Sau vụ 3 lính dự bị thiệt mạng trong cuộc tấn công bằng thiết bị bay không người lái (drone) tại Jordan hồi tháng 1/2024, Lầu Năm Góc đã nỗ lực tăng cường phòng thủ trước loại vũ khí này tại các căn cứ ở nước ngoài trong suốt 18 tháng qua. Tuy nhiên, những chiến dịch gần đây do Israel và Ukraine thực hiện đã làm nổi bật một lỗ hổng tiềm tàng lớn hơn, ngay trên đất Mỹ.
Các chuyên gia chỉ ra rằng, việc Israel sử dụng drone để tấn công phủ đầu hệ thống phòng không Iran và chiến dịch “Mạng nhện” của Ukraine nhằm vào các căn cứ oanh tạc cơ chiến lược của Nga cho thấy rõ ràng mối đe dọa không chỉ giới hạn ở nước ngoài.
Theo đó, các tập đoàn quốc phòng Mỹ đang thúc đẩy những công nghệ mới nhằm đánh chặn drone hiệu quả hơn, hy vọng sẽ tiếp cận được nguồn vốn từ chương trình “Vòm Vàng” trị giá hàng tỷ USD của Lầu Năm Góc. Một số hệ thống sử dụng chùm năng lượng định hướng để hạ gục nhiều drone cùng lúc thay vì dùng đạn dược. Quân đội Mỹ đã tiến hành thử nghiệm ít nhất hai hệ thống vi sóng năng lượng cao ở Trung Đông và Thái Bình Dương, mở đường cho các khoản đầu tư lớn hơn.
Epirus, một công ty phát triển hệ thống phòng thủ vi sóng, cảnh báo rằng sự gia tăng của các loại drone mới trên chiến trường có thể dẫn đến một “cuộc chiến tranh du kích bằng máy móc”, một khái niệm xa lạ với tư duy truyền thống của Lầu Năm Góc. Giám đốc điều hành Epirus, Andy Lowery, nhấn mạnh rằng cuộc chiến drone giữa Nga và Ukraine đã phát triển với tốc độ chóng mặt, và những gì xảy ra ở Nga hoàn toàn có thể xảy ra ở Mỹ.
Ukraine, với sự hỗ trợ từ Mỹ, đã đầu tư mạnh vào công nghệ drone và phát triển các mẫu mới có khả năng tấn công tàu chiến, máy bay và xe cơ giới. Ước tính khoảng 70% thương vong của Nga trong những tháng gần đây là do drone gây ra. Chiến dịch “Mạng nhện” hồi đầu tháng 6, trong đó Ukraine đưa drone vào sâu trong lãnh thổ Nga để tấn công nhiều căn cứ không quân cùng lúc, đã chứng minh hiệu quả của drone giá rẻ, dễ che giấu khi đối đầu với quân đội chính quy.
Trong khi đó, Nga cũng không ngừng cải tiến và tăng tốc độ sản xuất các loại UAV tầm xa như Geran-2, UAV tự sát chiến thuật Lancet và drone góc nhìn thứ nhất (FPV). Drone do Iran phát triển cũng được các lực lượng thân Tehran sử dụng rộng rãi ở Trung Đông.
Các chuyên gia nhận định rằng việc thay đổi chiến lược chống drone là một thách thức thực sự đối với Mỹ. Christian Brose, giám đốc chiến lược tại Anduril, so sánh tình hình hiện tại với sự kiện 11/9, cho rằng Mỹ vẫn đang hoạt động với tư duy trước thời điểm đó.
Tuy nhiên, Lầu Năm Góc khẳng định họ đang nghiêm túc xem xét mối đe dọa từ drone và đẩy mạnh đầu tư để cải thiện khả năng phòng thủ. Đô đốc Charles B. Cooper II, ứng viên cho vị trí lãnh đạo Bộ Tư lệnh Trung tâm (CENTCOM), cho biết quân đội Mỹ đã có “những cải thiện đáng kể trên diện rộng” sau vụ tấn công ở Jordan.
Mặc dù vậy, nhiều chuyên gia lo ngại rằng mối đe dọa từ drone không chỉ giới hạn ở các căn cứ của Mỹ ở nước ngoài. Đã có nhiều vụ drone không rõ nguồn gốc tiếp cận các cơ sở quân sự ở Mỹ, gây khó khăn cho việc truy vết và phản ứng do vướng các quy định.
Việc Lầu Năm Góc không cắt giảm ngân sách cho các hệ thống chống drone trong nỗ lực tinh gọn bộ máy cho thấy họ nhận thức rõ mức độ nghiêm trọng của vấn đề. Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth cũng thừa nhận rằng drone thương mại giá rẻ mang chất nổ là một “mối đe dọa mới”. Ngay sau chiến dịch “Mạng nhện” của Ukraine, ông đã họp với các lãnh đạo quân sự để đảm bảo lực lượng Mỹ được bảo vệ đầy đủ.
Lầu Năm Góc gần đây đã chấp thuận thành lập một tổ chức mới do lục quân dẫn đầu để giải quyết vấn đề chiến tranh drone. Tổ chức này được mô phỏng theo cơ quan được thành lập sau sự kiện 11/9 để chống lại các thiết bị nổ tự chế ở Iraq và Afghanistan. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng năng lực chống drone hiện tại của lục quân Mỹ chưa đủ khả năng thích ứng với tốc độ phát triển nhanh chóng của drone trên chiến trường.
Các chuyên gia cho rằng một hệ thống phòng thủ drone hiệu quả cần tích hợp nhiều phương pháp vô hiệu hóa mục tiêu, điều mà các tổ hợp hiện tại của lục quân Mỹ chưa thể đáp ứng. Anduril sở hữu một hệ thống kết hợp các phương pháp phát hiện với nhiều cách vô hiệu hóa drone, như bắn hạ và gây nhiễu.
Nhiều tập đoàn sản xuất công nghệ chống drone của Mỹ phàn nàn rằng các quy định của chính phủ đang cản trở sự phát triển. Lowery ví mối đe dọa drone với một cảnh trong phim Star Wars, khi một phi thuyền nhỏ bé có thể xâm nhập vào một siêu vũ khí hủy diệt và gây nổ. Ông nhấn mạnh rằng đây là thực tế hiện tại, không còn là phim ảnh.
Admin
Nguồn: VnExpress
