Thị trường bất động sản Việt Nam đang chứng kiến sự sôi động trở lại của hoạt động mua bán và sáp nhập (M&A) dự án, với nhiều thương vụ đáng chú ý diễn ra trong những tháng gần đây, cả ở khu vực phía Bắc và phía Nam.
Tại miền Bắc, Sun Group đánh dấu sự trở lại thị trường nhà ở Hà Nội bằng dự án Feliza Suites, một tổ hợp gần 1.700 căn hộ tọa lạc tại vị trí đắc địa thuộc phường Cầu Giấy, tiếp giáp các tuyến đường Xuân Thủy, Phạm Hùng và Trần Quốc Vượng. Trước đó, vào cuối tháng 5, HĐQT CTX Holdings đã thông qua việc chuyển nhượng toàn bộ dự án trên khu “đất vàng” này.
Sunshine Group cũng không kém cạnh khi liên tục mở rộng danh mục dự án. Vào cuối tháng 6, một công ty con thuộc tập đoàn này đã nhận chuyển nhượng cổ phần tại một doanh nghiệp sở hữu khu đô thị nhà vườn sinh thái ở Văn Giang, Hưng Yên, nhằm phát triển một phần của dự án quy mô lớn. Tiếp theo đó, Sunshine Group công bố kế hoạch phát triển thêm một tổ hợp 8.000 căn hộ chung cư, cũng tại Hưng Yên. Trước đó, vào tháng 2, một chủ đầu tư khác đã khởi công một dự án tại khu vực này.
Sau nhiều năm tìm kiếm đối tác chuyển nhượng khu đô thị du lịch Cái Giá (Cát Bà Amatina), Vinaconex ITC đã chào đón sự tham gia của các cổ đông lớn, bao gồm hai doanh nghiệp liên quan đến MIK Group.
Một “ông lớn” bất động sản đến từ Singapore, CapitaLand, cũng đã khởi công dự án nhà ở thấp tầng đầu tiên tại miền Bắc, với tổng vốn đầu tư lên đến 800 triệu USD, nằm trong đại đô thị Ocean Park 3, thông qua hợp tác chiến lược với Vinhomes. Lãnh đạo CapitaLand bày tỏ kỳ vọng sẽ tăng gấp đôi vốn đầu tư vào Việt Nam trong vòng 5 năm tới thông qua mối quan hệ hợp tác này.
Ở khu vực phía Nam, theo ghi nhận từ Savills, một số thương vụ M&A nổi bật gần đây bao gồm việc CapitaLand mua lại một dự án tại Bình Dương từ Becamex IDC với giá trị 553 triệu USD, Nishi Nippon Railroad mua 25% cổ phần dự án Paragon Đại Phước từ Nam Long, và sự hợp tác giữa Sumitomo Forestry, Kumagai Gumi, NTT Urban Development với Kim Oanh Group để phát triển dự án The One World.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp nước ngoài cũng thực hiện chuyển nhượng dự án cho các nhà đầu tư trong nước. Điển hình là Keppel Land đã thoái toàn bộ 42% cổ phần tại Công ty Nam Rạch Chiếc, chủ đầu tư dự án Palm City tại TP HCM, cho Công ty cổ phần Gateway Thủ Thiêm, với giá trị giao dịch hơn 2.600 tỷ đồng (tương đương hơn 100 triệu USD).
Bà Nguyễn Lê Dung, Trưởng phòng Dịch vụ tư vấn đầu tư của Savills Hà Nội, nhận định rằng thị trường M&A bất động sản tại Việt Nam đang có dấu hiệu phục hồi tích cực từ cuối năm ngoái đến nay, sau khi Luật Đất đai và Luật Kinh doanh bất động sản mới có hiệu lực. Sự cải thiện về môi trường pháp lý đã góp phần tạo niềm tin và động lực cho các giao dịch diễn ra thuận lợi hơn.
Đồng quan điểm, báo cáo mới đây của Đất Xanh Services cũng cho thấy các chủ đầu tư đang bước vào giai đoạn triển khai dự án, đẩy mạnh hoạt động đầu tư và M&A quỹ đất. Nhiều chủ đầu tư đã hoàn thành quá trình tái cấu trúc và đang quay trở lại giai đoạn đầu tư, tận dụng đà phục hồi của thị trường. Đất Xanh cũng thông báo về nhu cầu mua và M&A các dự án, quỹ đất lớn trên toàn quốc, ưu tiên các dự án có pháp lý rõ ràng, đặc biệt là quy hoạch 1/500, đã nộp thuế đất, có giấy phép xây dựng hoặc đủ điều kiện bán hàng, khởi công.
Các chuyên gia cho rằng, các nhà đầu tư hiện nay có xu hướng lựa chọn dự án để thâu tóm một cách kỹ lưỡng hơn. Họ ưu tiên các dự án có pháp lý minh bạch, đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính, có vị trí tốt và có khả năng triển khai hoặc khai thác dòng tiền trong thời gian ngắn. Ví dụ, An Gia cho biết họ tập trung vào M&A để tiếp cận quỹ đất có thể triển khai dự án nhanh chóng. Trong năm nay, công ty đặt mục tiêu mua lại các dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư ở khu vực ven TP HCM.
Nam Long cũng lựa chọn M&A dự án, đồng thời tham gia đấu giá đất sạch và tìm mua đất thô, đất nông nghiệp để chuyển đổi mục đích sử dụng. Tuy nhiên, nguồn cung sản phẩm đấu giá hạn chế đã đẩy mức trúng lên cao, kéo theo việc định giá đất cho các dự án cũng tăng, gây áp lực lớn về chi phí đầu vào và có thể làm chậm quá trình triển khai dự án. Việc phát triển quỹ đất nông nghiệp cũng đòi hỏi nhiều thời gian, cùng với chi phí chuyển đổi có thể tăng cao do việc áp dụng bảng giá đất mới.
Ông Lê Trọng Hiếu, Giám đốc bộ phận Tư vấn kinh doanh văn phòng và bất động sản công nghiệp của CBRE, cho biết cả nhà đầu tư trong và ngoài nước đều đang tích cực tìm kiếm các cơ hội M&A dự án bất động sản, xuất phát từ thực tế quỹ đất sạch về pháp lý và sẵn sàng để phát triển ngày càng khan hiếm.

Mặc dù vậy, hoạt động M&A dự án bất động sản vẫn còn đối mặt với một số thách thức. Theo ông Hiếu, giá đất tại Việt Nam không còn rẻ như trước. Việc sáp nhập các đơn vị hành chính cũng khiến một số nhà đầu tư chờ đợi xem bảng giá đất sẽ được điều chỉnh như thế nào, ảnh hưởng đến chi phí mua dự án và mục tiêu phân khúc bất động sản sẽ phát triển.
Cùng quan điểm, ông Phan Xuân Cần, Chủ tịch HĐQT Sohovietnam, cho rằng các nhà đầu tư cũng đang chờ đợi kết quả từ việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp tỉnh và quy hoạch mới của các tỉnh, thành phố sau sáp nhập.
Ngoài vấn đề giá đất tăng, ông Cần cũng cho biết một số doanh nghiệp sở hữu dự án đưa ra mức định giá bán quá cao, gây khó khăn cho các nhà đầu tư tiềm năng.
Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn kỳ vọng thị trường M&A sẽ tiếp tục tăng trưởng tốt từ nay đến cuối năm. Bà Nguyễn Lê Dung nhận định rằng nhà đầu tư trong nước đang chiếm ưu thế về số lượng giao dịch nhờ khả năng ra quyết định nhanh và am hiểu thị trường. Trong khi đó, các nhà đầu tư nước ngoài vẫn đóng vai trò chủ đạo trong các thương vụ lớn, đặc biệt là ở phân khúc nhà ở cao cấp, khu đô thị và bất động sản khu công nghiệp.
Bà Dung cũng cho biết thêm rằng các khu vực ven Hà Nội như Hưng Yên, Bắc Ninh và thị trường Hải Phòng đang chứng kiến sự gia tăng về nhu cầu khảo sát, chuyển nhượng và hợp tác đầu tư nhờ hạ tầng ngày càng hoàn thiện. Tương tự, khu vực phía Nam, bao gồm TP HCM và Long An, cũng đang thu hút sự chú ý.
“Việc mở rộng các đô thị trung tâm cùng với sự nâng cấp hệ thống giao thông liên vùng đang thúc đẩy những địa phương này trở thành điểm đến tiềm năng cho hoạt động M&A trong giai đoạn tới”, chuyên gia từ Savills nhận định.
Sự gia tăng của hoạt động M&A dự án là một tín hiệu tích cực cho thị trường, có thể giúp tăng nguồn cung. BHS Group dự báo rằng trong nửa cuối năm, cả nước sẽ có thêm hơn 78.600 sản phẩm nhà ở cao tầng và khoảng 82.800 căn thấp tầng. Mặc dù nguồn cung dồi dào, giá nhà vẫn ở mức cao tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP HCM và Đà Nẵng. Một trong những khó khăn lớn nhất đối với các doanh nghiệp muốn phát triển nhà ở vừa túi tiền là chi phí đầu vào tăng cao, trong đó giá đất và chi phí sử dụng đất chiếm phần lớn.
Admin
Nguồn: VnExpress