Hơn một thập kỷ trước, ở tuổi 32, tôi đã quyết định sử dụng đòn bẩy tài chính để thực hiện giấc mơ an cư. Với mức thu nhập khoảng 25 triệu đồng mỗi tháng của hai vợ chồng, sau nhiều năm tích lũy, chúng tôi có trong tay 500 triệu đồng. Số tiền này được dùng để mua một mảnh đất rộng hơn 60m2 ở vùng ven Sài Gòn, với giá một tỷ đồng vào thời điểm đó.
Để hoàn tất giao dịch, chúng tôi vay ngân hàng 500 triệu đồng, tương đương 50% giá trị mảnh đất. Sau đó, chúng tôi tiếp tục xây một căn nhà đơn giản với chi phí khoảng 400 triệu đồng, phần lớn nhờ sự hỗ trợ từ gia đình. Tổng cộng, chúng tôi đã đầu tư khoảng 1,4 tỷ đồng để có được một mái ấm.
Trong suốt 5 năm sau đó, tôi đã nỗ lực trả hết nợ. Khoảng thời gian này đòi hỏi sự thắt chặt chi tiêu, hạn chế tối đa những khoản mua sắm không cần thiết và gần như không có những chuyến du lịch xa xỉ.
Cảm giác nhẹ nhõm khi trả hết nợ là vô cùng lớn. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn mà tôi nhận ra là thời gian trả nợ mới là yếu tố quyết định, chứ không phải tỷ lệ vay trên giá trị tài sản.
Nhiều người có xu hướng chọn các khoản vay dài hạn, thậm chí lên đến 20-30 năm khi mua nhà. Nhưng liệu có bao nhiêu người có thể duy trì được nguồn thu nhập ổn định trong suốt quãng thời gian dài như vậy? Thực tế, thời gian làm việc hiệu quả của một người lao động trung bình chỉ khoảng 25-30 năm, và khoảng thời gian này cũng không hề bằng phẳng với vô vàn rủi ro tiềm ẩn như mất việc, bệnh tật hay khủng hoảng kinh tế.
Theo kinh nghiệm của tôi, khung thời gian lý tưởng nhất để lên kế hoạch trả nợ là 10-15 năm. Nếu cần thiết, có thể kéo dài đến 15-20 năm, nhưng cần phải có sự chủ động và phương án dự phòng nếu nguồn thu nhập bị ảnh hưởng.
So với 10 năm trước, giá nhà đất hiện nay đã tăng lên gấp 5-10 lần. Mảnh đất tôi từng mua với giá một tỷ đồng giờ có giá trị lên đến 5-7 tỷ đồng, mặc dù vị trí và diện tích không thay đổi. Nếu ở vào hoàn cảnh hiện tại, với mức thu nhập trung bình 20-30 triệu đồng mỗi tháng, tôi khó có thể mua lại mảnh đất đó nếu chỉ vay 50% như trước đây. Nhiều người hiện nay buộc phải vay đến 70-80% giá trị căn nhà và chấp nhận trả góp trong 25-30 năm.
Thực tế cho thấy, khi giá trị nhà tăng gấp 5 lần nhưng thu nhập không tăng tương ứng, thì thời gian và rủi ro trả nợ cũng tăng theo cấp số nhân. Chỉ cần một biến cố nhỏ xảy ra, bạn có thể mất khả năng trả lãi, chưa nói đến gốc, và nguy cơ mất nhà là rất lớn.
Tôi chia sẻ câu chuyện này không phải để khuyên mọi người từ bỏ ý định vay mua nhà, mà để đưa ra một góc nhìn khác. Những kinh nghiệm thành công trong quá khứ không phải lúc nào cũng phù hợp với hiện tại. Bối cảnh thị trường đã thay đổi, giá nhà tăng quá nhanh trong khi mức lương và khả năng tích lũy của người trẻ không theo kịp. Việc áp dụng những bài học thành công của 10 năm trước vào thị trường ngày nay có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn chúng ta nghĩ.
Vay mua nhà là một quyết định quan trọng của cuộc đời. Thay vì chỉ nghe những lời khuyên chung chung như “cứ vay đi rồi trả”, hãy cân nhắc kỹ lưỡng khả năng tài chính thực tế của bản thân. Một khoản vay hợp lý là khoản vay mà bạn vẫn có thể duy trì cuộc sống ổn định, lo cho gia đình và có khoản dự phòng cho những rủi ro bất ngờ, chứ không phải chỉ đủ để trả nợ ngân hàng mỗi tháng. Hãy nhớ rằng, ngôi nhà là nơi để sống, đừng biến nó thành gánh nặng kéo dài cả tuổi trẻ.
Admin
Nguồn: VnExpress
