Giữa nhịp sống hối hả của chợ Đồng Xuân, chị Diệu Linh, người đã gắn bó hơn 15 năm với sạp quần áo nhỏ của mình, đang tất bật chuẩn bị cho một ngày buôn bán mới. Trước đây, chị chỉ mong có một cuộc sống ổn định từ khu chợ này, nhưng những thay đổi trong thói quen mua sắm của khách hàng những năm gần đây đã buộc chị phải thích nghi. Chị bắt đầu bán hàng trực tuyến, tạo các gói sản phẩm combo và quảng cáo trên mạng xã hội để thu hút khách hàng.
Tuy nhiên, chị Linh chia sẻ một khó khăn chung của nhiều tiểu thương: “Để đổi mới cách bán, thử nghiệm những phương thức mới, chúng tôi cần vốn. Nhưng việc vay vốn ngân hàng lại không hề dễ dàng vì thủ tục phức tạp và thiếu tài sản thế chấp.”
Thực tế, không chỉ chị Linh, nhiều hộ kinh doanh nhỏ khác cũng gặp trở ngại tương tự trong việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng chính thức. Tình trạng thiếu tài sản đảm bảo, hóa đơn hoặc chứng từ kế toán khiến họ khó đáp ứng các yêu cầu vay vốn. Trong khi đó, nhu cầu vốn lại phát sinh thường xuyên để nhập hàng, sửa chữa sạp hàng, mở rộng kinh doanh hoặc đáp ứng nhu cầu tăng cao theo mùa vụ.
Theo báo cáo năm 2024 của Văn phòng Nghiên cứu Kinh tế Vĩ mô ASEAN+3 (AMRO), chỉ khoảng 30% doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSME) tại Việt Nam, bao gồm cả tiểu thương và hộ kinh doanh, có thể tiếp cận được nguồn vốn ngân hàng. Đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam cũng cho biết, chỉ có khoảng 30-35% doanh nghiệp đủ điều kiện vay vốn nhờ có tài sản đảm bảo, số còn lại gần như không thể tiếp cận tín dụng dựa trên dòng tiền kinh doanh trong tương lai.
Tiến sĩ Hoàng Văn Ninh, một chuyên gia tài chính, nhận định rằng khoảng 70% tiểu thương gặp khó khăn do các yêu cầu về thế chấp và quy trình xét duyệt phức tạp của ngân hàng. Điều này khiến nhiều người phải tìm đến các nguồn vay không chính thức với lãi suất cao, tiềm ẩn nguy cơ mất khả năng trả nợ và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh kế.
Để giải quyết bài toán khó khăn về tài sản thế chấp và thủ tục phức tạp, nhiều tiểu thương đã chuyển sang lựa chọn các khoản vay nhỏ từ các công ty tài chính tiêu dùng. Với hạn mức từ 10 đến 100 triệu đồng, kỳ hạn trả nợ linh hoạt từ vài tháng đến ba năm và đặc biệt là không yêu cầu tài sản thế chấp, hình thức vay này được đánh giá là phù hợp với nhu cầu vốn lưu động của tiểu thương, như nhập hàng, sửa chữa sạp hàng hoặc mở rộng quy mô kinh doanh.

Đại diện SHBFinance, một trong những công ty tài chính tiêu dùng được cấp phép hoạt động, cho biết rằng thủ tục đơn giản, tốc độ giải ngân nhanh chóng và dịch vụ hỗ trợ tận nơi là những ưu điểm giúp hình thức vay này ngày càng được các tiểu thương ưa chuộng, đặc biệt là tại các khu chợ truyền thống và khu vực nông thôn.

Vị đại diện này cũng nhấn mạnh rằng các khoản vay tiền mặt hoặc thẻ tiền mặt với hạn mức dưới 100 triệu đồng là giải pháp phù hợp cho nhóm khách hàng tiểu thương. Thẻ tiền mặt đặc biệt hữu ích vì cho phép khách hàng linh hoạt rút vốn vào những thời điểm cần thiết mà không phải thực hiện lại các thủ tục vay vốn.

Để tiếp cận hiệu quả nhóm khách hàng tiểu thương, SHBFinance đã mở rộng dịch vụ đến các khu vực chợ truyền thống và vùng nông thôn, nơi hệ thống tài chính chính thức còn hạn chế. Doanh nghiệp này triển khai mô hình phục vụ tận nơi thông qua đội ngũ tư vấn viên chuyên nghiệp, đồng thời áp dụng nền tảng số hóa toàn trình để rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ. Nhờ đó, tỷ lệ khách hàng là hộ kinh doanh cá thể tại SHBFinance trong năm 2024 đã tăng 7% so với cùng kỳ năm trước.
Anh Doãn Như Vỹ, một khách hàng ở Quảng Nam đã lựa chọn khoản vay 50 triệu đồng từ SHBFinance, chia sẻ rằng anh thường xuyên cần vốn để nhập hàng, đặc biệt là vào mùa cao điểm khi các thương hiệu tung ra các chương trình khuyến mãi hấp dẫn.
Anh Vỹ cho biết: “Việc kinh doanh thường mang tính thời vụ, nếu không xoay sở được vốn kịp thời, tôi sẽ dễ bỏ lỡ cơ hội nhập hàng với giá tốt. Việc được xét duyệt và giải ngân nhanh chóng trong ngày giúp tôi bắt kịp với nhu cầu kinh doanh luôn thay đổi.” Anh cũng đánh giá cao sự hỗ trợ nhanh chóng và linh hoạt trong các thủ tục vay vốn, giúp giảm bớt áp lực trong bối cảnh thiếu nhân lực và khối lượng công việc lớn.
Theo đại diện SHBFinance, đặc thù của giới tiểu thương là nhu cầu vốn xoay vòng nhanh, nhưng lại gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận các nguồn tín dụng ngân hàng. Việc sử dụng các công cụ tài chính phù hợp, như các khoản vay nhỏ hoặc thẻ tiền mặt, giúp họ chủ động hơn trong việc quản lý nguồn vốn vào những thời điểm cần thiết, thay vì phải phụ thuộc vào các kênh vay phi chính thống.
Vị đại diện này khẳng định: “Khi có các giải pháp tài chính hợp pháp và phù hợp, tiểu thương có thể quản lý dòng tiền hiệu quả hơn, duy trì hoạt động kinh doanh ổn định và từng bước phát triển theo hướng chuyên nghiệp hơn.”
Tuy nhiên, một số chuyên gia tài chính cũng lưu ý rằng các đơn vị cung cấp dịch vụ tài chính cần tăng cường giám sát và minh bạch hóa quy trình, đảm bảo người vay hiểu rõ các điều kiện vay, lãi suất và nghĩa vụ trả nợ. Việc vay vốn chỉ thực sự hiệu quả khi người sử dụng có kế hoạch rõ ràng và khả năng trả nợ ổn định. Điều này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của người vay mà còn góp phần duy trì sự ổn định tài chính và tiêu dùng bền vững trong nền kinh tế.
Admin
Nguồn: VnExpress