Đối mặt với nhiều khó khăn trong kinh doanh truyền thống, từ việc sức mua giảm sút đến chi phí thuê mặt bằng tăng cao, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã tìm thấy cơ hội “hồi sinh” nhờ thương mại điện tử. Câu chuyện của doanh nghiệp do chị Ngân điều hành là một ví dụ điển hình.
Từ năm 2010, doanh nghiệp của chị Ngân chuyên phân phối phụ kiện trang trí nhà cửa, tiệc và quà tặng cao cấp. Sau 10 năm hoạt động, công ty gặp nhiều thách thức. Để vượt qua giai đoạn khó khăn, chị Ngân quyết định đầu tư vào thương mại điện tử. Chị đã chi từ 5 đến 7 triệu đồng tham gia các khóa học bán hàng online, tập trung vào kỹ năng livestream và chụp ảnh sản phẩm. Gần đây, chị còn tìm hiểu các công cụ AI để tăng khả năng tiếp cận khách hàng.
Sau một năm chuyển hướng sang bán hàng trực tuyến, doanh số của công ty chị Ngân đã khởi sắc. Doanh thu năm 2021-2022 tăng 60% so với cùng kỳ, và đến năm 2023, con số này tiếp tục tăng lên 80% so với thời điểm trước khi mở kênh online.
Doanh nghiệp của chị Ngân chỉ là một trong số hàng nghìn đơn vị, hợp tác xã và hộ kinh doanh tại Việt Nam đã tìm thấy hướng đi mới nhờ gia nhập thương mại điện tử. Với lợi thế tiếp cận khách hàng mọi lúc mọi nơi, các sàn online giúp doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME), mở rộng thị trường, tăng doanh thu và nâng cao khả năng cạnh tranh.
Theo Sách trắng của Bộ Công Thương, tăng trưởng thương mại điện tử năm 2024 đạt gần 50% so với năm 2022, lên tới gần 600.000 tỷ đồng. Tốc độ tăng trưởng này đưa Việt Nam vào nhóm 10 quốc gia hàng đầu thế giới. Trước đó, khảo sát của Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) năm 2023 trên 6.879 doanh nghiệp cho thấy khoảng 65% doanh nghiệp đã triển khai bán hàng trên các mạng xã hội như Facebook, Zalo, Instagram, TikTok.
Không chỉ doanh nghiệp, các hộ kinh doanh cá thể và nông dân cũng tích cực tham gia bán hàng online. Trung ương Hội Nông dân Việt Nam ghi nhận vào tháng 12/2023 có khoảng 5,2 triệu hộ nông dân mở cửa hàng trên các sàn thương mại điện tử, trong đó hơn 1,1 triệu hộ có doanh thu từ việc bán nông sản qua kênh này.
Đầu tháng 7 vừa qua, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Phạm Văn Thịnh cùng cộng sự đã bán hơn 54 tấn vải thiều Lục Ngạn chỉ trong 6 tiếng thông qua một buổi livestream. Sự kiện này nằm trong khuôn khổ Tuần lễ vải thiều Lục Ngạn, một phần của kế hoạch chuyển đổi số của tỉnh.
Trước đó, fanpage Làng Nghề Phú Xuyên Hà Nội thường xuyên tổ chức các phiên livestream bán hàng đặc sản địa phương. Các hộ sản xuất tại các làng nghề nổi tiếng như giày da Phú Yên, khảm trai Chuyên Mỹ, cơ khí Đại Thắng, thêu ren Đại Đồng… ghi nhận mức tăng trưởng doanh thu gấp 5-10 lần so với cùng kỳ năm trước nhờ kênh online. Tổng doanh thu từ thương mại điện tử năm 2024 của Phú Xuyên đạt 1.010 tỷ đồng, gấp gần 7 lần so với năm 2023. Trong 5 tháng đầu năm 2025, doanh thu thương mại điện tử đạt hơn 4.000 tỷ đồng.
Thương hiệu Bông Bạch Tuyết cũng đã “hồi sinh” nhờ mở rộng kênh bán hàng sang thương mại điện tử, đặc biệt là livestream, mang lại gần 100 tỷ đồng doanh thu trong năm 2024, chiếm 1/3 tổng doanh số của thương hiệu.
Trên TikTok Shop, năm 2024 ghi nhận mức tăng trưởng gấp 1,8 lần so với năm 2023, mở ra cơ hội tiếp cận thị trường rộng lớn cho các nhà bán hàng. Hệ thống TikTok Shop Mall có sự tham gia của gần 2.400 thương hiệu và nhà phân phối chính hãng, tăng trưởng gần 3 lần so với năm 2023. Trong 6 tháng đầu năm 2025, có thêm hơn 1.600 nhà bán hàng chính hãng mới gia nhập.
Tuy nhiên, tiềm năng của thương mại điện tử đi kèm với không ít thách thức. Nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ gặp khó khăn trong việc sản xuất nội dung, xây dựng hình ảnh và làm chủ công nghệ. Viết kịch bản livestream, làm video hoặc chụp ảnh sản phẩm trở thành những trở ngại lớn. Các khái niệm mới như chạy quảng cáo trên mạng xã hội hay xây dựng chính sách giá phù hợp cũng gây bối rối cho những người mới bắt đầu.
Theo TikTok Shop, xu hướng thay đổi liên tục đòi hỏi nhà bán hàng, doanh nghiệp, KOL, KOC phải nhanh nhạy, chủ động mở rộng năng lực, không ngừng học hỏi và thích ứng với các công cụ công nghệ, kỹ thuật bán hàng mới. Đồng thời, người bán cần tuân thủ đầy đủ các nghĩa vụ với cơ quan quản lý nhà nước và nguyên tắc quản lý của nền tảng.
Ông Tuấn Nguyễn, Phó giám đốc điều hành của commerceX, cho biết trong năm 2024 đã có hơn 165.000 nhà bán rời khỏi thị trường vì thua lỗ. Kinh doanh online đồng nghĩa với việc phải đối mặt với nhiều loại phí và sự cạnh tranh gay gắt từ cả đối thủ trong và ngoài nước.
Để vượt qua những khó khăn này, nhiều doanh nghiệp đã tìm đến các khóa đào tạo tại các đơn vị chuyên môn hoặc do chính các sàn thương mại điện tử tổ chức. Theo báo cáo từ Bộ Công Thương, mỗi năm có hàng chục nghìn lượt doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ kinh doanh tham gia các chương trình đào tạo về thương mại điện tử.
Gần đây nhất, ngày 17/7, Bộ Công Thương đã ban hành quyết định về việc thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp xúc tiến thương mại trong và ngoài nước. Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số sẽ phối hợp với các sàn thương mại điện tử và nền tảng kinh doanh trực tuyến lớn triển khai chương trình kết nối, liên kết vùng, xuyên biên giới nhằm thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm qua kênh trực tuyến.
Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cũng đã tổ chức nhiều hoạt động nhằm thúc đẩy thương mại điện tử và chuyển đổi số tại các địa phương, bao gồm các hội nghị, chương trình đào tạo và sự kiện liên kết vùng.
Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử và Công nghệ số (eComDX) đang triển khai các chương trình đào tạo chuyên sâu hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ vào kinh doanh, tập trung vào bốn trụ cột: GoOnline (tăng hiện diện số), GoExport (kết nối trên sàn xuyên biên giới), GoAI (ứng dụng AI trong marketing) và GoRight (cập nhật hệ thống pháp lý).
Các sàn thương mại điện tử cũng tăng cường hợp tác, tổ chức chương trình hỗ trợ doanh nghiệp địa phương, tiểu thương và cá nhân, hướng đến mục tiêu đưa hàng Việt vươn xa. Ông Nguyễn Lâm Thanh, đại diện TikTok Việt Nam, cho biết đơn vị đang tham gia chương trình GoOnline, hợp tác triển khai các chương trình đào tạo chuyên sâu về khung pháp lý, quy định quản lý thuế và giải pháp quảng cáo số, đồng thời hỗ trợ tiểu thương chợ truyền thống, hướng tới mục tiêu trang bị kỹ năng kinh doanh thương mại điện tử cho 300.000 tiểu thương trên toàn quốc.
Ngoài kỹ năng, ông Tuấn Nguyễn nhấn mạnh rằng doanh nghiệp cần đầu tư bài bản, xây dựng bản sắc riêng, hiểu rõ nhu cầu của khách hàng, nghiên cứu và phát triển sản phẩm, đồng thời xây dựng thương hiệu bền vững để thành công trong thị trường thương mại điện tử đầy cạnh tranh.
Admin
Nguồn: VnExpress
