Từ mùa thu năm 2025, New York sẽ trở thành bang lớn nhất của Mỹ thực thi lệnh cấm học sinh sử dụng điện thoại thông minh trong các trường công lập. Quyết định này ảnh hưởng đến gần 2,5 triệu học sinh từ mẫu giáo đến lớp 12, những người sẽ không được phép dùng điện thoại trong giờ học, giờ ăn trưa và giờ giải lao, trừ khi có sự cho phép của giáo viên.
Trên thế giới, xu hướng cấm điện thoại trong trường học đang gia tăng. Báo cáo Giám sát Giáo dục Toàn cầu (GEM) năm 2023 cho thấy 24% trong số 211 hệ thống giáo dục được khảo sát đã ban hành lệnh cấm này. Đến tháng 7/2024, tỷ lệ này đã tăng lên 31%, và nhiều quốc gia khác đang xem xét áp dụng lệnh cấm trên toàn quốc.
Các quốc gia khác nhau có những cách tiếp cận khác nhau đối với vấn đề này. Pháp cấm học sinh sử dụng điện thoại di động trong trường học nhằm giảm sự xao nhãng, ngoại trừ học sinh khuyết tật. Bangladesh cấm cả giáo viên và học sinh mang điện thoại vào lớp học. Tại Uzbekistan, học sinh phải tắt điện thoại trước giờ học và chỉ được phép sử dụng trong trường hợp khẩn cấp.
Scotland và Hà Lan giới hạn việc sử dụng điện thoại cho mục đích giáo dục. Chính phủ Hà Lan thậm chí còn công bố kế hoạch mở rộng lệnh cấm điện thoại tới cả trường tiểu học và trường đặc biệt vào tháng 11/2023.
Tây Ban Nha khuyến nghị cấm điện thoại ở trường tiểu học và hạn chế sử dụng ở trường trung học, chỉ cho phép dùng cho mục đích sư phạm hoặc y tế. Cơ quan Bảo vệ Dữ liệu Tây Ban Nha cũng cảnh báo về việc sử dụng điện thoại và máy tính bảng cá nhân cho các hoạt động giáo dục. Thụy Điển cấm học sinh từ lớp 1 đến lớp 9 sử dụng điện thoại trong giờ học và giờ giải lao, đồng thời có kế hoạch thay thế thiết bị kỹ thuật số bằng sách in.

Tại Anh, sau một cuộc điều tra của quốc hội, Bộ Giáo dục đã ban hành hướng dẫn khuyến khích hiệu trưởng cấm điện thoại trong suốt cả ngày học để tăng cường sự tập trung và giảm bắt nạt trên mạng. Hướng dẫn này cũng khuyến nghị việc thu giữ hoặc lưu trữ an toàn các thiết bị.
Bulgaria, Hy Lạp, Latvia, Bồ Đào Nha, Thụy Sĩ và Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã áp dụng các lệnh hạn chế một phần hoặc toàn bộ việc sử dụng điện thoại trong trường học, thường đi kèm với các hướng dẫn về thời gian sử dụng màn hình và các chính sách hạn chế mạng xã hội.
Trong nước, vào ngày 10/7, Sở Giáo dục và Đào tạo TP HCM cũng đã dự kiến cấm học sinh sử dụng điện thoại ở trường, kể cả trong giờ ra chơi, trừ khi được giáo viên cho phép, bắt đầu từ năm học 2025-2026.
Vậy, lệnh cấm này có thực sự hiệu quả? Báo cáo GEM 2023 khẳng định rằng công nghệ chỉ nên được sử dụng trong môi trường sư phạm nếu nó thực sự nâng cao chất lượng học tập. Việc lạm dụng hoặc sử dụng sai cách có thể khiến học sinh mất tập trung. Một nghiên cứu ở 14 quốc gia cho thấy việc loại bỏ điện thoại ở Bỉ, Tây Ban Nha và Anh đã cải thiện kết quả học tập, đặc biệt là đối với những học sinh có thành tích dưới trung bình.
Ngoài ra, nhiều phụ huynh và giáo viên lo ngại về quyền riêng tư và sức khỏe tâm thần của học sinh. Báo cáo GEM nhấn mạnh rằng mạng xã hội có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tâm thần và củng cố định kiến giới tính.
Báo cáo trích dẫn một nghiên cứu nội bộ của Facebook cho thấy 32% bé gái tuổi teen cảm thấy không hài lòng về cơ thể mình sau khi sử dụng Instagram. TikTok cũng bị chỉ trích vì thuật toán liên tục đề xuất các nội dung liên quan đến hình thể và rối loạn ăn uống. Các nghiên cứu cho thấy trẻ em gái bắt đầu sử dụng mạng xã hội từ khoảng 10 tuổi có nguy cơ gặp các vấn đề về cảm xúc và giao tiếp xã hội khi lớn lên, một xu hướng ít thấy ở bé trai. Một nghiên cứu tại Anh chỉ ra rằng trẻ có sức khỏe cảm xúc tốt sẽ học tập tiến bộ và năng động hơn ở bậc trung học.
Cuối cùng, điện thoại và mạng xã hội có thể tạo ra các vấn đề về hành vi và kỷ luật. Nạn bắt nạt trực tuyến (cyberbullying) ngày càng trở nên phổ biến, gây tổn thương sâu sắc đến tâm lý nạn nhân và làm xấu đi môi trường học tập. Việc lén lút sử dụng thiết bị trong giờ học, quay phim chụp ảnh hoặc chia sẻ thông tin không phù hợp cũng làm suy yếu sự tôn trọng kỷ luật và ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa học sinh với giáo viên và bạn bè.
Admin
Nguồn: VnExpress