Chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump từng rầm rộ quảng bá về chương trình “Thẻ Trump” trị giá 5 triệu USD, hứa hẹn mang lại cơ hội định cư Mỹ cho giới nhà giàu. Tuy nhiên, sau nhiều tháng, dự án này vẫn chưa có dấu hiệu triển khai, làm dấy lên nghi ngờ về tính khả thi của nó.
Từ tháng 2, chính quyền Trump đã giới thiệu về “Thẻ Trump”, thậm chí Tổng thống còn khoe mẫu thẻ in hình ông, biểu tượng Nữ thần Tự do và đại bàng đầu trắng, cùng chữ ký và con số 5 triệu USD. Ông hứa hẹn sẽ triển khai chương trình trong vòng hai tuần. Dù vậy, đến giữa tháng 6, Nhà Trắng mới chỉ mở trang web đăng ký danh sách chờ.
Bộ trưởng Thương mại khi đó, ông Howard Lutnick, còn gọi đây là “cơn sốt” toàn cầu, kỳ vọng “Thẻ Trump” sẽ thay thế visa EB-5 và mang về hàng nghìn tỷ USD cho nước Mỹ. Được quảng bá như phiên bản cao cấp của thẻ xanh, chương trình đã thu hút gần 70.000 người đăng ký chỉ trong vài ngày.
Tuy nhiên, gần một tháng sau, Nhà Trắng vẫn im lặng, khiến giới quan sát nhận định chương trình này còn rất xa vời. Các nghị sĩ Cộng hòa cũng không đưa chương trình này vào “Đạo luật to đẹp” vừa thông qua hay đề cập đến nó trong các phiên điều trần về chính sách visa.
Vướng mắc lớn nhất là việc triển khai “Thẻ Trump” đòi hỏi một loại visa mới, điều mà Tổng thống không có quyền tự quyết. Việc tạo ra visa cần phải thông qua luật được Quốc hội thông qua. Nếu chính quyền Trump cố tình đơn phương thực hiện, họ có thể bị cáo buộc lạm quyền và đối mặt với rắc rối pháp lý.
Theo Doug Rand, cố vấn cấp cao dưới thời Tổng thống Joe Biden, không có cơ sở pháp lý nào cho việc này và chính quyền sẽ gần như chắc chắn thua kiện nếu cố gắng thực hiện. Ông cho biết chưa chính quyền nào thay đổi tiêu chí cấp visa kể từ đạo luật năm 1990.
George Fishman, một chuyên gia về di trú, cũng hoài nghi về khả năng Nhà Trắng có thể tạo ra lộ trình cấp visa mới mà không cần thông qua Quốc hội. Tòa án Tối cao đã khẳng định Quốc hội có “quyền lực tuyệt đối” về vấn đề nhập cư, vượt trên nhánh hành pháp trong việc thiết lập chính sách.
Quốc hội Mỹ đã không thay đổi quy định về visa trong 35 năm qua và phản đối các động thái cản trở quyền hạn của họ. Các nghị sĩ Cộng hòa từng phản đối việc chính quyền Obama cấp tư cách cư trú hợp pháp cho trẻ em được đưa đến Mỹ, cho rằng nhánh hành pháp đã vượt quá thẩm quyền.
Alex Nowrasteh, chuyên gia của Viện Cato, cho biết Quốc hội hiện tại đặc biệt phản đối các chính sách nới lỏng quy định về định cư. Trong phiên điều trần về chính sách visa, chương trình “Thẻ Trump” không được đề cập và các nghị sĩ kêu gọi siết chặt quy trình xét visa hiện có.
Bộ trưởng Lutnick từng gợi ý rằng “Thẻ Trump” có thể thay thế visa EB-5 để lách quy định về việc tạo visa mới, nhưng điều này cũng sẽ gặp nhiều rào cản. Visa EB-5 yêu cầu người nước ngoài đầu tư tối thiểu 1,05 triệu USD vào Mỹ và tạo ít nhất 10 việc làm để được cấp thẻ xanh, nhưng thời gian chờ đợi có thể kéo dài.
Ông Lutnick từng lạc quan cho rằng số tiền thu được từ “Thẻ Trump” có thể giúp giải quyết thâm hụt ngân sách và thậm chí là toàn bộ khoản nợ của Mỹ. Tuy nhiên, trên thế giới, một số nước từng triển khai các chương trình tương tự đã phải thay đổi chính sách do những tranh cãi về việc cấp quyền cư trú cho người giàu.
Kate Hooper, nhà phân tích chính sách, cho rằng “Thẻ Trump” sẽ là chương trình nhập cư đắt đỏ và rủi ro nhất. Nếu ông Trump triển khai chương trình bằng sắc lệnh hành pháp, người kế nhiệm ông có thể dễ dàng hủy bỏ nó, khiến những người mua thẻ mất quyền cư trú.
Các lựa chọn khác như visa từ các quốc đảo vùng Caribbe có chi phí thấp hơn nhiều. Luật sư di trú Ron Klasko cho biết ông đã khuyên khách hàng không nên đăng ký vào danh sách chờ “Thẻ Trump” khi chương trình chưa rõ ràng.
Luật sư Ronsanna Berardi cũng đã đăng ký để tìm hiểu thông tin, nhưng cho rằng mọi thứ chỉ dừng lại ở bước đăng ký vì chính quyền chưa cung cấp thông tin rõ ràng. Bà nhấn mạnh nhánh hành pháp không có quyền tạo ra luật, và việc thiếu cơ sở pháp lý vững chắc sẽ khiến viễn cảnh hiện thực hóa chương trình này còn rất xa vời.
Tóm lại, dù được quảng bá rầm rộ, “Thẻ Trump” vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức pháp lý và chính trị lớn, khiến tương lai của chương trình này trở nên bất định.
Admin
Nguồn: VnExpress
