Trẻ em thường mắc phải những sai lầm cơ bản trong sinh hoạt hàng ngày, vô tình tạo điều kiện cho bệnh tật dễ dàng tấn công.
**Quên rửa tay thường xuyên hoặc rửa không đúng cách**
Tính hiếu động khiến trẻ thường xuyên chạm vào đồ vật xung quanh, sau đó đưa tay lên miệng, mũi, mắt. Điều này tạo cơ hội cho các tác nhân gây bệnh xâm nhập cơ thể. Các bề mặt như đồ chơi, tay nắm cửa, bàn học… đều là nơi trú ngụ của nhiều vi trùng. Một nghiên cứu năm 2005 tại Mỹ cho thấy, trẻ em rửa tay thường xuyên hoặc sử dụng nước rửa tay khô ít phải nghỉ học vì ốm hơn. Việc rửa tay bằng xà phòng có thể giảm tới 30-48% tỷ lệ mắc bệnh tiêu chảy ở trẻ dưới 5 tuổi, đồng thời giảm 16-21% nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp. Các bác sĩ khuyến cáo phụ huynh nên chọn loại xà phòng có mùi thơm hoặc màu sắc hấp dẫn để khuyến khích trẻ rửa tay thường xuyên hơn.
**Không ngủ đủ giấc**
Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì phản ứng miễn dịch khỏe mạnh. Khi trẻ thiếu ngủ, cơ thể sản xuất ít tế bào chống nhiễm trùng hơn. Một nghiên cứu năm 2009 cho thấy người lớn ngủ ít hơn 7 tiếng mỗi đêm có nguy cơ mắc cảm lạnh cao gấp ba lần sau khi tiếp xúc với virus. Tương tự, hệ miễn dịch của trẻ em còn đang phát triển nên việc thiếu ngủ có thể khiến trẻ dễ bị ốm hơn. Nghiên cứu năm 2010 của các bác sĩ Mindell & Owens cho thấy trẻ ngủ không đủ giấc hoặc giờ giấc thất thường dễ bị nhiễm trùng đường hô hấp trên hơn. Các tổ chức y tế uy tín đều nhấn mạnh tầm quan trọng của giấc ngủ trong việc giảm các bệnh có thể phòng ngừa ở trẻ em.
**Quá sạch sẽ**
Việc tiếp xúc với môi trường bên ngoài không phải lúc nào cũng có hại. Thực tế, việc tiếp xúc vừa phải với vi khuẩn trong đất có thể giúp hệ miễn dịch của trẻ phát triển. Cơ thể người chứa hàng nghìn tỷ vi khuẩn, nhiều trong số đó rất cần thiết cho sức khỏe, đặc biệt là hệ vi sinh vật đường ruột. Việc tiếp xúc với nhiều loại vi khuẩn khác nhau từ sớm, đặc biệt là trong môi trường tự nhiên, có thể thúc đẩy sự phát triển của hệ miễn dịch, giảm nguy cơ dị ứng, hen suyễn và các bệnh tự miễn. Một nghiên cứu năm 2016 cho thấy trẻ lớn lên ở trang trại giàu vi khuẩn có tỷ lệ mắc hen suyễn và dị ứng thấp hơn.
**Chế độ ăn uống thiếu dinh dưỡng**
Dinh dưỡng kém làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh ở trẻ em, cả ngắn hạn (ví dụ nhiễm trùng, mệt mỏi) và dài hạn (ví dụ chậm phát triển, bệnh mãn tính). Suy dinh dưỡng do thiếu calo hoặc các chất dinh dưỡng thiết yếu làm suy giảm chức năng miễn dịch, khiến trẻ dễ mắc các bệnh như cảm lạnh, cúm, tiêu chảy và viêm phổi. Thiếu hụt vi chất dinh dưỡng như vitamin A, C, D, kẽm, sắt và protein cũng liên quan đến việc tăng nguy cơ nhiễm trùng. Thậm chí, tình trạng suy dinh dưỡng nhẹ, ví dụ như bỏ bữa sáng, cũng ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng tập trung, trí nhớ và thành tích học tập.
**Lười vận động**
Trẻ ít vận động thường dễ bị ốm hơn trẻ năng động. Việc thiếu vận động góp phần gây ra nhiều vấn đề về thể chất và tinh thần. Các hành vi ít vận động như ngồi lâu, sử dụng thiết bị điện tử nhiều có liên quan đến khả năng phục hồi miễn dịch kém, khiến trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm trùng như cảm lạnh và cúm. Hoạt động thể chất thường xuyên cải thiện tâm trạng, hành vi và thành tích học tập ở trẻ. Các hoạt động chịu lực trong thời thơ ấu rất quan trọng để đạt được khối lượng xương tối đa, giúp ngăn ngừa loãng xương sau này. Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo trẻ em từ 6 đến 17 tuổi nên vận động vừa phải ít nhất 60 phút mỗi ngày.
**Chế độ ăn nhiều đường và dầu mỡ**
Thực phẩm chứa nhiều đường và đã qua chế biến thường có giá trị dinh dưỡng thấp và có thể khiến trẻ dễ bị ốm hơn, đồng thời gây ra các vấn đề lâu dài như sâu răng và béo phì. Năm 2022, có khoảng 35 triệu trẻ em dưới 5 tuổi trên thế giới bị thừa cân. Nhiều quốc gia châu Á chứng kiến tình trạng béo phì ở trẻ em tăng gấp đôi trong thập kỷ qua. Tiêu thụ quá nhiều đường và đồ chiên rán có liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe thể chất và tinh thần, bao gồm béo phì, bệnh chuyển hóa, viêm nhiễm, mất cân bằng đường ruột và suy giảm chức năng học tập, cảm xúc. Trẻ em thừa cân có nhiều khả năng trở thành người lớn béo phì và mắc các bệnh không lây nhiễm như tiểu đường type 2, bệnh tim và gan nhiễm mỡ ở độ tuổi sớm hơn.
**Sử dụng thuốc liều cao khi chưa cần thiết**
Một số phụ huynh cho trẻ dùng thuốc mạnh ngay khi có dấu hiệu bệnh để ngăn ngừa bệnh phát triển. Tuy nhiên, điều này có thể gây tác dụng ngược, làm suy yếu phản ứng miễn dịch của trẻ. Việc sử dụng thuốc liều cao hoặc không phù hợp, đặc biệt là khi không có sự giám sát y tế, có thể dẫn đến tình trạng bệnh tật thường xuyên hơn hoặc nghiêm trọng hơn. Việc sử dụng thường xuyên các loại thuốc như kháng sinh, thuốc hạ sốt (ví dụ như acetaminophen) và steroid với liều lượng cao hoặc không cần thiết có thể ức chế hệ thống miễn dịch hoặc phá vỡ khả năng phòng vệ tự nhiên của cơ thể.
Admin
Nguồn: VnExpress
