Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), việc phát hiện sớm và điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) gặp nhiều khó khăn do các triệu chứng thường không rõ ràng. Báo cáo của WHO công bố ngày 29/5 nhấn mạnh rằng, ngay cả khi không có triệu chứng, người mang mầm bệnh vẫn có khả năng lây nhiễm cho người khác thông qua quan hệ tình dục không an toàn. Mặc dù bao cao su là một biện pháp phòng ngừa quan trọng, nhưng nó không bảo vệ tuyệt đối, vì một số bệnh như HPV, giang mai, herpes có thể lây lan qua tiếp xúc da trực tiếp, ngay cả khi chưa có quan hệ xâm nhập.
Báo cáo của WHO cũng chỉ ra rằng, trên toàn cầu, năm 2020 có khoảng 374 triệu ca nhiễm mới các bệnh như chlamydia, lậu, giang mai và trichomonas ở nhóm tuổi 15-49. Đến năm 2022, riêng số ca mắc mới giang mai đã là 8 triệu người trong độ tuổi này. Cũng trong năm 2022, ước tính có khoảng 520 triệu người từ 15-49 tuổi trên toàn thế giới đang sống chung với virus herpes simplex tuýp 2 (HSV-2). Đáng chú ý, nhiễm virus papilloma ở người (HPV) có liên quan đến hơn 311.000 ca tử vong do ung thư cổ tử cung mỗi năm. Các bệnh STDs gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe tình dục và sinh sản, bao gồm vô sinh, ung thư, các biến chứng thai kỳ và tăng nguy cơ nhiễm HIV.
Tại Việt Nam, theo Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế), tính đến tháng 10/2024, cả nước có khoảng 267.000 người nhiễm HIV. Đáng lo ngại, tỷ lệ lây nhiễm HIV qua đường tình dục đã tăng từ 47,5% (năm 2010) lên 70,8% (tháng 9/2024). Trong đó, nam giới chiếm hơn 80% số ca nhiễm mới, và nhóm có tỷ lệ nhiễm cao nhất là nam giới có quan hệ tình dục đồng giới (42,2%). Bên cạnh HIV, số ca mắc các bệnh STDs khác cũng đang gia tăng nhanh chóng. Riêng Bệnh viện Da Liễu TP HCM đã khám và điều trị gần 71.000 lượt bệnh nhân mắc các bệnh STDs trong năm 2024, bao gồm sùi mào gà, lậu, giang mai và herpes sinh dục.
WHO cho biết có hơn 30 loại vi khuẩn, virus và ký sinh trùng khác nhau có thể lây truyền qua đường tình dục. Trong đó, 8 tác nhân gây bệnh phổ biến nhất bao gồm giang mai, lậu, chlamydia, trichomonas, viêm gan B, virus herpes simplex (HSV), HIV và virus u nhú ở người (HPV). Một số bệnh STDs có thể lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình mang thai, sinh nở và cho con bú.
Hiện nay, nhiều bệnh STDs có thể điều trị khỏi hoàn toàn hoặc kiểm soát hiệu quả nếu được phát hiện sớm. HIV không còn là “án tử” nhờ các loại thuốc kháng virus, và HPV đã có vaccine phòng ngừa. Các bệnh như lậu, chlamydia, giang mai và trichomonas có thể được chữa khỏi hoàn toàn nếu được xét nghiệm và điều trị kịp thời, đặc biệt là sau khi có quan hệ tình dục không an toàn hoặc khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường.
Hiện có ba hình thức xét nghiệm STDs phổ biến. Que thử nhanh là phương pháp tiện lợi nhất, cho kết quả nhanh chóng nhưng độ chính xác không cao. Xét nghiệm thường (lab test), được thực hiện tại phòng lab, cho kết quả sau vài giờ đến 1-2 ngày và có độ chính xác cao hơn.
Phương pháp hiện đại nhất hiện nay là xét nghiệm Realtime PCR, cho phép phát hiện chính xác mầm bệnh ngay cả khi không có triệu chứng. Kỹ thuật này khuếch đại và dò tìm vật liệu di truyền (DNA/RNA) của virus hoặc vi khuẩn, giúp chẩn đoán sớm nhiều bệnh lây qua đường tình dục với độ nhạy và độ chính xác cao.
Tại TP HCM, người dân có thể lựa chọn thăm khám và xét nghiệm các bệnh STDs bằng công nghệ PCR tại các bệnh viện như Bệnh viện Da liễu TP HCM, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP HCM, hoặc tại hệ thống Trung tâm Y khoa Diag với 40 cơ sở y tế, cung cấp dịch vụ lấy mẫu tại nhà.
Admin
Nguồn: VnExpress
