Trong bối cảnh dịch sốt xuất huyết đang bùng phát và đã ghi nhận các trường hợp tử vong, bác sĩ Huỳnh Trần An Khương, Quản lý Y khoa Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC, đưa ra những khuyến cáo quan trọng về các hành vi cần tránh để không làm bệnh trở nặng. Sốt xuất huyết có thể tiến triển nhanh chóng và gây ra các biến chứng nguy hiểm như sốc sốt xuất huyết, tràn dịch màng phổi, và suy đa tạng ở cả trẻ em lẫn người lớn.
Một trong những sai lầm phổ biến là hạ sốt quá nhanh. Bác sĩ Khương giải thích rằng, trong giai đoạn đầu của bệnh, người bệnh thường sốt cao đột ngột, kèm theo đau đầu, nhức mỏi và đau hốc mắt, kéo dài từ 4 đến 7 ngày. Nhiều người có xu hướng dùng thuốc hạ sốt liên tục mà không tuân theo chỉ định của bác sĩ. Việc hạ sốt quá nhanh có thể cản trở cơ chế tự nhiên của cơ thể trong việc tiêu diệt virus sốt xuất huyết, tạo điều kiện cho virus tiếp tục phát triển. Hơn nữa, các loại thuốc như aspirin, ibuprofen, và naproxen sodium không được khuyến cáo sử dụng vì có thể làm bệnh trầm trọng hơn và gây tổn thương cho các cơ quan nội tạng. Lạm dụng thuốc hạ sốt còn có thể gây hại cho gan, thận và gây rối loạn tiêu hóa.
Một sai lầm khác là bỏ qua việc vệ sinh răng miệng. Nhiều người cho rằng nên kiêng nước khi bị bệnh, bao gồm cả việc vệ sinh răng miệng. Tuy nhiên, sốt xuất huyết làm giảm số lượng tiểu cầu, khiến người bệnh dễ bị chảy máu chân răng. Nếu không vệ sinh răng miệng, vi khuẩn trong miệng có thể xâm nhập và gây viêm lợi, nướu, dẫn đến bội nhiễm và làm tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Do đó, việc vệ sinh răng miệng nhẹ nhàng và súc họng bằng nước muối sinh lý là rất quan trọng để giữ vệ sinh và giảm viêm nhiễm.
Tương tự, việc kiêng tắm cũng là một quan niệm sai lầm. Người bệnh sốt xuất huyết thường cảm thấy mệt mỏi và đau nhức, dẫn đến tâm lý ngại tắm. Tuy nhiên, khi sốt cao, cơ thể tiết nhiều mồ hôi, kết hợp với bụi bẩn bám trên da và phát ban, có thể gây ngứa ngáy, viêm da, làm bệnh trở nên tồi tệ hơn. Thay vào đó, người bệnh nên tắm nhanh hoặc lau người bằng khăn mềm với nước ấm trong phòng kín, tránh gió lùa. Vệ sinh cơ thể đúng cách giúp loại bỏ bụi bẩn, mang lại cảm giác dễ chịu, giúp người bệnh ăn ngủ ngon hơn, từ đó hỗ trợ quá trình hồi phục.
Chế độ ăn uống cũng đóng vai trò quan trọng. Nhiều người bệnh kiêng khem quá mức, tránh ăn thịt gà, tôm, cua, mực… vì lo ngại chúng làm bệnh nặng hơn hoặc kéo dài thời gian hồi phục. Tuy nhiên, việc kiêng khem quá mức có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể chậm hồi phục và tăng nguy cơ biến chứng. Người bệnh sốt xuất huyết cần được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin và khoáng chất, để tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ sản xuất tiểu cầu. Nếu cảm thấy mệt mỏi, chán ăn hoặc đắng miệng, nên chọn các món ăn dễ nuốt như cháo, súp, nước ép trái cây, sinh tố hoặc sữa.
Bên cạnh đó, cần tránh các món ăn nhiều dầu mỡ, đồ cay nóng và nước uống có ga, vì chúng có thể gây khó tiêu, đầy bụng hoặc kích ứng niêm mạc dạ dày, làm chậm quá trình hồi phục. Cũng nên tránh các thực phẩm có màu đen, đỏ hoặc sẫm màu để dễ dàng phân biệt với các triệu chứng xuất huyết khi nôn ói hoặc đi ngoài.
Tiếp xúc với gió cũng là một yếu tố cần tránh. Triệu chứng sốt kéo dài khiến nhiều người tìm cách làm mát bằng cách ra ngoài gió, ngồi trước quạt hoặc bật máy lạnh ở nhiệt độ thấp. Tuy nhiên, khi bị sốt xuất huyết, người bệnh thường sốt cao kèm theo rét run, các mạch máu trong cơ thể giãn nở. Nếu tiếp xúc lâu với gió lạnh, các mạch máu ngoại vi có thể co lại đột ngột, dẫn đến xuất huyết nặng và tăng nguy cơ tử vong. Do đó, khi sử dụng quạt hoặc máy lạnh, không nên để gió thổi trực tiếp vào người và nên duy trì nhiệt độ khoảng 26-28 độ C, đồng thời theo dõi nhiệt độ cơ thể thường xuyên để đảm bảo sự thoải mái.
Sốt xuất huyết do virus Dengue gây ra, với bốn chủng huyết thanh khác nhau. Do đó, một người có thể mắc bệnh nhiều lần, và nguy cơ bệnh nặng hơn ở những lần tái nhiễm.
Để phòng ngừa sốt xuất huyết, cần duy trì môi trường sống sạch sẽ, không để nước đọng ở các vật chứa trong nhà, phát quang bụi rậm để ngăn muỗi đẻ trứng. Các biện pháp khác bao gồm đốt hương muỗi, sử dụng vợt muỗi, phun thuốc diệt muỗi và ngủ màn.
Hiện nay, đã có vaccine Qdenga phòng ngừa sốt xuất huyết, do hãng dược phẩm Takeda (Nhật Bản) sản xuất, được chỉ định cho trẻ em từ 4 tuổi và người lớn. Vaccine có hiệu quả bảo vệ hơn 80% và giảm nguy cơ nhập viện hơn 90%. Lịch tiêm gồm hai liều, cách nhau ba tháng, và không cần xét nghiệm trước khi tiêm. Phụ nữ nên tiêm vaccine trước khi mang thai, tốt nhất là ba tháng hoặc tối thiểu một tháng.
Admin
Nguồn: VnExpress
