Trong buổi làm việc ngày 15/7 với Vụ Hợp tác quốc tế, một đơn vị tham mưu quan trọng của Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng tiếp tục chuỗi làm việc với các đơn vị trực thuộc Bộ nhằm giải quyết các khó khăn và định hướng phát triển cho ngành.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh vai trò then chốt của hợp tác quốc tế trong bối cảnh mới, khẳng định định hướng của ngành khoa học và công nghệ là thu hút tinh hoa toàn cầu để giải quyết các bài toán của Việt Nam, góp phần vào sự phát triển và thịnh vượng của đất nước. Ông nhấn mạnh rằng định hướng này phụ thuộc lớn vào hợp tác quốc tế.
Trong buổi làm việc, Bộ trưởng đã dành thời gian lắng nghe các thắc mắc và kiến nghị từ cán bộ, nhân viên Vụ Hợp tác quốc tế, đồng thời truyền đạt những thông điệp quan trọng để thúc đẩy lĩnh vực này.
Một trong những câu hỏi được quan tâm hàng đầu là vai trò của hợp tác quốc tế trong bối cảnh mới, khi khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được xác định là động lực phát triển của Việt Nam. Bộ trưởng cho rằng vai trò này phụ thuộc vào khả năng giải quyết các bài toán khoa học và công nghệ của Việt Nam. Nếu các bài toán đơn giản, sự hỗ trợ từ nước ngoài sẽ không cần thiết.
Tuy nhiên, Bộ trưởng chỉ rõ Việt Nam đang đối mặt với nhiều bài toán lớn, như tăng trưởng kinh tế hai con số, giải quyết ô nhiễm môi trường và phát triển năng lượng xanh. Trong khi đó, ngành khoa học và công nghệ trong nước chưa quen với việc giải quyết các bài toán quy mô lớn do đầu tư còn hạn chế.
Theo đánh giá của Bộ trưởng, lực lượng nghiên cứu trong nước hiện chỉ đáp ứng được khoảng 20% yêu cầu giải quyết các bài toán lớn, và 80% còn lại phải dựa vào hợp tác quốc tế.
Bộ trưởng khẳng định Việt Nam không thể phát triển vượt bậc nếu không tận dụng được tinh hoa của nhân loại. Ông dẫn chứng kinh nghiệm của Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc, những quốc gia đã học hỏi từ nhiều nơi trên thế giới trong giai đoạn đầu phát triển.
Bộ trưởng nhấn mạnh rằng Việt Nam hiện có những “giấc mơ lớn” và những “việc lớn, đủ khó” để có thể thu hút tri thức và các nhà khoa học, công nghệ hàng đầu thế giới tham gia giải quyết các bài toán. Qua đó, khoa học công nghệ sẽ phát triển, thúc đẩy sự phát triển của đất nước.
Từ quan điểm này, Bộ trưởng nhấn mạnh mục tiêu của hợp tác quốc tế là nâng cao năng lực nội sinh của Việt Nam, đưa công nghệ nước ngoài về để thúc đẩy sự phát triển, thu hút nguồn nhân lực quốc tế để nâng cao vị thế của Việt Nam.
Vụ Hợp tác quốc tế được thành lập trên cơ sở hợp nhất hai đơn vị cùng tên thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ Khoa học và Công nghệ cũ, với lịch sử hàng chục năm. Hiện tại, Vụ có 40 nhân sự trong nước và một số nhân sự ở nước ngoài.
Vụ trưởng Nguyễn Thiện Nghĩa báo cáo về những kết quả đã đạt được, bao gồm ký kết và triển khai các hiệp định, thỏa thuận hợp tác mới về khoa học và công nghệ; chủ động tham gia và nâng cao vai trò của Việt Nam trong các tổ chức, diễn đàn đa phương; đẩy mạnh hợp tác giữa các tổ chức nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ trong nước với đối tác nước ngoài; tăng cường thu hút nguồn lực từ nước ngoài; triển khai chương trình hỗ trợ doanh nghiệp công nghệ số đi ra nước ngoài; và phát triển mạng lưới đối tác toàn cầu và cơ sở dữ liệu quốc tế.
Bộ trưởng nhận định hợp tác quốc tế là một vấn đề đặc thù tại Bộ Khoa học và Công nghệ, khi hoạt động này không chỉ giới hạn trong Vụ mà còn được triển khai tại nhiều đơn vị khác như Cục Sở hữu trí tuệ, Uỷ ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, Cục An toàn bức xạ và hạt nhân, với tổng số hơn 100 nhân sự.
Bộ trưởng cho rằng, mặc dù có lực lượng nhân sự đông đảo, sự kết nối giữa các đơn vị này còn thiếu chặt chẽ do yêu cầu chuyên môn riêng của từng lĩnh vực. Ông đề nghị cần có sự thay đổi mang tính chiến lược đối với Vụ, tăng cường phối hợp trong “ngành dọc” từ Vụ xuống các phòng ban hợp tác quốc tế thuộc các đơn vị, đồng thời mở rộng theo “chiều ngang”, chuyển trọng tâm hợp tác quốc tế từ theo “địa bàn” sang theo “nhóm công nghệ”.
Để giải quyết các thách thức này, Bộ trưởng gợi ý Vụ Hợp tác quốc tế thay đổi cách làm, tập trung vào vai trò kiến tạo, điều phối hoạt động toàn cầu, kết nối trong nước và quốc tế về công nghệ, vốn, nhân lực và tri thức, tập trung vào các trục ưu tiên của chiến lược phát triển đất nước.
Bộ trưởng đề xuất Vụ xây dựng các khối chuyên môn, bao gồm khối Chiến lược và Chính sách, khối Hợp tác chuyên ngành theo công nghệ chiến lược, khối Dự án và khối Hỗ trợ.
Để thể hiện vai trò kiến tạo, Bộ trưởng yêu cầu Vụ phát triển chiến lược tổng thể về hợp tác quốc tế, điều phối các hoạt động hợp tác quốc tế trong toàn Bộ, tổng hợp thông tin, kết nối đối tác quốc tế và quốc tế hóa hệ sinh thái khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, sở hữu trí tuệ và tiêu chuẩn – đo lường – chất lượng của Việt Nam.
Bộ trưởng cũng đề cập đến việc Vụ chuyển từ hoạt động đơn lẻ sang liên kết theo các mạng lưới, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải đo lường tác động thực sự của hợp tác quốc tế.
Thứ trưởng Bùi Thế Duy đề nghị Vụ xác định lại nhiệm vụ cốt lõi là đơn vị tham mưu cho Bộ, tránh sa đà vào các công việc cụ thể; xây dựng chiến lược và kế hoạch tổng thể; điều phối, liên kết, thúc giục, kiểm tra, đánh giá tiến độ và ứng dụng công nghệ trong hoạt động.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng kết luận, bày tỏ sự kỳ vọng vào sự đổi mới của Vụ Hợp tác quốc tế và yêu cầu Vụ lên kế hoạch sớm để có những chuyển dịch cụ thể vào đầu tháng 8.
Vụ trưởng Nguyễn Thiện Nghĩa cam kết tiếp thu các chỉ đạo và sớm tổ chức lại hoạt động của Vụ theo hướng mới.
Admin
Nguồn: VnExpress
