Cậu bé 11 tuổi chỉ vào làn da rám nắng và những vết sẹo chi chít trên tay chân, những dấu tích mà em gọi là “ác mộng” sau một chuyến đi hè.
Chị Minh Nguyệt, mẹ của Minh, đã đăng ký cho con tham gia một trại hè với lời quảng cáo hấp dẫn “về với thiên nhiên”, kéo dài 5 ngày tại một tỉnh cách nhà 150km, với chi phí 7 triệu đồng. Với mong muốn con có những trải nghiệm mới và “bước ra khỏi vùng an toàn”, chị chỉ dặn dò con cẩn thận.
Minh vốn là một cậu bé năng động và thích khám phá. Tuy nhiên, chỉ sau hai ngày, chị Nguyệt nhận được cuộc gọi từ con, đầu dây bên kia là tiếng nấc nghẹn: “Con muốn về”. Cậu bé đưa ra vài lý do, nhưng chị Nguyệt nghĩ đó chỉ là cảm xúc nhất thời của một đứa trẻ khi xa gia đình nên đã trấn an con.
Ngày Minh trở về, sau những ôm hôn mừng rỡ, cậu bé bắt đầu kể một loạt những điều không hài lòng: “Nhà vệ sinh bẩn đến mức con không dám đi, phải nhịn”, “Nước yếu, quạt không đủ, nóng không ngủ được”. “Con muốn được leo rừng, nấu cơm, cắm trại, nhưng con chỉ được đứng ngoài chụp ảnh”, “Chán quá, con phải giả vờ ốm để được vào phòng y tế”…
Tương tự, con gái chị Mỹ Dung cùng nhóm bạn cũng có trải nghiệm “tệ và rất tệ” trong một trại hè từ ngày 13 đến 16/6. “Điều tôi không hài lòng nhất là điều kiện sinh hoạt không xứng với số tiền gần 6 triệu đồng mà gia đình đã bỏ ra”, chị Dung chia sẻ.
Gia đình chị Dung hiểu rằng trải nghiệm cuộc sống ở vùng quê sẽ có côn trùng và thời tiết nóng bức, nhưng yêu cầu tối thiểu là sự sạch sẽ. Thế nhưng, theo lời kể của các con, nhà vệ sinh “đầy bọ gậy, muỗi, gián, giun, nhện. Toilet bẩn đến mức không ai dám đi nặng suốt năm ngày”.
“Cả nhóm đi với sự háo hức, nhưng khi trở về thì cơ thể đầy sẹo. Một bé còn bị trượt ngã ở khu vực bể bơi và phải khâu ba mũi”, chị Dung cho biết thêm.
Theo chuyên gia tâm lý giáo dục và tư vấn kỹ năng sống Nguyễn Lệ Thủy, những trải nghiệm tiêu cực như trên không phải là hiếm. Trại hè và các khóa tu ngày càng trở nên phổ biến với nhiều gia đình thành thị. Tuy nhiên, phần lớn phụ huynh chỉ biết đến các chương trình này thông qua quảng cáo trực tuyến và truyền miệng.
Với hơn 10 năm kinh nghiệm giảng dạy tại các trại hè, bà Thủy chỉ ra ba “góc khuất” thường gặp.
Thứ nhất, nhiều chương trình chỉ “đẹp trên giấy”. Phụ huynh thường được giới thiệu những chương trình hấp dẫn, nhưng thực tế lại bị cắt xén và người hướng dẫn thiếu chuyên môn. Nhiều trại hè có chi phí cao nhưng chất lượng lại thấp, hoạt động chủ yếu là giữ trẻ.
Thứ hai, điều kiện ăn ở không đạt tiêu chuẩn. Mặc dù phụ huynh hiểu rằng đi trại hè là để rèn luyện và có thể thiếu thốn hơn so với ở nhà, nhưng những yêu cầu tối thiểu như vệ sinh sạch sẽ và bữa ăn đảm bảo chất lượng thường không được đáp ứng. “Năm ngoái, con của một người quen của tôi sau khi đi trại hè 5 ngày đã đại tiện ngay trên xe ô tô của bố mẹ vì nhà vệ sinh ở trại hè quá bẩn”, bà Thủy kể lại.
Thứ ba, người phụ trách thiếu kinh nghiệm. Nhiều trại hè hiện nay giao việc quản lý trẻ em cho các sinh viên, những người thiếu kỹ năng, kinh nghiệm thực tế và sự thấu hiểu tâm lý trẻ em. “Đây là một góc khuất nguy hiểm mà nhiều phụ huynh không biết”, bà Thủy nhấn mạnh.
Theo chuyên gia này, nếu được tổ chức bài bản, trại hè có thể giúp trẻ tự lập, kỷ luật, cải thiện khả năng thích nghi và thay đổi nhận thức. Ví dụ, tại chương trình Học kỳ quân đội của Học viện Cảnh sát, mỗi bàn ăn đều có một người lớn giám sát. Trẻ được yêu cầu ăn đầy đủ rau, canh, trái cây để đảm bảo cân bằng dinh dưỡng và hạn chế táo bón, mất nước trong những ngày hè nắng nóng và hoạt động liên tục ngoài trời.
Bà Thủy cũng chia sẻ, khi có thông tin về một bé trai bị bạo hành trong trại hè, chuyên đề “Tìm kiếm sự trợ giúp khi gặp tình huống khẩn cấp” đã được dạy lại ngay lập tức. “Dù kỹ năng này đã có trong nội quy, nhưng việc nhắc lại đúng thời điểm sẽ giúp trẻ hình thành phản xạ: Gặp chuyện bất ổn phải biết lên tiếng”, chuyên gia nói.
Chuyên gia Lệ Thủy khuyên rằng, khi lựa chọn trại hè cho con, phụ huynh cần tìm hiểu kỹ về đơn vị tổ chức, đảm bảo có pháp nhân rõ ràng, kinh nghiệm lâu năm và đội ngũ chuyên môn đáng tin cậy. Đồng thời, nên chọn những trại hè có livestream hoặc cập nhật trực tiếp các hoạt động để phụ huynh có thể theo dõi.
Bà Thủy đánh giá cao một số mô hình như Trại hè Học kỳ quân đội của Học viện Cảnh sát nhân dân, Hành trình Chiến binh Xanh do báo Thiếu niên Tiền phong tổ chức và các trại hè ngắn ngày của Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động.
Ngoài các trại hè và khóa tu, còn rất nhiều hoạt động bổ ích khác cho trẻ trong dịp hè nếu có sự đồng hành của phụ huynh. Anh Robert Linh, một người cha của bốn đứa con từ 3 đến 16 tuổi, coi mùa hè là “cơ hội vàng để gieo hạt giống nhân cách và thắp lên ước mơ”.
Năm nay, vợ chồng anh đã tự thiết kế “trại hè tại gia” cho các con, bao gồm dựng lều trong phòng khách, tổ chức phiên chợ quê, thi nấu ăn, vẽ tranh, kể chuyện cho em nhỏ và làm “đại sứ du lịch” để giới thiệu một địa danh yêu thích. Gia đình cũng dành thời gian khám phá bảo tàng, di tích lịch sử hoặc về quê tắm sông.
Đặc biệt, trong những năm gần đây, gia đình anh thường thực hiện những chuyến đi xuyên Việt để ngắm cảnh đẹp đất nước và học lịch sử ngay tại những nơi nó đã diễn ra. Mùa hè này, các con anh đã được đứng trước thành cổ Quảng Trị, ghé thăm Vũng Rô, ngước nhìn tượng đài Mẹ Thứ, thắp hương ở Nghĩa trang Trường Sơn và lặng mình giữa khu di tích cố đô Huế.
“Tôi không kỳ vọng những điều mình làm sẽ thay thế được trại hè chuyên nghiệp, nhưng tôi tin rằng sự đồng hành của bố mẹ trong những mùa hè như thế sẽ là điều mà con nhớ mãi”, anh Linh tâm sự.
Đối với những đứa trẻ có ký ức tiêu cực sau trại hè, chuyên gia Lệ Thủy khuyên phụ huynh nên giúp con hiểu rằng cuộc sống luôn có những trải nghiệm không mong muốn. Điều quan trọng là học cách nhận diện vấn đề, tìm kiếm sự giúp đỡ và vượt qua nó như một “tai nạn nhỏ”, thay vì đánh đồng tất cả các trại hè đều tiêu cực.
Chị Nguyệt cũng đã cố gắng thuyết phục con rằng những vấp ngã như vậy sẽ giúp con trưởng thành hơn. Tuy nhiên, cậu bé Minh dường như không chấp nhận bất kỳ lời giải thích nào. “Con sẽ không bao giờ đi trại hè nữa”, Minh khẳng định.
Admin
Nguồn: VnExpress
