Việc trang bị áo phao khi tham gia giao thông đường thủy là vô cùng quan trọng, điều này đã được minh chứng qua nhiều sự việc đáng tiếc. Bản thân tôi cũng từng trải qua một tình huống nguy hiểm khi bị trượt chân rơi xuống sông trong lúc kéo thuyền lên cầu tàu. May mắn là tôi đã mặc áo phao và có thể bình tĩnh bơi vào bờ an toàn. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về các loại áo phao và cách sử dụng chúng một cách hiệu quả.
Trên thực tế, áo phao được phân loại theo nhiều tiêu chuẩn khác nhau, tùy thuộc vào mục đích sử dụng và khu vực địa lý. Theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 12402, các thiết bị nổi cá nhân được phân loại dựa trên lực đẩy nổi, từ 50 đến 275 Newton. Đối với áo phao có lực đẩy trên 100 Newton, một yêu cầu kỹ thuật quan trọng là khả năng tự động lật ngửa người bất tỉnh để đảm bảo nạn nhân có thể tiếp tục thở. Điều này cho thấy, việc mặc áo phao đúng cách là yếu tố then chốt để nó có thể phát huy tối đa công dụng. Nếu áo phao chỉ được khoác hờ hoặc không được cài chặt, nó sẽ không thể thực hiện chức năng lật người, giảm thiểu nguy cơ đuối nước.
Tại Australia, nơi tôi đang sinh sống, áo phao được phân thành năm loại dựa trên cách sử dụng, nhưng về cơ bản có thể chia thành hai loại chính: áo phao nổi bị động và áo phao nổi chủ động. Áo phao nổi bị động thường đã được bơm phồng sẵn nhờ vật liệu nhẹ bên trong và thích hợp cho người bơi trên sông, biển hoặc hoạt động trên tàu thuyền không có mui che, nơi người mặc có thể trực tiếp chịu tác động của sóng gió. Ngược lại, áo phao nổi chủ động thường ở trạng thái xẹp và chỉ phồng lên khi tiếp xúc với nước hoặc khi người mặc giật khóa kích hoạt. Loại áo phao này thường được khuyến cáo sử dụng trên máy bay và các tàu thuyền kín. Trong trường hợp tàu thuyền bị lật úp, áo phao bị động đã phồng có thể gây cản trở việc lặn tìm lối thoát, điều này đã được thấy rõ trong các vụ tai nạn lật tàu tương tự như vụ tàu Vịnh Xanh ở Hạ Long. Theo thông tin từ giới chức Quảng Ninh, phần lớn nạn nhân được cứu vớt trong vụ tai nạn này đều mặc áo phao, nhưng có thể đó là loại áo phao bị động, không phù hợp trong tình huống đó.
Trong chuyến đi Hạ Long vào dịp Tết 2025 vừa qua, tôi nhận thấy rằng hầu hết áo phao trên các tàu thuyền đều là loại bị động, có mức nổi 100 Newton hoặc thấp hơn, bất kể loại hình tàu thuyền. Do phải phục vụ nhiều đối tượng khách hàng với kích cỡ khác nhau, áo phao thường bị nới rộng quá mức, làm giảm khả năng lật ngửa người bị nạn.
Trên thực tế, nhiều tàu thuyền trên thế giới trang bị cả hai loại áo phao để phù hợp với các tình huống sử dụng khác nhau. Nguyên tắc chung là: khi ở không gian mở, hãy luôn mặc áo phao; khi ở không gian kín, hãy giữ áo phao trong tầm tay.
Bên cạnh đó, một vấn đề khác được đặt ra sau vụ tai nạn tàu Vịnh Xanh là việc lực lượng biên phòng chỉ nhận được tin báo sau khi sự cố đã xảy ra hai giờ đồng hồ. Để khắc phục tình trạng này, tôi cho rằng cần nghiên cứu xây dựng một hệ thống cứu trợ thống nhất, sử dụng thiết bị cảnh báo vị trí tự động EPIRB (Emergency Position-Indicating Radio Beacon). Đây là một hệ thống các thiết bị có thể trang bị cho tàu thuyền và áo phao cá nhân, với giá từ vài triệu đến vài chục triệu đồng. Thiết bị này có thể tự động kích hoạt khi tàu bị lật úp, khi có áp lực nước hoặc khi có người nhấn nút. Khi được kích hoạt, thiết bị sẽ gửi tín hiệu cầu cứu kèm theo tọa độ GPS về hệ thống cứu hộ. Thiết bị cho tàu thuyền có thể được khóa trong hộp rỗng, còn thiết bị cho cá nhân (PLB – Personal Locator Beacon) có thể được gắn trên áo phao. Tín hiệu cầu cứu sẽ được truyền liên tục trong vòng 48 giờ kể từ khi thiết bị được kích hoạt.
Vụ tai nạn thương tâm ở Hạ Long là một bài học đắt giá. Mùa mưa bão vẫn còn phía trước và tai nạn sông nước luôn rình rập. Việc trang bị đầy đủ các thiết bị an toàn, từ áo phao cho đến các thiết bị cảnh báo vị trí, và sử dụng chúng đúng cách sẽ giúp tăng cơ hội sống sót trong những tình huống nguy hiểm.
Admin
Nguồn: VnExpress
