Người đàn ông cầm trên tay kết quả khám bệnh, nét mặt không giấu nổi sự bàng hoàng. Anh liên tục hỏi lại bác sĩ về tình trạng của mình, dường như không thể tin vào những gì vừa nghe. Bác sĩ Dương Minh Tuấn từ Khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết chức năng thận của bệnh nhân đã suy giảm nghiêm trọng, chỉ còn lại 36%.
Bác sĩ Tuấn chia sẻ: “Tình trạng này có lẽ đã kéo dài âm thầm từ lâu mà bệnh nhân không hề hay biết. Giờ đây, có thể anh ấy sẽ phải đối mặt với việc điều trị suy thận mạn tính, bao gồm thay đổi lối sống, sử dụng thuốc và thậm chí là lọc máu.”
Bệnh nhân này là một nhân viên văn phòng, có niềm đam mê với việc tập gym và thường xuyên sử dụng các loại thực phẩm chức năng được quảng cáo tràn lan trên mạng với mong muốn có được một thân hình lý tưởng. Sau một thời gian sử dụng các sản phẩm này, anh bắt đầu sụt cân nhanh chóng, đi tiểu nhiều hơn, cảm thấy mệt mỏi, khát nước liên tục và ngủ không ngon giấc. Dần dần, lượng nước tiểu giảm đi, nhưng anh lại cho rằng đó chỉ là hiệu ứng tạm thời của quá trình thanh lọc và đốt mỡ nên chủ quan không đi khám. Chỉ đến khi các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn, anh mới tìm đến bệnh viện.
Một trường hợp khác được ghi nhận tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, một nam nhân viên kinh doanh 26 tuổi cũng phải đối mặt với tình trạng suy thận do thói quen bổ sung quá nhiều đạm và sử dụng các loại thực phẩm tăng cơ không rõ nguồn gốc. Trong một đợt kiểm tra sức khỏe định kỳ, anh được chẩn đoán mắc suy thận mạn tính do viêm kẽ thận mạn.
Bác sĩ điều trị cho biết: “Việc lạm dụng đạm whey và các thực phẩm chức năng tăng cơ nhanh chóng đã tạo ra áp lực rất lớn lên thận. Khi thận phải làm việc quá tải để đào thải các sản phẩm chuyển hóa, chức năng thận sẽ dần suy giảm, gây ra sỏi thận và mất cân bằng điện giải.”
Theo thống kê, Việt Nam hiện có hơn 10 triệu người mắc bệnh thận mạn tính. Mỗi năm, có khoảng 8.000 ca mắc bệnh thận mạn mới được ghi nhận, và khoảng 800.000 bệnh nhân cần phải chạy thận lọc máu, chiếm 0,1% dân số. Đáng chú ý, các bệnh viện đang ghi nhận sự gia tăng số lượng ca suy thận ở người trẻ tuổi. Đây là một tình trạng đáng báo động, bởi suy thận ở thanh niên thường diễn biến âm thầm, khó phát hiện sớm, và khi phát hiện thì bệnh thường đã ở giai đoạn muộn, gây khó khăn cho việc điều trị.
Bác sĩ Tuấn nhấn mạnh rằng nhiều người lầm tưởng suy thận mạn ở người trẻ chủ yếu là do yếu tố di truyền, nhưng thực tế không phải vậy. Mặc dù một số bệnh thận có tính chất di truyền hoặc bẩm sinh, phần lớn các ca suy thận mạn ở người trưởng thành, kể cả người trẻ, đều xuất phát từ lối sống không lành mạnh.
Bên cạnh các bệnh lý nền, những thói quen như ăn mặn, uống ít nước, lạm dụng nước ngọt có ga, nhịn tiểu, ngủ ít và stress kéo dài đều là những yếu tố nguy cơ. Ngoài ra, việc lạm dụng thuốc và thực phẩm chức năng, đặc biệt là các loại thuốc tăng cơ bắp, cũng là một nguyên nhân đáng kể.
Cơ chế hoạt động của các loại thuốc tăng cơ này là tác động lên cơ thể để giúp hình thành và phát triển cơ bắp. Mỗi loại thuốc có một phương thức tác động riêng. Ví dụ, trenbolone giúp tăng cường quá trình tổng hợp protein và giữ nitơ của các cơ, từ đó giúp tăng khối lượng cơ bắp. Tuy nhiên, nếu lạm dụng, sử dụng không theo chỉ định của bác sĩ hoặc mua các sản phẩm trôi nổi trên thị trường, có thể gây viêm thận kẽ và hoại tử ống thận.
Bác sĩ Tuấn cảnh báo: “Người bệnh có thể phải chạy thận nhân tạo 3 buổi mỗi tuần, mỗi buổi kéo dài 4-5 tiếng, kèm theo đó là chi phí điều trị lớn hàng năm, chưa kể đến những ảnh hưởng tiêu cực đến công việc, tinh thần và khả năng sinh sản.”
Tương tự, bác sĩ Đoàn Dư Mạnh, Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, cho biết việc sử dụng thuốc tăng cơ không đúng chỉ định có thể gây ra nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng. Sử dụng kéo dài có thể khiến hệ thống sinh lý và sinh hóa của cơ thể bị phụ thuộc. Khi dừng thuốc đột ngột hoặc sử dụng sai cách, có thể dẫn đến rối loạn chức năng đồng hóa, chuyển hóa và hấp thu các chất, gây suy giảm chức năng vận động, tuần hoàn, nội tiết, sinh dục và chuyển hóa muối nước.
Nhiều người tập gym phụ thuộc quá nhiều vào whey protein mà bỏ qua các nguồn đạm tự nhiên, dẫn đến mất cân bằng khoáng chất. Các sản phẩm quảng cáo “giảm mỡ nhanh” thường có tác dụng lợi tiểu mạnh, gây mất nước, rối loạn chuyển hóa và giảm hấp thu dưỡng chất, thậm chí có thể dẫn đến suy thận cấp, nhiễm độc acid chuyển hóa và tử vong.
Bác sĩ Mạnh khuyến cáo: “Những lời quảng cáo như ‘đốt mỡ thần tốc’, ‘tăng cơ giảm mỡ chỉ sau vài ngày’, ‘tan mỡ không cần tập luyện’ thường là dấu hiệu cảnh báo sản phẩm chứa chất kích thích, thuốc lợi tiểu hoặc các dược chất bị cấm.” Một nghiên cứu của Đại học Thessaly (Hy Lạp) công bố năm 2013 cũng chỉ ra rằng việc bổ sung quá nhiều protein có thể dẫn đến sỏi thận và tổn thương gan.
Do tiến triển âm thầm và không có triệu chứng đặc hiệu rõ ràng, suy thận mạn thường được phát hiện muộn. Để bảo vệ sức khỏe của thận, các bác sĩ khuyến cáo mọi người không nên tự ý sử dụng thực phẩm chức năng bừa bãi, đặc biệt là đối với những người đã mắc bệnh thận. Tuyệt đối không kéo dài thời gian sử dụng thuốc hoặc thực phẩm chức năng khi không có chỉ định của bác sĩ. Người bệnh cũng không nên chia sẻ đơn thuốc với người khác, ngay cả khi có các triệu chứng tương tự, vì mỗi người có một cơ địa khác nhau. Hãy luôn tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc hay thực phẩm chức năng nào để bảo vệ sức khỏe của bạn một cách tốt nhất.
Admin
Nguồn: VnExpress
