài trợ hoàn toàn cho các bang có tỷ lệ ngân sách chi trả sai dưới 6%. Các bang có tỷ lệ chi trả sai cao hơn mức này sẽ phải gánh 5-15% chi phí chương trình. Thay đổi này sẽ bắt đầu có hiệu lực từ năm 2028. Dự luật mới cũng yêu cầu bổ sung những quy định về việc làm đối với những người khỏe mạnh và không có người phụ thuộc đăng ký nhận tem phiếu thực phẩm. Văn phòng Ngân sách Quốc hội ước tính với dự luật mới, khoảng 3 triệu người sẽ không đủ điều kiện nhận hỗ trợ từ SNAP.
OBBBA cho phép cá nhân được khấu trừ một phần tiền tip và tiền làm thêm giờ khỏi thu nhập chịu thuế, thực hiện cam kết mà ông Trump đã đưa ra trong chiến dịch tranh cử. Theo quy định mới, nhóm lao động này có thể được khấu trừ tới 25.000 USD thu nhập từ tiền tip khỏi thuế thu nhập liên bang, trong khi những người làm thêm giờ có thể được khấu trừ tới 12.500 USD đối với khoản thu nhập làm thêm. Tuy nhiên, lợi ích này sẽ dần bị loại bỏ dựa trên thu nhập hàng năm, bắt đầu từ 150.000 USD đối với cá nhân và 300.000 USD đối với các cặp vợ chồng khai thuế chung. Các ưu đãi trên sẽ hết hiệu lực vào năm 2028.
Dự luật sẽ cung cấp khoảng 350 tỷ USD cho chương trình nghị sự an ninh biên giới và quốc gia của ông Trump, bao gồm tài trợ cho bức tường biên giới giữa Mỹ và Mexico và bổ sung 100.000 giường cho các cơ sở tạm giữ người nhập cư. Ngân sách cũng sẽ được sử dụng để tuyển thêm 10.000 nhân viên Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) và số lượng lớn sĩ quan biên phòng. Về quốc phòng, Lầu Năm Góc dự kiến nhận được hàng tỷ USD để đóng tàu, phát triển vũ khí và nâng cao chất lượng cuộc sống cho quân nhân. Ngoài ra, luật dành 25 tỷ USD để phát triển hệ thống Vòm Vàng mà ông Trump hứa hẹn.
Dự luật sẽ chấm dứt các khoản tín dụng thuế cho xe điện mới và đã qua sử dụng vào ngày 30/9, thay vì vào cuối năm 2030 theo luật hiện hành. Trong khi đó, các khoản tín dụng thuế cho việc sản xuất vật liệu quan trọng, bao gồm sản xuất than luyện kim dùng trong sản xuất thép, được mở rộng. Quỹ giảm phát thải khí nhà kính cũng sẽ bị cắt, và các ưu đãi thuế thúc đẩy năng lượng sạch cũng bị giảm bớt.
Dự luật bao gồm việc tạo ra chương trình tiết kiệm mới cho trẻ em Mỹ, gọi là Tài khoản Trump, cấp cho mỗi trẻ em sơ sinh một tài khoản đầu tư trị giá 1.000 USD. Đạo luật Bồi thường Phơi nhiễm Bức xạ cũng sẽ được mở rộng dành cho những người bị ảnh hưởng bởi quá trình phát triển và thử nghiệm hạt nhân. Hàng tỷ USD sẽ được dùng cho sứ mệnh Artemis để chinh phục Mặt Trăng và khám phá Sao Hỏa, trong khi 88 triệu USD dành cho một ủy ban chuyên ứng phó đại dịch. Ngoài ra, dự luật mới cũng có điều khoản để nâng trần nợ công của Mỹ thêm 5 nghìn tỷ USD.
Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) dự báo “đạo luật to đẹp” có thể làm tăng thâm hụt ngân sách liên bang của Mỹ trong 10 năm tới lên gần 3,3 nghìn tỷ USD trong giai đoạn 2025-2034. Tuy nhiên, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent cho rằng đánh giá của CBO đã không tính tới nguồn thu đáng kể từ chính sách thuế quan của Tổng thống Trump. Giám đốc Văn phòng Quản lý Hành chính và Ngân sách Mỹ (OMB) Russ Vought cũng nhận định rằng luật này sẽ giúp giảm khoảng 1.400 tỷ USD thâm hụt.
“Với dự luật này, mọi lời hứa mà tôi từng đưa ra với người dân Iowa năm 2024 đều đã được thực hiện”, ông Trump nói trong một sự kiện vận động chính trị tại Des Moines, bang Iowa ngày 3/7, nhấn mạnh rằng “Chúng ta đã cứu đất nước của mình”.
Admin
Nguồn: VnExpress
