Giá nhà ở xã hội hiện nay, với mức 25-27 triệu đồng/m2, có thể không quá thấp, nhưng so với giá căn hộ thương mại tại các quận trung tâm, nơi người mua sẵn sàng trả giá cao hơn nhiều, thì vẫn dễ tiếp cận hơn. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là ai thực sự mua được những căn nhà này? Liệu những người có nhu cầu thực sự như công chức, viên chức, người lao động thu nhập thấp có cơ hội tiếp cận, hay phần lớn lại rơi vào tay những nhà đầu tư?
Chính sách hiện tại có những ràng buộc nhất định, như quy định không được sang nhượng trong 5 năm. Nhưng điều này lại tạo ra một nghịch lý: 5 năm là đủ để người mua tìm cách “lách luật”, nhưng chưa đủ dài để ngăn chặn giới đầu cơ. Thực tế cho thấy, nhiều dự án nhà ở xã hội vừa mở bán đã “cháy hàng”, nhưng không phải ai mua cũng có nhu cầu ở thực. Sau một vài năm, nhà lại được sang tay bằng nhiều hình thức như hợp đồng ủy quyền, giấy viết tay, hoặc cho thuê trá hình.
Một người bạn của tôi, một giáo viên hợp đồng ở Hà Nội với thu nhập eo hẹp, đã phải từ bỏ ý định mua nhà ở xã hội gần trường, không phải vì giá cao mà vì không thể cạnh tranh với những người đầu cơ.
Để giải quyết vấn đề này, theo tôi, cần kéo dài thời hạn cấm chuyển nhượng nhà ở xã hội lên 10 hoặc 15 năm. Điều này sẽ khiến những người mua với mục đích đầu cơ tự động rút lui, bởi không ai muốn “chôn” vốn vào một tài sản mà phải 10-15 năm sau mới được bán, đặc biệt trong bối cảnh thị trường bất động sản đầy biến động.
Singapore, một quốc gia có chính sách nhà ở công rất phát triển, áp dụng thời gian cấm chuyển nhượng nhà ở HDB (dành cho đại đa số người dân) lên đến 10 năm, kèm theo các điều kiện chuyển nhượng chặt chẽ để ngăn chặn đầu cơ. Họ quan niệm rằng nhà ở xã hội là để ở, không phải để sinh lời, và nhờ đó mà phần lớn người dân Singapore đều sở hữu nhà.
Chỉ khi việc đầu cơ không còn mang lại lợi nhuận nhanh chóng, cơ hội mới thực sự đến với những người có nhu cầu ở thực. Khi đó, giá nhà không cần phải rẻ hơn, nhưng sự công bằng trong tiếp cận nhà ở sẽ được cải thiện đáng kể. Những điều chỉnh nhỏ, nếu giải quyết đúng bản chất vấn đề, có thể tạo ra sự khác biệt lớn.
Admin
Nguồn: VnExpress
