Trong bối cảnh quan hệ đồng minh có những dấu hiệu căng thẳng, Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba vừa đưa ra những phát biểu đáng chú ý về sự cần thiết phải tăng cường tự chủ quốc gia.
Ngày 10/7, Thủ tướng Ishiba nhấn mạnh trên truyền hình rằng, nếu người dân Nhật Bản cảm thấy nước này đang quá phụ thuộc vào Mỹ và phải tuân theo mọi yêu cầu từ Washington, Tokyo cần nỗ lực hơn nữa để tự chủ về an ninh, năng lượng và lương thực. Mục tiêu là giảm thiểu sự lệ thuộc vào Mỹ.
Trước đó một ngày, ông Ishiba cũng đã đề cập đến các cuộc đàm phán thuế quan với Mỹ, mô tả đây là “cuộc chiến mà lợi ích quốc gia bị đe dọa,” đồng thời khẳng định Nhật Bản “sẽ không để bị coi thường.”
Những phát biểu này được đưa ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo với Thủ tướng Ishiba về việc áp thuế 25% lên hàng nhập khẩu từ Nhật Bản, dự kiến bắt đầu từ ngày 1/8. Tuy nhiên, ông Trump cũng để ngỏ khả năng tiếp tục đàm phán.
Tháng trước, truyền thông Nhật Bản đưa tin chính quyền Trump yêu cầu Tokyo và các đồng minh châu Á khác tăng chi tiêu quốc phòng lên mức 5% GDP, tương tự như các thành viên NATO. Theo tờ Financial Times, Nhật Bản đã hủy cuộc họp thường niên giữa các bộ trưởng quốc phòng và ngoại giao với Mỹ sau khi Washington kêu gọi Tokyo tăng chi tiêu quân sự cao hơn mức yêu cầu trước đó.
Về phía Mỹ, Ngoại trưởng Marco Rubio ngày 11/7 khẳng định quan hệ giữa Mỹ và Nhật Bản vẫn “rất bền chặt và tốt đẹp,” đồng thời cho rằng không nên diễn giải những bình luận của Thủ tướng Ishiba theo hướng tiêu cực. Ông Rubio nhấn mạnh, Mỹ “thực sự khuyến khích” quân đội Nhật Bản trở nên mạnh mẽ hơn và bác bỏ thông tin về việc Mỹ gây sức ép buộc Nhật Bản tăng đáng kể chi tiêu quốc phòng, mà chỉ “khuyến khích” Tokyo đầu tư vào một số năng lực nhất định.
Christopher Johnstone, một quan chức Nhà Trắng thời chính quyền Joe Biden, nhận định rằng căng thẳng thương mại, áp lực chi tiêu quân sự và sự bất ổn trong các cam kết quốc phòng của Mỹ có thể đẩy quan hệ Washington – Tokyo xuống mức tồi tệ nhất trong 20-30 năm qua. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng Nhật Bản sẽ không dễ dàng giảm sự phụ thuộc vào Mỹ.
Ông Johnstone cho rằng, nếu hai nước đạt được thỏa thuận thương mại trước ngày 1/8, căng thẳng có thể dịu bớt. Tuy nhiên, những phát biểu của Thủ tướng Ishiba phản ánh một quan điểm thực tế đang ngày càng phổ biến.
Admin
Nguồn: VnExpress
