Thoát nhiệt là một hiện tượng nguy hiểm, xảy ra khi một cell pin nóng lên nhanh chóng, kéo theo sự gia tăng dòng điện và nhiệt độ. Quá trình này có thể lan rộng sang các cell pin lân cận, tạo thành một phản ứng dây chuyền, thậm chí dẫn đến cháy nổ.
Mặc dù nguy cơ cháy nổ pin sạc dự phòng do thoát nhiệt là rất thấp, nhưng nếu xảy ra, đám cháy thường rất dữ dội và khó kiểm soát. Điển hình như trường hợp đầu tháng 6 vừa qua, Anker đã phải thu hồi hơn 1,1 triệu pin dự phòng cũ sau khi nhận được 19 báo cáo về các vụ cháy nổ, gây ra thương tích và thiệt hại tài sản lên đến hơn 60.000 USD. Gần đây, hãng tiếp tục thu hồi thêm 5 mẫu sản phẩm khác và khuyến cáo người dùng nên ngừng sử dụng ngay lập tức do lo ngại về nguy cơ quá nhiệt, rò rỉ, bốc khói hoặc cháy nổ.
Để sử dụng pin sạc dự phòng an toàn, người dùng nên ưu tiên mua sản phẩm từ các thương hiệu uy tín. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro từ các lỗi sản xuất, đồng thời đảm bảo các thành phần và vật liệu bên trong pin có chất lượng cao hơn. Mặc dù các loại pin giá rẻ có vẻ hấp dẫn, nhưng việc cắt giảm chi phí có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu suất và độ tin cậy của sản phẩm.
Theo Anker, các loại pin dự phòng dung lượng lớn, đắt tiền thường có độ bền cao hơn, ví dụ như loại 20.000 mAh so với 5.000 mAh. Dung lượng lớn đồng nghĩa với việc pin có nhiều cell hơn để phân phối tải điện, từ đó giảm áp lực lên từng cell trong mỗi chu kỳ sạc và kéo dài tuổi thọ pin.
Để giảm thiểu nguy cơ quá nhiệt, người dùng nên tránh sử dụng hoặc đặt pin ở những nơi có nhiệt độ cao, ví dụ như trong xe hơi đang nóng hoặc dưới ánh nắng trực tiếp. Thay vào đó, hãy để pin ở nơi khô ráo, thoáng mát và tối, chẳng hạn như trong tủ. Tuy nhiên, không nên đặt nhiều pin chung trong một hộp. Việc giữ khoảng cách giữa các pin sẽ giúp giảm nguy cơ một pin bị quá nhiệt có thể gây ảnh hưởng đến các pin khác.
Ngoài ra, người dùng không nên tiếp tục sử dụng pin nếu pin bị thủng, hư hỏng hoặc bị rơi. Dù vẻ ngoài có thể không bị ảnh hưởng, nhưng bên trong pin có thể đã gặp sự cố.
Anker cũng khuyến nghị người dùng nên sạc pin dự phòng ở mức 50-80% dung lượng để tránh sạc quá mức, và tránh để pin cạn kiệt trước khi sạc lại. Hơn nữa, không nên sử dụng pin dự phòng trong khi đang sạc, vì điều này có thể gây quá nhiệt và tăng áp lực lên pin.
Một số loại pin dự phòng cao cấp còn cho phép cập nhật phần mềm và firmware. Các nhà sản xuất thường phát hành các bản cập nhật để cải thiện hiệu suất hoặc sửa các lỗi có thể làm giảm dung lượng và tuổi thọ pin. Do đó, người dùng nên thường xuyên kiểm tra các bản cập nhật trên trang web của nhà sản xuất.
Về việc kiểm tra tuổi thọ pin sạc dự phòng, hiện không có công cụ nào có thể xác định chính xác thời điểm cần thay pin. Tuy nhiên, một dấu hiệu phổ biến cho thấy pin đã gần hết tuổi thọ là hiệu suất giảm. Nếu pin mất nhiều thời gian hơn để sạc đầy so với trước đây, hoặc số lần sạc thiết bị khác giảm xuống, thì có thể đã đến lúc cần thay pin mới.
Pin dự phòng, đặc biệt là các mẫu nhỏ, thường sẽ ấm lên khi sạc hoặc cấp điện cho thiết bị khác. Tuy nhiên, nếu pin quá nóng khi cầm trên tay, thì có thể pin đang gặp vấn đề. Người dùng cũng nên thường xuyên kiểm tra trang web của nhà sản xuất để nắm bắt thông tin về các sản phẩm bị thu hồi.
Một dấu hiệu dễ nhận biết khác là sự thay đổi về mặt vật lý, chẳng hạn như biến dạng hoặc phồng. Pin lithium-ion có vỏ kín để ngăn chặn các hóa chất như chất điện phân rò rỉ, đồng thời bảo vệ các thành phần bên trong. Nhiệt độ quá cao hoặc tuổi thọ pin gần hết có thể làm phân hủy chất điện phân, dẫn đến tích tụ khí và làm phồng vỏ bảo vệ. Khi sự giãn nở đạt đến một mức độ nhất định, các bộ phận của pin dự phòng cũng sẽ phồng ra ngoài. Nếu tình trạng này kéo dài, các khí đang giãn nở có thể khiến pin phát nổ.
Mặc dù nguy cơ cháy nổ là thấp, pin dự phòng và các thiết bị khác chứa pin lithium-ion cần được xử lý đúng cách, không nên vứt chung với rác thải sinh hoạt thông thường. Đã có một số vụ cháy xe chở rác được ghi nhận do pin lithium-ion bị hư hỏng bởi cơ chế nghiền của xe.
Khi muốn vứt bỏ pin dự phòng đã hết tuổi thọ, người dùng cần đảm bảo tuân thủ các quy định và luật pháp địa phương, đồng thời tìm đến các cơ sở tái chế có đủ khả năng xử lý loại pin này.
Admin
Nguồn: VnExpress
