Dự thảo Luật Giáo dục Đại học sửa đổi đang được Bộ Giáo dục và Đào tạo lấy ý kiến đóng góp, tập trung vào các chính sách hỗ trợ phát triển đội ngũ giảng viên và nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học trong các trường đại học. Theo dự thảo, Nhà nước sẽ tăng cường hỗ trợ các cơ sở giáo dục đại học trong việc xây dựng đội ngũ giảng viên chất lượng cao, đặc biệt chú trọng thu hút và đãi ngộ xứng đáng cho các giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ và nhà khoa học có trình độ chuyên môn cao.
Dự luật cũng trao quyền tự chủ lớn hơn cho các trường đại học trong việc bổ nhiệm các chức vụ quản lý, sử dụng và trọng dụng các nhà khoa học, bao gồm cả người nước ngoài và người Việt Nam ở nước ngoài. Các trường được quyền tự định đoạt giá trị, sở hữu, khai thác và phân chia lợi ích từ các kết quả nghiên cứu khoa học theo quy chế nội bộ và quy định của pháp luật hiện hành.

Ngoài ra, dự thảo luật cho phép các trường đại học thành lập các tổ chức nghiên cứu, trung tâm đổi mới sáng tạo và doanh nghiệp khoa học và công nghệ. Các trường được khuyến khích phát triển các nhóm nghiên cứu mạnh và sử dụng các nguồn lực hợp pháp để hỗ trợ các hoạt động này. Hợp tác nghiên cứu trong và ngoài nước cũng được đẩy mạnh, cùng với việc thu hút các chuyên gia, nhà khoa học và người Việt Nam ở nước ngoài tham gia vào quá trình đào tạo. Mục tiêu là xây dựng một mạng lưới nghiên cứu và chuyển giao công nghệ gắn liền với đào tạo, đồng thời phát triển hệ thống thông tin khoa học, tạp chí chuyên ngành và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.
Bộ Giáo dục và Đào tạo kỳ vọng rằng những thay đổi này sẽ giúp nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học của đội ngũ giảng viên, mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng đào tạo tiến sĩ trong các ngành trọng điểm. Hướng tới mục tiêu đưa giáo dục đại học trở thành trung tâm của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia, kết nối chặt chẽ giữa các trường đại học, doanh nghiệp và địa phương.
Việc trao quyền chủ động cho các trường trong việc thuê giảng viên, nhà khoa học hàng đầu, cùng với cơ chế đãi ngộ dựa trên hiệu quả nghiên cứu, được xem là điều kiện tiên quyết để phát huy quyền tự chủ của các trường đại học.
Trong bối cảnh Việt Nam đang đối mặt với nguy cơ thiếu hụt nguồn nhân lực khoa học và công nghệ, Chính phủ đã giao Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng đề án trọng dụng nhân tài, dự kiến trình Thủ tướng trong tháng 9. Theo số liệu thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo, năm 2024, tỷ lệ thí sinh nhập học vào các ngành Công nghệ kỹ thuật, Máy tính và Công nghệ thông tin chỉ đạt 9% và 12%, cho thấy sự cần thiết phải có các giải pháp thu hút nhân tài vào các lĩnh vực này.
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh rằng nhân tài là yếu tố then chốt để Việt Nam có thể bứt phá trong kỷ nguyên dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Ông cho rằng, trí tuệ của con người chỉ thực sự phát huy tối đa khi đối diện với những thách thức lớn, và chính những “việc lớn” sẽ là động lực thu hút người tài.
Để đạt được mục tiêu này, Nhà nước sẽ tạo ra một môi trường rộng mở, khuyến khích thử nghiệm các mô hình mới, chấp nhận rủi ro đối với các ý tưởng sáng tạo và tạo điều kiện để người tài được tự do thể hiện năng lực của mình.
Admin
Nguồn: VnExpress