Tổng thống Donald Trump đã có những tuyên bố cứng rắn về xung đột Ukraine trong cuộc gặp với Tổng thư ký NATO Mark Rutte tại Phòng Bầu dục hôm 14/7. Ông Trump cho biết sẽ cung cấp thêm nhiều vũ khí cho Ukraine, nhưng yêu cầu các đồng minh châu Âu thanh toán trước cho Mỹ.
Đáng chú ý, ông Trump còn đưa ra tối hậu thư cho Moskva, cảnh báo áp thuế 100% lên các đối tác mua dầu khí của Nga nếu không đạt được thỏa thuận ngừng bắn trong vòng 50 ngày. Dầu khí là nguồn thu quan trọng của Nga trong bối cảnh nước này đang chịu nhiều lệnh trừng phạt từ phương Tây.
Những động thái này cho thấy sự thay đổi đáng kể trong lập trường của ông Trump về Nga và cuộc xung đột Ukraine. Dường như Nga không còn là đối tác được ông ưu ái, và Ukraine không còn bị xem là “người ngoài cuộc”.
Trong quá khứ, ông Trump từng nhiều lần bày tỏ sự ngưỡng mộ với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Trong chiến dịch tranh cử năm 2016, ông dự đoán về mối quan hệ tốt đẹp giữa hai người. Thậm chí, trước khi Nga phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine năm 2022, ông Trump còn gọi ông Putin là “thiên tài”.
Ngay cả khi trở lại Nhà Trắng, ông Trump vẫn tin tưởng người đồng cấp Nga. “Tôi tin ông ấy muốn hòa bình… Tôi nghĩ ông ấy sẽ nói với tôi nếu không muốn. Tôi tin tưởng ông ấy trong vấn đề này”, ông Trump từng phát biểu.
Tuy nhiên, giọng điệu của ông Trump đã thay đổi trong những tuần gần đây, khi ông không giấu được sự thất vọng với ông Putin. “Chúng ta đã nhận được rất nhiều điều vô nghĩa từ Nga. Ông ấy luôn tỏ ra tử tế, nhưng hóa ra lại vô nghĩa,” ông nói.
Theo nhà phân tích Jamie Dettmer của Politico, ông Trump dường như cảm thấy mình đã bị lợi dụng và cần phải cứng rắn hơn. Cựu đặc phái viên Mỹ tại Ukraine, ông Bill Taylor, nhận định rằng ông Trump đã nhận ra Tổng thống Putin không như những gì ông nghĩ, và việc gây áp lực lên nhà lãnh đạo Nga là điều cần thiết.
Giới quan sát cho rằng sự thay đổi này xuất phát từ việc ông Trump không muốn bị xem là yếu thế trước Nga. Nhiều người cho rằng ông đang bị Moskva “qua mặt” trong vấn đề Ukraine. Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen nhận định rằng những người ngoài nhóm ủng hộ trung thành của ông Trump đều thấy rằng ông Putin không nghiêm túc với người đồng cấp Mỹ.
Thượng nghị sĩ Richard Blumenthal cho rằng sau thời gian dài thân thiện, ông Trump giờ đây “nhận ra rằng ông Putin đang lợi dụng Mỹ mà không phải trả giá”. Ông nói thêm rằng sự thay đổi thái độ này “đơn giản phản ánh thực tế rằng ông Putin không quan tâm tới hòa bình”.
Ông Trump cũng cho rằng Tổng thống Nga đã “qua mặt” nhiều người tiền nhiệm của mình, nhưng khẳng định “ông ấy sẽ không lừa được tôi”.
Mặc dù đã nỗ lực thúc đẩy đàm phán hòa bình cho Ukraine kể từ khi nhậm chức, cam kết của ông Trump về việc chấm dứt nhanh chóng xung đột vẫn chưa thành hiện thực. Ông thừa nhận đây là một vấn đề nan giải. “Nó khó khăn hơn mọi người nghĩ nhiều. Ông Putin đã trở nên khó nói chuyện hơn,” ông Trump nói.
Ông Trump muốn xây dựng hình ảnh người mang lại “hòa bình thông qua sức mạnh”. Tuy nhiên, cuộc chiến ở Ukraine, cuộc xung đột lớn nhất hiện nay, vẫn tiếp diễn. Các chuyên gia cho rằng khi con đường ngoại giao không còn hiệu quả, ông Trump có thể thấy cần phải sử dụng sức mạnh để đạt được mục tiêu và giành giải Nobel Hòa bình mà ông mong muốn.
Tối hậu thư mà ông Trump đưa ra, cùng với cam kết tăng cường hỗ trợ quân sự cho Ukraine, được xem là cách ông gia tăng áp lực buộc Moskva ngồi vào bàn đàm phán.
Tuy nhiên, liệu sự thay đổi lập trường này có mang lại kết quả hay không vẫn còn là một câu hỏi. Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev tuyên bố rằng Moskva “không quan tâm” đến tối hậu thư của ông Trump. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cũng lưu ý rằng giải quyết xung đột Ukraine là một việc khó khăn hơn tưởng tượng.
Điện Kremlin vẫn bày tỏ hy vọng rằng Tổng thống Mỹ sẽ nỗ lực giải quyết vấn đề Ukraine theo hướng ngoại giao, bất chấp những tuyên bố gay gắt gần đây.
Trong khi đó, nhà triết học Nga Alexander Dugin cho rằng thời hạn 50 ngày mà ông Trump đặt ra đồng nghĩa với việc Nga có một khoảng thời gian để “giải phóng hoàn toàn” 4 tỉnh đã sáp nhập ở Ukraine. Ông nhấn mạnh nguy cơ ông Trump áp đặt thuế với các quốc gia nhập khẩu năng lượng Nga là nghiêm trọng.
Admin
Nguồn: VnExpress
